Ja, er is weer een Dylan boxset. Nummertje zeventien uit de alom geprezen Bootlegseries. Op twee cd’s, vier LP’s, vijf CD’s of maar liefst tien LP’s. Streamen kan ook. De gelovigen zullen dus overuren moeten maken. Om het allemaal te beluisteren. Of om het aan te schaffen. Ik vraag me af hoeveel vooral grijzende mannen en misschien wel een paar vrouwen dit allemaal meerdere keren gaan draaien. Ik zie een zestiger voor me in zo’n wanstaltige relaxfauteuil met een koptelefoon over zijn kalende hoofd geplakt en zie zijn vrouw geërgerd gebaren wanneer het nu eindelijk klaar is met die snerpende stapel Dylan.
Zes uur en een klein kwartier klokt de grootste luxe set. Ik heb het volbracht. Nou ja, bijna. En eerlijk gezegd bekroop me geen moment het gevoel dat die schuurpapieren stem even uit mijn hoofd verbannen moest worden. Dat kan je niet over veel van die luxe ‘bottom of the barrel’ boxsets zeggen. Ik noem geen namen. Ik wil geen schoolpleinruzies over leuke Engelse bandjes.
‘Fragments’ bevat een remix van het originele ‘Time out of mind’-album, de eerste en tweede versie van deze zoveelste artistieke wedergeboorte van His Bobness, een paar eerder uitgebrachte niet eerder uitgebrachte tracks, we hebben het tenslotte over Dylan, en twee cd’s lekker rauwe liveopnames uit dezelfde periode. We schrijven 1996-1997 wanneer de feniks van de folkrock opnieuw overtuigend uit de as herrijst.
Die nieuwe remix van het originele album had voor mij niet gehoeven, het klinkt op mijn originele dubbelelpee al dreigend, breekbaar en mysterieus genoeg. En dat soms allemaal tegelijkertijd. Maar goed, zeuren over een remix is net zoiets als zeuren over restauraties van schilderijen. We kijken al eeuwen naar opgekalefaterde Rembrandts of Caravaggio’s zonder te weten hoe het origineel er ooit uitgezien heeft. Als zo’n remix een nieuwe generatie luisteraars oplevert: des te beter.
De vis, het vlees en de vegan van deze uitgave zitten vooral in de eerste en tweede edities van dit klassieke album. Je kunt eindeloos debatteren over betere of mindere versies van verschillende nummers, wat deze set tot een genot maakt is dat Dylans ambitie en inspiratie uit de groeven spatten en druipen. Je hoort één van de meest spraakmakende kunstenaars uit de vorige eeuw naar zijn lege canvas lopen en met trefzekere streken één van de beste platen uit zijn loopbaan schilderen.
Het blijft boeien. Van het slepende ‘Lovesick’ via het boppende ‘Dirt Road’ het ravijn in van ‘Not Dark Yet’, dé geheide uitvaarthit voor diezelfde generatie kalende, grijzende zestigers. Van het monumentale ‘Missippippi’ tot het uit mistig glas opgetrokken ‘Make you feel my love’ dat de versie van Adele tot een goedbedoelde Voiceversie terugbrengt. En deze persoonlijke favoriet, een gevoelige versie van de folkklassieker ‘The Water is Wide’ waarmee Dylan de definitieve versie van folklegende Fred Neil naar de kroon steekt.
Ik kan er makkelijk cynisch over doen: hoe platenmaatschappijen een hele generatie boomers en post-boomers op de rand van hun graf nog eens met stapels platen vol met in eerste instantie afgekeurde nummers om de half dove oren slaat, die als archeologische vondsten presenteert en zo een financieel gat slaan in de terzijde geschoven centjes voor dat jongenssportwagentje of een uitbundige uitvaart. Maar dit is andere koek. Dit is echt een dag luisterplezier zonder dat het gaat trekken of vervelen. Dit is misschien niet Dylan op zijn allerbest, het is Dylan overlopend van bijtende blues poëzie, het is Dylan die zijn schamele oorlogspaard nog één keer de sporen geeft en met een omgekeerde pispot op zijn hoofd de molens van de wansmaak bestormt voordat de zon voorgoed ondergaat.
Uitgelichte afbeelding: By Piedmontstyle at English Wikipedia, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3514865
