Alsof het om echt nieuws gaat worden de laatste jaren herdenkingen ruim van te voren gedaan, alsof je er een primeur mee kunt hebben. Zoals ook het snoepgoed “voor in de schoen” eind augustus in de schappen verschijnt, lang voordat die o zo traditionele roetfiguur uit de schoorsteen komt dalen die bijna niemand meer heeft en wat in ieder geval pas gebeurt na de aankomst van de goedheiligman.
Aan deze gekte wens ik althans niet mee te doen. Dit is de dag en het uur waarop de moord op Theo van Gogh tien jaar geleden plaatsvond. Ik kreeg het nieuws uit de eerste hand van mijn geliefde die niet op haar werk kon geraken omdat er geschoten werd in de omgeving van de ingang. Vreemd, die schoten worden in de Volksherinnering maar zelden beklemtoond. Twee andere vrouwen die ik kende waren min of meer getuigen vanuit hun respectieve ramen. De moord vond op redelijk klaarlichte dag plaats in een woonwijk aan een verkeersweg waarlangs velen naar hun werk gaan om die tijd, spitsuur. Het is een schokkend openbaar uitgevoerde moord geweest. Iets waar toen niemand aan dacht omdat de oeroude Hollandsche traditie van Hellowien nog niet was uitgevonden: het was ook nog Allerzielen. Als je niet katholiek was wist je daar al helemaal niets van.
Theo van Gogh is een held geworden voor het falderappes dat achter Wilders aansjokt, een politicus die nauwelijks in beeld was ten tijde van de moord en die deze Theo van Gogh ongetwijfeld als pygmee aangeduid zou hebben (racistisch scheldwoord nr.1). Wilders was ongetwijfeld te min en hij zou Wilders terecht als plucheplakker, die een gat in de markt ontdekt heeft, herkend hebben. Ik denk ook niet dat de massa die achter “Pim” aanliep zijn grote liefde had. Pim zelf wel.
En nu wordt Theo van Gogh de cineast postuum bij links ingedeeld. Door iemand afkomstig van Veronica, thans baasje bij voorheen linksgetint discussiecentrum De Balie in Amsterdam. Veronica, ook zo’n symbool van rechtse opstandigheid.
Slordige slechtonderhouden kleding, destijds als provocatief overkomend kettingroken op televisie, belijden van drugsgebruik, je kunt het bohémien-gedrag noemen en dat is niet per se “links”. In tegenstelling tot wat Han van der Horst stelt zijn rechtse bohémiens nooit helemaal weg geweest in Nederland. Jacques Gans – ooit links begonnen – was een voorbeeld. Ik denk dat er in de juiste tenten voor dat soort lui wel meer exemplaren van deze soort te vinden zijn geweest de afgelopen decennia.
Ik beken dat zijn programma Een prettig gesprek ongeveer het laatste was dat mij nog bij de Nederlandse televisie hield, op de Amsterdamse regionale of lokale televisie. Als gesprekspartner was hij een aimabel man, totaal niet de duivel zoals hij was bij het schrijven. Dat ayatollah Khomeini echt ooit heeft geschreven dat de geslachtsdrift van de man zo onstuitbaar is dat hij als het niet anders kan maar een geit of schaap moet gebruiken is mij niet ontgaan. ThvG citeert het en meent er het recht aan te ontlenen moslims verder in het algemeen “geitenneukers” te noemen. Dan kunnen we vanwege Padre padrone katholieken ook wel schapenneukers noemen. Die scène moet hij toch gekend hebben.
Hij zinspeelt er ergens op dat de zwarte grappen als die over verbrande suikerzieke Joden van Ischa Meijer waren, iets waar hij zich – en dat lijkt mij bij al het echt-laakbare dan toch integer – verder niet op beroepen heeft. Niet deze zieke grappen stemmen hem tot antisemiet maar bijvoorbeeld zijn schandalige opmerkingen tegen Sonja Barend of Evelien Gans – dubbel pakken, vrouw en joods – dan weer wel.
“Het was allemaal niet zo bedoeld”. Er was dus die ochtend van 2 november 2004 iemand die het wel serieus nam, de druppel was waarschijnlijk de film voor politiek oplichtster Ayaan Hirsi Ali, die hem echt niet dankbaar is geweest zoals zij dit aan niemand is.
Al met al is Theo van Gogh een nog onwaarschijnlijker held voor ultrarechts Nederland dan Pim Fortuijn. ThvG, een grachtengordeldier bij uitstek. Laat men zich in die hoek nu maar koesteren aan het langstzittende Tweede-Kamerlid, de taqiyya-VVD-er Wilders met zijn plebejische praatjes over “de elite”. En laat de achternaam Van Gogh nu verder alsjeblieft over aan zijn beroemde voorzaat, zoals de combinatie met de voornaam Theo bij die andere voorzaat,de broer-van hoort, aan wie Vincent bij wijze van bron van alles over zijn schilderwerk heeft geschreven.
Laat het doek vallen, de gordijnen schuiven dicht. Het is niet al te mooi geweest.
