De Wereldbank heeft zijn contacten met Tunesië opgeschort nadat Afrikaanse emigranten zijn aangevallen en uit hun huizen zijn gezet als gevolg van een racistische speech die de Tunesische president Kais Saied heeft gehouden op 21 februari. De aftredende president van de bank, David Malpass, zei dat de woorden van de president tot ”raciaal gemotiveerde intimidatie en zelfs geweld” hebben geleid. De bank heeft een ontmoeting met Tunesië over een noodhulpkrediet van 1,9 miljard dollar voorlopig afgezegd tot de situatie duidelijker is.
In zijn speech zei Saied dat er sinds het begin van de eeuw een crimineel plan bestaat om de demografische structuur van Tunesië te veranderen. Sommige partijen zouden daarvoor gigantische sommen hebben ontvangen om mensen uit de sub-Sahara in Tunesië te huisvesten, aldus Saied. Ook de VS heeft zijn bezorgdheid laten blijken. ”We zijn diep bezorgd over de woorden van president Saied aangaande de migratie van ten zuiden van de Sahara naar Tunesië en de berichten over willekeurige arrestaties in de afgelopen weken,” zei de woordvoerder van Buitenlandse Zaken Ned Price. ”We roepen de Tunesische autoriteiten op hun verplichtingen onder de internationale wetten na te komen en de rechten van vluchtelingen, asielzoekers en migranten te beschermen.”
Said beschuldigde in zijn toespraak de Afrikanen van bezuiden de Sahara ook van criminele activiteiten en het creëren van tekorten aan voedsel, en gemanipuleer met prijzen. De meesten van hen zouden illegaal in het land verblijven. Zijn woorden kwamen in een periode waarin zijn regime een nieuw dieptepunt heeft bereikt, waarin tientallen publieke figuren zoals politici, organisatoren van protesten, vakbondsleiders, advocaten, rechters, zakenlieden en het hoofd van een onafhankelijk radiostation zijn opgepakt. Zijn speech was mogelijk een nieuwe poging om de Tunesiërs te imponeren en tot gehoorzaamheid aan het regime te dwingen. Vandaar waarschijnlijk dat hij de Afrikanen, waarvan er volgens de meeste schattingen zo’n 21.000 in het land verblijven, (maar volgens anderen een 50.000tal) ervan beschuldigde voor een groot deel ”illegaal” te zijn en tal van criminele activiteiten te ontwikkelen.
Kort nadat hij had gesproken werden de eerste Afrikanen uit hun huizen gezet, of ze er nu legaal in verbleven of niet, in veel gevallen met hun spullen. Volgens velen vreesden huiseigenaren akelige gevolgen als ze hen zouden laten zitten. Ook kwamen al snel berichten over mensen die op straat werden lastiggevallen. Het minste wat men kon verwachten was te worden uitgescholden of belachelijk gemaakt te worden. ”De Tunesiërs houden niet van ons. We moeten hier weg,” klonk het bij de ambassade van Mali. Mohammed Salah, een Sudanees, zei dat de ”situatie onhoudbaar was geworden”. Studenten braken hun studies af. Afgelopen zaterdag vlogen de ambassades van Mali, Kameroen en Ivoorkust al tientallen tot ettelijke honderden mensen terug naar huis. Aan de andere kant vroegen een 20-tal Tunesische organisaties voor de mensenrechten om een ”softere” aanpak van de autoriteiten. Het Tunesische Forum voor Sociale en Economische Rechten meldde intussen dat tenminste 300 migranten waren opgepakt en bij de rechter voorgeleid.
Intussen is de situatie in Tunesië de laatste tijd nog weer aanzienlijk verslechterd. De president slaagt er niet in de economische situatie te verbeteren, wat tot grote tekorten aan bijna alles en tot sociale onvrede heeft geleid. Dit afgelopen weekeinde trokken zo’n 3.000 man zich niets aan van het verbod op demonstraties en ging de machtige vakbond UGTT de straat op. De president werd opnieuw opgeroepen om ”de dialoog en democratie te herstellen” die hij twee jaar geleden bij zijn aantreden afschafte. Ook werd de vrijlating uit gevangenschap geëist van Anis Kaabi, een hoge vakbondsman en een flink aantal anderen, onder wie Noureddin Boutar, hoofd van het populaire radiostation Mosaique FM. Zondag was er een nieuwe demonstratie van het Front van Nationale Redding waaraan 500 mensen deelnamen.
De Tunesische internetsite Nawaat suggereert intussen dat president Kais Saied zijn ideeën omtrent de plannen tot omvolking geleend kan hebben van de Tunesische Nationalistische Partij. Deze partij van Sofien Sghaier is in 2018 door de Tunesische staat erkend, Haar ideeën komen erop neer dar er een Europees complot gaande is om zoveel mogelijk zwarte Afrikanen naar Tunesië te halen, waarvoor ook gigantische bedragen worden betaald. De Afrikanen – van wie de meesten zonder papieren – zouden kolonies willen vestigen en uiteindelijk willen claimen dat Tunesië hun land is. De partij zegt hiervan bewijzen te hebben. Uiteraard is dat een nogal slordige variatie op de officiële Europese politiek om zoveel mogelijk migranten “in de regio zelf” op te vangen. Alhoewel misschien niet helemaal onbegrijpelijk en uit de lucht gegrepen.
- Uitgelichte afbeelding: By AlQalamTV TUNISIA – https://www.youtube.com/watch?v=zF-ZkVwp_rU -screenshot 08:45 (https://www.youtube.com/watch?v=zF-ZkVwp_rU?t=525), CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=82280171