De Raad voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties bracht in 2020 een lijst uit van bedrijven. die profijt trekken van activiteiten in de illegale nederzetttingen in de door Israel bezette gebieden. Dat gebeurde op basis van het internationaal aanvaarde uitgangspunt dat hiervan profiteren ook illegaal is. Voor de toerisme sector stonden op de lijst Airbnb, TripAdvisor, Booking.com, Expedia, Opodo en eDreams 42. De lijst was echter lang niet volledig, zo maken het Britse Global Legal Actions Network (GLAN) en het Nederlandse SOMO (Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen) bekend.
In een vandaag gepubliceerd rapport worden negen internationaal opererende touroperators genoemd die alle negen reizen (zogenoemde package trips) aanbieden naar Israel, en de bezette gebieden, waaronder Oost-Jeruzalem, de Westoever en de Golan. Geen van de negen geeft aan dat het hierbij gaat om Palestijns gebied en gebied dat niet aan Israel toebehoort. Firma’s als het Britse Audley, het Amerikaanse Globus, het Franse Promoséjours en het Spaanse Viajes Catai organiseren reizen naar het Herodium bij Bethlehem, de Stad van David in Oost-Jeruzalem, de Grotten van Qumran (in de bergen van Judea), of de Herberg van de Goede Samaritaan (in de nederzetting Ma’aleh Adumim). Insight Vacations van de Maagdeneilanden, Kensington uit de VS, en de Nederlands-Duitse TUI-groep bieden daarnaast ook nog trips aan naar de (Syrische) Golan, waar ook illegale Israelische wijn kan worden geproefd.
Alle negen maken zich schuldig aan misleiding, doordat zij de trips aanprijzen als bezoeken aan Israel zonder de bezette gebieden te noemen. Erger is dat de negen op deze manier bijdragen aan de economie van de nederzettingen, die ten koste gaan van de Palestijnen. Dat is illegaal onder het internationale recht. De reizen worden vaak aangeboden in samenwerking met Israelische toeristenbedrijven, die door de Israelische staat worden gesteund en die op die manier oneerlijke concurrentie bedrijven met de Palestijnse toeristenindustrie. Soms wordt de Palestijnen het werken zelfs geheel onmogelijk gemaakt, bijvoorbeeld aan het strand van de Dode Zee, een van de bestemmingen van de reisorganisaties. Palestijnen worden daar geweerd, in strijd met bepalingen van de Interim Akkoorden van Oslo, waarbij werd bepaald dat Israel en de Palestijnse Autoriteit gezamenlijk de mogelijkheid van joint ventures op het gebied van toerisme zouden bestuderen, inclusief bij de Dode Zee. De World Bank oordeelde dat als de Palestijnen hier hotels konden bouwen, zij vergelijkbare omzetten zouden kunnen halen als Israel. Een gezamenlijke toerisme-commissie van Israel en de PA is echter al sinds het jaar 2000 niet meer bij elkaar gekomen.
SOMO en GLAN doen een beroep op de toerisme giganten hun beleid te herzien. Ook doen zij een beroep op de landen van waaruit de firma’s opereren om een halt toe te roepen aan activiteiten waarbij profijt wordt getrokken van handel met illegale nederzettingen. Verder zouden die landen misleidende advertenties moeten verbieden.
Ook verschenen op Abu’s blog.
Uitgelichte afbeelding: Ruïnes van een antieke joodse nederzetting in Katzrin op de Golan – By Gilabrand – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=17620763
