Het doet pijn als mensen zeggen dat zij een misdadiger is. Een dief. Iemand die verantwoordelijk is voor de pijn van onschuldige slachtoffers. Het was dan ook een emotioneel moment toen president Trump zijn vredesplan bekendmaakte. ‘Eindelijk werd bevestigd dat wij niet andermans land bezetten, maar daadwerkelijk het recht hebben om hier te zijn – dat het Joodse volk thuishoort in dit gebied.’, zegt Eliana Passentin, een in de Volkskrant geïnterviewde inwoonster van de nederzetting Eli op de Westoever van de Jordaan.
Wat een verrassing om zoiets nu eindelijk eens in de Volkskrant te kunnen lezen. De kolonisten op de Westoever van de Jordaan, die Israel nu 53 jaar lang bezet houdt, zijn geen dieven. Ach nee, natuurlijk niet. Ze zouden nooit zomaar land stelen. ‘We bouwen alleen op land waar niemand eigendomspapieren van heeft. Mocht iemand achteraf kunnen aantonen dat het toch zijn bezit is, wordt het huis weer afgebroken en het land teruggegeven,’ zo zegt Passentin in de reportage (21 april 2020) van Sacha Kester.
Tja wat dacht je dan? De koppen boven het artikel zeggen het eigenlijk al allemaal: ‘Duizenden jaren droomden Joden van terugkeer’. En ‘We zijn hier al 3.500 jaar.’
Wat verfrissend, zo’n stuk. Jarenlang lezen we over resoluties van de Veiligheidsraad, verhalen van de Israelische mensenrechtenorganisatie B’tselem, van Peace Now, van een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof uit 2004. Over dat de Westoever Palestijns gebied is, en dat de nederzettingen allemaal illegaal zijn. Over hoe Israel op grote schaal grond in bezit nam. Bijvoorbeeld door het tot militair terrein te verklaren en vervolgens aan nederzettingen cadeau te doen. Of door het maken van een kadaster tegen te houden, eigendomspapieren ongeldig te verklaren, koopcontracten te vervalsen, of privé-bezit tot ‘staatsland’ te verklaren. Om slechts om een paar van de vele quasi legale trucs te noemen.
Ikzelf leidde in 1987 een groepje journalisten van de Volkskrant, onder wie Jan Blokker, Eddo Rosenthal, en de fotograaf Daniël Koning tijdens een expeditie naar Israel en de bezette gebieden, die resulteerde in een bijlage over 20 jaar bezetting en twintig jaar diefstal van land en onderdrukking. Zelf beschreef ik daarin het geval van een boer in het dorpje Husan, die zijn land verloor omdat de rechter zijn eigendomspapieren uit de Ottomaanse tijd voor een vervalsing uitmaakte. De reden was: een bos kreupelhout (of was het een boom?) die in het document van zo’n 150 jaar geleden werd genoemd, bleek niet meer te bestaan. Intussen is op exact de plaats van onder meer het land van deze boer de reusachtige nederzetting Beitar Illit gebouwd.
Maar uit de reportage van Sacha Kester kunnen we nu leren dat dit onzin-verhalen waren. Fake news. Immers als iemand achteraf kon aantonen dat het zijn bezit was, werd het allemaal weer afgebroken en werd het land teruggegeven.
Dat kunnen Blokker, Rosenthal, Daniël Koning, Ben Haveman die ook een bijdrage leverde, en ikzelf als bedenker van het project, natuurlijk in onze zak steken. We schreven een bijlage over 20 jaar onrecht, onteigeningen, en onderdrukking die intussen tot 53 jaar zijn uitgegroeid en in omvang exponentieel zijn toegenomen. Maar we hadden het uiteraard mis, want joden hebben het recht om op de Westoever te wonen. Trump heeft het zelf gezegd. Ze waren er immers al 3.500 jaar, ook al zijn ze tussentijds nog wel even weg geweest en droomden ze intussen alleen van terugkeer. En hoezo diefstal? Als de Palestijnse eigenaars hun recht kunnen aantonen wordt alles toch gewoon weer afgebroken en het land teruggegeven. Toch?
