Een volle neef van de oude president John F. Kennedy, genaamd Max Kennedy, presenteert momenteel een radioserie van de BBC over de Cubaanse raketcrisis. Max is een kind van Robert en Ethel Kennedy – en Robert is de in 1968 vermoorde broer van John F. Co-presentator is… Nina Chroesjtsjeva (Engels: Khrushcheva), achterkleindochter van Sovjetleider Nikita Chroesjtsjow – destijds president Kennedy’s tegenstander. Nou moe!
Die serie behandelt die 13 dagen van 16 tot 29 oktober 1962, toen bijna de Derde Wereldoorlog uitbrak. De Sovjets installeerden in die tijd atoomraketten op Cuba – onder president Fidel Castro. Die haalden vanaf het eiland met gemak Washington, New York en Los Angeles.
Het Sovjet-vrachtschip Omsk arriveerde namelijk onopgemerkt door de VS al op 9 september 1962 in Cuba. De lading: vier R-12 Dvina’s (Natonaam: SS-4 Sandal) atoomraketten – nog zonder kernkoppen. Die kwamen ietsie later – maar ook onopgemerkt. Het bleek nog een enorme toer om die bakbeesten van 22 m lang en 42 (!!) ton zwaar over de matige Cubaanse wegen, door nauwe dorpies en te slappe bruggen naar het platteland te krijgen.
President Kennedy overtuigde uiteindelijk partijleider Chroesjtsjow om op te geven en de raketten terug te trekken. Als drukmiddel gebruikte hij een totale blokkade van Cuba. Maar ondanks Chroesjtsjows minachting voor de vrij jonge intellectuele president uit een rijke familie, die hij als slap beschouwde vanwege de mislukte invasie van de VS in Cuba in 1961, lukte het toch.
Kennedy trok namelijk als tegenprestatie zijn kernraketten uit GB, Italië en Turkije terug – maar hield dat verder stil. Ik hoorde er vandaag alsnog van op.
In Nederland moesten we al in 1961 gaan hamsteren en hing aan de binnenkant van de keldertrap de brochure van de overheid ‘Wenken voor de bescherming van uw gezin en uzelf’ vanwege de dreiging van een atoomoorlog.
Opvallend:
de Amerikanen ontdekten die raketten pas toen ze er al stonden. Maar pas op 14 oktober lukte het een spionagevliegtuig, een U2, onmiskenbare foto’s te maken van de opbouw van de Cubaanse/Sovjet-raketbases. Maar al op 4 oktober waren de kernkoppen aangekomen – die kun je overigens vrijwel weer niet vanuit de lucht herkennen.
Ook opvallend:
Kennedy liet al – ver voor Nixon die dat na hem ook deed – geheime microfoons installeren in het Witte Huis. Kennedy’s crisisoverleg met zijn comité voor de nationale veiligheid verliep die dertien dagen dagelijks uren lang maar zeer chaotisch. Zijn generaals waren bijna niet te houden.
Maar intussen? Intussen? Chroesjtsjows rabiate opvolger speelt nu zijn vuile spel en de Tweede Koude Oorlog loopt – helaas niet zo koud als vroeger, want nu heb je in Oekraïne elke dag een tiental onschuldige doden en plus honderden nieuwe daklozen, en heel veel angst, pijn, kou en duister. En Kennedy’s opvolger? Hou maar op. Eén verschil: Chroesjtsjows minachting voor Kennedy bleek onterecht.
- Uitgelichte afbeelding: By Stanley Tretick – http://teachpol.tcnj.edu/amer_pol_hist/thumbnail435.html, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1437697
