Bij de slachtoffers van het coronavirus die we met naam en toenaam kunnen herdenken kunnen we Luis Sepúlveda, Chileens schrijver, voegen.
Luis Sepúlveda stierf in Asturië, na bijna twee maanden te zijn opgenomen geweest in het ziekenhuis, getroffen door een ernstige longontsteking die veroorzaakt was door het coronavirus. Luis Sepúlveda was een van de vele Chilenen die in de jaren zeventig van de vorige eeuw hun land moesten ontvluchten toen militaire dictaturen met steun van de regering van de Verenigde Staten in verschillende Latijns-Amerikaanse landen met bloed en vuur het neoliberalisme hebben ingesteld.
Hij had op zijn toen jonge leeftijd (24 jaar) meegewerkt aan het culturele deel van de socialistische regering van Salvador Allende.
Hij schreef en publiceerde toen al verschillende artikelen en verhalen. Toen de Pinochet-staatsgreep in 1973 plaatsvond, werd hij gearresteerd en naar een militaire kazerne overgebracht. Hij bracht meer dan twee jaar in de gevangenis door voordat hij in ballingschap ging met de hulp van Amnesty International. Hij woonde in verschillende Latijns-Amerikaanse landen, van waaruit hij samenwerkte met het verzet tegen de Chileense dictatuur.
In 1979 sloot hij zich aan bij de internationale brigades die de Nicaraguaanse guerrilla’s steunden die dictator Somoza ten val brachten.
Hij vestigde zich uiteindelijk in Duitsland, waar hij als journalist werkte. Zijn politiek activisme was toen gericht op de strijd ter verdediging van het milieu en hij nam deel aan de activiteiten van Greenpeace. Ze was verbonden met inheemse bewegingen en onderzocht de verschillende culturen van het continent, mogelijke een erfenis van zijn moeder, een verpleegster van Mapuche afkomst. In 1997 vestigde hij zich in Gijón, Asturië, en zijn literaire carrière bracht hem verschillende prijzen en onderscheidingen in onder meer Frankrijk, Italië, Duitsland en zijn geboorteland Chili. Hij publiceerde meer dan 20 boeken, romans en talrijke artikelen en essays die in verschillende talen zijn vertaald (*).
Een van de bekendste is De oude man die graag liefdesromans las (ook verfilmd door Rolf de Heer, vert.). Ook verhalen voor kinderen, zoals The Story of a Seagull and the Cat Who Taught Him to Fly, dat wijd en zijd werd verspreid en ook voor de bioscoop als tekenfilm werd uitgebracht. Dit aspect, dat van verhalen voor kinderen, was de reden waarom ik ongeveer drie jaar geleden bij Luis betrokken raakte. We hebben elkaar niet persoonlijk leren kennen, maar we hebben wel over de Mapuche cultuur aan beide zijden van de Andes uitgewisseld. Hij was een vriendelijk, hartelijk persoon die het geduld van iemand die veel moeilijkheden heeft meegemaakt, maar die intens heeft geleefd.
Luis beschouwde zichzelf als een strijder voor een betere wereld en stelde dat zijn boeken probeerden de stem van de verliezers te zijn. Luis Sepulveda had vijf kinderen en enkele kleinkinderen. Een paar jaar geleden publiceerde hij een prachtig verslag van zijn familierelatie in het culturele tijdschrift van de krant Clarín in Buenos Aires: “Hoe een goede vader fouten kan maken” (hier in het Spaans). Het is de moeite waard om de website van Clarín te bezoeken om hem te lezen, want die gemakkelijke en vertederende tekst toont hem in al zijn menselijke dimensies, die hij ook wist over te brengen op veel van zijn literaire teksten; maar wat belangrijker is, is dat dit de kenmerken waren die zijn levenstraject bepaalden. Een onherstelbaar verlies voor de Chileense en Latijns-Amerikaanse cultuur.
*) Noot van de vertaler: Veel boeken van Luis Sepúlveda zijn in het Nederlands vertaald, en veelal bij Meulenhoff uitgegeven. Het prachtige De oude man die graag liefdesromans las is als Rainbow Pocket verschenen, en opgenomen in de bundel Voorbij de Grens van Patagonië (samen met De wereld aan het einde van de wereld en Over iets dat ik in de trein ben kwijtgeraakt)
– Overgenomen van GlobalInfo, vertaald. Geschreven door Door Carlos Iaquinandi Castro /Centro Latinoamericano de Reus Bron: comcosur al Dia nr 2246, die het heeft van Redacción de Agencia SERPAL / Servicio Prensa Alternativa.
– Uitgelichte afbeelding: By Elena Torre from Viareggio, Italia; edited by User:Marco Bernardini – Applausi, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7747786
