Je moet je kunnen identificeren met figuren in het boek dat je leest, lees ik. En omdat “Nederlandse boeken” bijna allemaal over witte mannen gaan lees je dan in het Engels. Want in het Engels, vooral made in USA, maar vast ook wel in UK, weten ze wel raad met de oude witte cisheteroman.
Wat raar toch. Op de grens van kind en puber las ik boeken over een indiaan, in uitgaven die nog steeds gangbaar waren, waarin “gij zoudt” voorkwam, een werkwoordvorm die mij zeer onbekend voorkwam. Die indiaan had niet al die vinkjes van de gewraakte Nederlandse boekfiguren, zou ik zeggen. De boeken waren trouwens vertaald uit het Duits.
Er werd veel met geweren omgegaan in die boeken. Wat kwam er verder op de plank? De Vijf. Ik had een zwak voor George, maar ik kon me nou net niet in haar herkennen. Nu zou haar “haar”-schap ook ter discussie staan. Maar ja, ik moest misschien boeken vinden waarin een wat schuchtere jongen voorkwam met borsten, die met de puberteit door de mand vielen als “vrouwelijke vorm”. Hij moest zijn vader al heel jong verloren hebben, was een “sleutelkind” want werkende moeder (dat levert ook zieligheidspunten op, geloof ik). Wat een herkenning. Een feest van herkenning? Waarom moest het dan een feest zijn. Misschien herkende ik mij wel in Bambi, die werd ook halfwees in het rijk geïllustreerde boek. Maar ja, een hertekalf is zelfs geen witte cisheteroman, nietwaar.
Waar komt dat malle idee van je kunnen inleven in, je identificeren met romanfiguren vandaan? Moet een roman een Functie hebben, een psychische zelfbevestiging inhouden? Ik ben geen jongeman geweest die voor de aardigheid als het ware een vrouw op leeftijd vermoordt en die vervolgens in angst leeft dat met name de politie hem doorheeft. Toch kon ik mij helemaal inleven in de hoofdfiguur van Schuld en boete, ook wel Misdaad en straf geheten in het Nederlands. Dat totale inleven was te danken aan de kunst van de schrijver. Een schrijver die voor de te bedienen Markt voorziet in de juiste vinkjes: niet wit, niet man (cisman), niet hetero, niet “oud”, schrijft die wel een roman en niet een marketingspeeltje? De Engelstalige markt is nu eenmaal groter dan de Nederlandstalige, al is die niet zo klein als bepaalde wijsneuzen zouden willen verkondigen. Alle Scandinavische talen zijn stukken kleiner en ze halen daar toch voortdurend Nobelprijzen voor de literatuur.
Ontlezing met argumenten, het hoort bij de barbaarsheden die rondwaren in Nederland. Bibliotheken worden gesloten. Cultuur is een linkse hobby.
“Links” heeft zoals op zoveel dingen geen antwoord meer.
– Uitgelichte afbeelding: Door Hans Bertle – https://www.tor.com/2015/05/07/the-disney-read-watch-bambi-a-life-in-the-woods/, Publiek domein, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=78688413
