De bekende klimaatactiviste Greta Thunberg was niet aanwezig op COP27, de jaarlijkse klimaatconferentie onder auspiciën van de Verenigde Naties, van 6 tot en met 20 november in Sharm-el-Sheikh. Ze wilde een statement maken tegen slechts woorden zonder daden van politici in de klimaatdiscussie. Vaak lege woorden inderdaad, want jammer genoeg worden in deze belangrijke discussie veel argumenten gebezigd die de emoties bespelen zonder relevantie voor problematiek van de klimaatverandering.
Een eerste ergernis is het gebruik van de frase ‘dan eerder werd gedacht’. Vaak wordt niet aangegeven door wie het werd gedacht. Was het een klimaatontkenner, een wat ongelukkige aanduiding voor een persoon die niet gelooft in klimaatverandering, die het dacht? Een voorbeeld ervan is Groenlands ijs verdwijnt nog sneller dan gedacht bij DeWereldMorgen. In het artikel blijft het gedachte bij de vage aanduiding van modellen. Er wordt gesuggereerd dat de zeespiegelstijging aanzienlijk groter zal zijn dan voorspeld. Enige indicatie ontbreekt over hoeveel groter. Afgelopen eeuw bedroeg de zeespiegelstijging circa 20 cm. Wordt de nieuwe stijging 21 cm? Dit zou al een aanzienlijke toename van 5 procent betreffen.
De zeespiegelstijging is een van de mogelijke uitdagingen. Neem je dit serieus, ook over een langere periode dan een eeuw, bijvoorbeeld in verband met nieuwe bebouwing, dan houd je daar rekening mee in planning. Eerder gaf ik een voorbeeld van een plan: Brabsilia: een stad met het oog op het klimaat in de toekomst. Maar in Nederland wordt de factor klimaatverandering node gemist bij de discussie over uitbreiding van het woningbestand.
Een andere uitdaging is de eventuele toename van het aantal orkanen, cyclonen en tyfoons. Feitelijk gaat het om dezelfde soort tropische storm maar is er een andere benaming afhankelijk van de plek waar ze optreden. Door opwarming van het oceaanwater zouden ze zich steeds vaker kunnen voordoen. Bjørn Lomborg, een bekende sceptische deelnemer aan de klimaatdiscussie, stelt dat het aantal orkanen in de afgelopen eeuw zelfs iets is afgenomen. In eerste instantie lijkt dat geruststellend. Maar de mate van opwarming van het Atlantische zeewater ontbreekt. Alleen afgaan op historische gegevens versluiert wat in de toekomst kan gebeuren. Er vindt weliswaar opwarming van de atmosfeer plaats maar tot nog toe is de impact op het zeewater miniem. Het is goed mogelijk dat er een omslagpunt optreedt waarna het aantal tropische stormen een opwaartse vlucht neemt.
Een volgend punt is de onleefbaarheid van bepaalde gebieden door opwarming. Focus op overmatige hitte, op weer een nieuw record, heeft weliswaar nieuwswaarde maar draagt weinig bij aan een uitgebalanceerde visie op een toekomstige temperatuurverdeling op aarde. Het gaat zelfs zover dat het smelten van permafrost, wat op zich een positieve ontwikkeling inhoudt voor flora en als gevolg daarvan voor fauna, negatief in het nieuws komt omdat hier en daar een enkel gebouw instort dat op de altijd bevroren ondergrond is gebouwd. Met betrekking tot opwarming blijkt er al bij al globaal vergroening op te treden. De mens is in dat proces een belangrijke factor, mede bijvoorbeeld door zo snel mogelijk nieuw groen aan te planten als gunstige omstandigheden zich voordoen.
Zowel door bezorgden als onverschilligen ten opzichte van de klimaatverandering wordt kul verkondigd. Soit. Of je nu meer voor- dan nadelen dan wel andersom ziet in de klimaatverandering, nadelen zijn er zeker. In reactie op die zekere nadelen heeft COP27 voor een doorbraak gezorgd door een klimaatfonds in te stellen. Mocht het laaggelegen Tuvalu door een stijgende zeespiegel onleefbaar worden, dan zouden alle inwoners van het land een vervangende vestigingsgelegenheid met inbegrip van een passende compensatie kunnen krijgen. Dat is vele malen zinvoller dan het oeverloos discussiëren – Greta Thunberg voerde er terecht een boycotactie tegen – over een eventuele ondergang van de wereld door klimaatverandering.
– Uitgelichte afbeelding: WIkimedia COmmons, Photograph by Marvin Nauman taken on 11-08-2006 in Washington