Klimaat: zelfs de doemdenkers zijn te voorzichtig

Een apocalyptisch artikel in een Amerikaans tijdschrift weekte een interessante discussie los. Is het wel nuttig om de duistere voorspellingen over de gevolgen van de klimaatverandering bekend te maken? Leidt dat niet tot apathie bij de lezers of kijkers?

Een journalist van New York Magazine veroorzaakte vorige week een kleine mediastorm met een lang artikel over de mogelijke gevolgen van de klimaatverandering. Journalist David Wallace-Wells baseerde zijn stuk op tientallen interviews met klimaatspecialisten, maar zijn aanpak is uitzonderlijk. Van de wetenschappers wou hij niet weten wat de wetenschappelijke consensus is die traditioneel naar voor komt in de rapporten van het VN-klimaatpanel IPCC, maar wel wat hun eigen worstcasescenario is. Wat is het ergste dat er kan gebeuren als we niet genoeg doen om de uitstoot van broeikasgassen in toom te houden?

Die scenario’s doen de gruwelijkste dystopische science fiction verbleken. Welke impact de klimaatverandering zal hebben op het leven van elke aardbewoner wordt schromelijk onderschat, volgens David Wallace-Wells. Trek de straat op en vraag ad random aan voorbijgangers wat zij zich voorstellen bij de mogelijke gevolgen van een hetere aarde en je krijgt ongetwijfeld antwoorden als een stijgende zeespiegel en misschien ook een verwijzing naar grotere droogtes in landen in het zuiden.

Wel, de zeespiegel zal stijgen. Maar het is slechts één van de talloze gevolgen van de klimaatverandering. En zelfs over die stijgende oceanen wordt te weinig alarm geslagen, zo blijkt. “De meeste mensen doen alsof er nog een kans is dat Miami en Bangladesh zullen blijven bestaan; de meeste wetenschappers die ik sprak gaan er vanuit dat we hen deze eeuw nog verliezen, zelfs als de komende tien jaar stoppen met het opstoken van fossiele brandstoffen”, schrijft David Wallace-Wells.

Niemand sparen
Het artikel maakt duidelijk dat niemand gespaard zal blijven van de klimaatverandering. 600 miljoen mensen leven in gebieden die minder dan tien meter boven die huidige zeespiegel uitsteken. Die zullen nog deze eeuw allemaal een andere plek moeten zoeken.

Maar ver van de zee wonen, betekent niet dat je bespaard blijft van de klimaatverandering. Het binnenland dreigt veel te heet te worden. In de regio van El Salvador waar suiker geteeld wordt, lijdt een kwart van de mannen aan een chronische nierziekte. Dat is het gevolg van uitdroging door te werken op de suikerplantages. Nog geen twintig jaar geleden werd daar geoogst in comfortabele temperaturen.

In New York was het tot enkele decennia geleden gemiddeld 36 dagen warmer dan 30 graden. Tegen 2040 of 2050 zal die temperatuur overschreden worden op 30 procent van de dagen. Dit jaar werd de 32 gradengrens (90 graden fahrenheit) al op 18 mei overschreden. Op paasmaandag – een maand eerder – werd meer dan 30 graden opgetekend. De zomers in New York zullen binnen 30 jaar lijken op die van Bahrain nu. In Bahrain zelf zullen pieken boven de 50 graden niet ongewoon meer zijn.

Door die opwarming zullen tropische ziektes als malaria zich makkelijker kunnen verspreiden. De Wereldbank schat dat in 2050 meer dan 5 miljard aardbewoners geconfronteerd zullen worden met de kans om malaria op te lopen. Nu bedreigt de ziekte 3,2 miljard mensen.

Door het smelten van de permafrost komen er ook bacteriën vrij die in sommige gevallen al miljoenen jaren verborgen zitten onder het ijs. Vorig jaar stierf een jongen nadat hij besmet werd met antrax die vrijkwam toen een rendier dat de bacterie droeg, plots ontdooide. Twintig anderen raakten ook besmet.

Voldoende voedsel produceren wordt een uitdaging als de temperaturen stijgen. Elke graad opwarming doet de oogst van granen met 10 procent dalen. Dat is het laagste uiterste van de vork. Sommigen voorspellen een daling van 17 procent. Deze week publiceerde het Met Office, het Britse weerkundig instituut, een studie waaruit blijkt dat er vanaf nu om de tien jaar 6 procent kans is dat de oogst van maïs gelijktijdig mislukt in China en de VS. Dat zou rampzalige gevolgen hebben in grote delen van Afrika en Zuid-Oost-Azië. Zes procent kans, dat betekent dat we elk decennium Russische roulette spelen met een revolver met 16 kamers en één kogel die tegen het hoofd van een groot deel van de wereldbevolking wordt gezet.

Geen tijd voor doemdenken
Het artikel in New York Magazine bracht een stroom reacties op gang. Die volgden een opmerkelijk patroon. Niet de feiten werden bekritiseerd, wel de toon van het artikel. De reactie van klimatoloog Michael Mann is exemplarisch. Hij stipt een tweetal feiten aan die volgens hem genuanceerd moeten worden. Dat betekent dus dat hij de pakweg 98 andere feiten en cijfers aanvaardbaar vindt. Maar hij heeft vooral een probleem met de dreigende ondertoon van het artikel. (Lees verder bij de bron van dit artikel)

Via:: dewereldmorgen.be