Na de nederzetting Eli begeeft verslaggeefster Kester zich naar het wijnbedrijf Psagot om ook daar iemand te spreken. Haar oog valt op flessen met de naam Pompeo, een nieuwe wijn genoemd naar de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, als dank voor het feit dat hij een rapport van de hand wees waarin de nederzettingen illegaal werden genoemd. Wat, de wijnmakerij Psagot? Is dat niet dezelfde wijnmakerij waarover de beroemde journalist Gideon Levy van Haaretz onlangs een stuk schreef onder de titel ”Something’s Rotten at This Settlement Winery – and We Don’t Mean the Grapes”. Een stuk waarin hij onder meer sprak met een twaalftal oudere, om niet te zeggen bejaarde inwoners van de plaats Bir Zeit? Die al jaren zonder veel succes proberen hun land waarop Psagot’s druiven worden verbouwd, weer terug te krijgen? Maar als we Sacha Kester mogen geloven zal aan hun problemen dus wel een keer een einde komen. Immers joodse kolonisten zijn geen dieven. En wie zijn eigendom kan aantonen krijgt het gewoon weer terug volgens Kester, nietwaar.
Met de dame van de wijnmakerij praat Kester vervolgens wat over het delen van het land. Volgens het zogenoemde vredesplan van Trump zou er van de Westoever na de annexaties van de nederzettingen en de Jordaanvallei nog 70% overblijven voor een Palestijnse staat. De dame vindt het lastig dat er twee volken in Palestina bestaan, maar vindt wel dat het land gedeeld moet worden. Ze noemt die 70% echter een ”groot offer”, Ook al is dat 70% van de 23% van het oorspronkelijke Palestina en zal dat zogenoemde Palestina nog steeds onder controle van Israel blijven, zaken die Kester niet meldt. Wat Kester wèl doet is nog iemand interviewen, namelijk David Haivri (Ha’Ivri) in de nederzetting Kfar Tapuach. Hij vindt het Trump-plan niks en zegt: ‘We moeten af van dat hele idee van een twee staten oplossing.’ Als de Palestijnen de afgelopen 25 jaar ‘leiderschap hadden getoond, als zij hun verantwoordelijkheden hadden genomen, had ik erop kunnen vertrouwen dat er een Palestijnse naast een Joodse staat kon bestaan. Maar ik zie alleen corruptie, incompetentie en de aanmoediging van geweld – of in elk geval het onvermogen om dat te stoppen.’ Ha’Ivri wil één staat, één groot Israel. De Palestijnen zouden dan ‘weliswaar hun droom verliezen en waarschijnlijk ook niet mogen stemmen, maar ze zouden hun geloof kunnen uitoefenen en werk hebben’. En er zou vrede zijn.
Nu wil het geval dat Ha’Ivri dat allemaal al veel langer vond dan de 25 jaar waarin de Palestijnen volgens hem tekort schoten. Kester presenteert Ha’Ivri als een ‘opiniemaker’ wat nogal een weidse term is voor één van Israels meest bekende fascisten. Ha’Ivri was een vooraanstaand lid van de ooit wegens rabiaat racisme verboden Kachpartij van rabbijn Meir Kahane en de beste vriend van diens zoon. Hij is nog steeds een propagandist van het erfgoed van Kahane die alle Palestijnen domweg wilde verdrijven. Hij zat enkele malen in de gevangenis, onder meer omdat hij op de tv de moord op premier Yitzhak Rabin toejuichte. Afgezien daarvan voerde hij actie voor het overnemen van het terrein van de al-Aqsa moskee, en de Tombe van Yoseef bij Nablus en tegen de terugtrekking destijds uit Gaza.
Ha’Ivri een opiniemaker noemen is ongeveer te vergelijken met wijlen Josef Goebbels een groot journalist noemen of in Nederland Erwin Wagensveld opvoeren als deskundig op het gebied van het vreemdelingenrecht. Zover is het gekomen, dat de Volkskrant nu prominente fascisten naar hun mening vraagt over mogelijke vredesoplossingen. En dat Israelische kolonisten volstrekt contextloos hun positie, die in wezen niets minder is dan een oorlogsmisdaad, laat verdedigen als een uit het verleden afgeleid recht. Ooit had de Volkskrant oog voor mensenrechten en volkenrecht, maar dat was duidelijk een andere tijd. Schandalig en eigenlijk gewoon misdadig zo’n ‘reportage’ als dit wangedrocht van Sacha Kester. Goed dat het allang mijn krant niet meer is.
– Eerder verschenen bij Abu Pessoptimist