Op 12 december keurde het Hongaarse parlement een wet goed die werknemers kan verplichten om tot 400 uur per jaar overwerk te doen. Verder wordt de referentieperiode verlengd tot 36 maanden. De wet werd zonder goed overleg met de sociale partners aangenomen, door misbruik van de parlementaire procedures. Teken petitie tegen ‘slavenwet’ dat Hongaren onbetaald laat doorwerken: voor Audi en BMW.
De Hongaarse Vakbondsconfederatie MASZSZ is samen met Labour Start een Campagne begonnen die de intrekking van de wet eist. Zij doen een beroep op de president van Hongarije om deze niet te ondertekenen en terug te verwijzen naar het Parlement.
Werkgevers mogen vanaf begin volgend jaar 400 overuren per jaar vragen, wat neerkomt op een volle werkdag per week erbij. Nu ligt het maximum nog op 250. De Volkskrant berichtte dat op 10 en 11 december vakbonden uit protest belangrijke straten en autowegen in het hele land blokkeerden. Duizenden Hongaren deden zaterdag mee aan een demonstratie in Boedapest. De bonden hebben aangekondigd na Kerst te gaan staken.
Wet gedoogt effectief onbetaald werk
De Volkskrant: “Werknemers krijgen straks pas na drie jaar uitbetaald voor hun overuren – dat is nu één jaar. Het rekensommetje kan lelijk uitpakken. Na drie jaar worden namelijk alle gemaakte uren bij elkaar opgeteld, met aftrek van de normale werkweek. Wat onder aan de streep overblijft, wordt als overuren uitbetaald. Een werknemer die om wat voor reden dan ook een tijdje thuis zat, heeft dus pech.
‘Dit gaat leiden tot een werkweek van zes dagen’, reageert Károly György van de Hongaarse Vakbondenconfederatie (MASZSZ). ‘De Hongaarse regering geeft alleen maar om de hogere middenklasse, niet om de kleine man die door het sociale vangnet heen dreigt te vallen.’ Uit een interne enquête van de bond blijkt dat 83 procent van de leden mordicus tegen is.”
“De wet is nodig om aantrekkelijk voor Duitse bedrijven te blijven”. Dit is de strekking van de rechtvaardiging voor de wet die Minister van Buitenlandse Zaken en Handel, Péter Szijjártó, bij een bezoek aan Duitsland op 26 november gaf. Wat de overheid ‘flexibilisering’ van de arbeidswet noemt, moet het voor buitenlandse multinationals aantrekkelijker maken om in Hongarije te produceren. Bij een bezoek aan Düsseldorf maakte Szijjártó duidelijk dat Hongarije de “economische samenwerking tussen Noord-Rijnland-Westfalen en Hongarije uiterst belangrijk” vindt. Bovendien kampt Hongarije net als de rest van Midden-Europa met krapte op de arbeidsmarkt: de bevolking vergrijst en de lonen stijgen niet snel genoeg, waardoor arbeiders vertrekken naar Duitsland of Oostenrijk.
Szijjártó gaf duidelijk aan dat de flexibilisering op verzoek van Duitse investeerders gebeurt: “… gezien de uitdagingen die de extreem lage werkloosheid met zich meebrengt, hebben bedrijven hier van ons al heel lang gevraagd om ervoor te zorgen dat het personeel dat nodig is voor hun hogere investeringen beschikbaar zal zijn. Wetsvoorstellen die de Hongaarse arbeidsmarkt concurrerender maken zullen voor de investeringsbereidheid van Duitse ondernemingen in Hongarije zorgen.”
En als er nog twijfels zijn over welke bedrijven het gaat, verduidelijkt de minister: “Deze investeringen zijn belangrijk voor de Hongaarse economie, omdat de Hongaarse auto-industrie 28 procent van de totale industriële productie levert en het toekomstige concurrentievermogen van de Hongaarse auto-industrie sterk afhankelijk is van moderne investeringen in Hongarije”.
Audi en Daimler (Mercedes) produceren al in Hongarije. BMW besloot in de zomer van 2018 hun voorbeeld te volgen. Naar verwachting zullen 1.000 werknemers werk vinden bij BMW in Debrecen, zo’n 230 kilometer ten oosten van Boedapest, bericht Reuters. De wet zal hiermee te maken hebben.
Tabel: De 10 grootste investeerders in Hongarije: op papier
Directe investeringen uit: (in US Dollar, miljoen, volgens data van IMF)
1 Nederland 60.135
2 Luxembourg 38.347
3 Ierland 31.226
4 Duitsland 21.241
5 Cayman Islands 17.591
6 Canada 12.809
7 Oostenrijk 9.649
8 Britse Maagdeneilanden 5.163
9 Verenigd Koninkrijk 4.833
10 Zwitserland 4.198
Wereldwijd 246.61
[Een groot deel van deze “investeerders” bevinden zich in postbussen in belastingparadijzen, Nederland incluis – Krapuul]– Bron: FNV, via GlobalInfo