Hoera, we hebben een hypocrietenakkoord!

Na elf dagen onderhandelen zijn de regeringspartijen eruit. De kwestie of men uitgeprocedeerde asielzoekers nog langer minimale hulp wil bieden is geëindigd in een compromis. Uitgeprocedeerde asielzoekers is een vaag begrip. Daaronder vallen ook personen die niet over persoonspapieren beschikken en daarom niet uitgezet kunnen worden, want geen enkel land wil mensen opnemen zonder garantie dat ze opnieuw kunnen worden uitgezet. Alle voorzieningen voor opvang worden gesloten, m.u.v. die in de vijf grootste steden en in Ter Apel. Daarnaast zullen personen intensief worden begeleid om zo snel mogelijk uitgezet te kunnen worden. Weigert men mee te werken aan een oplossing, dan wordt men op straat gezet. Verschillende steden hebben al verontwaardigd gereageerd op het akkoord en aangekondigd niet te zullen meewerken. De regering dreigt vervolgens onwillige gemeenten met kortingen op gelden die zij ontvangen uit de staatskas. Het gaat dus helemaal niet om het oplossen van het probleem met uitgeprocedeerde asielzoekers. Het enige probleem dat is opgelost is een regeringscrisis.

Dat is allemaal niet nieuw. Het COA en de Dienst Terugkeer en Vertrek zetten jaarlijks vijfduizend mensen op straat die men niet verder kan helpen. Wat er precies met hen gebeurt weet men niet. Een deel vertrekt naar een buurland en een groter deel zwerft door Nederland. Ook is niet bekend hoeveel uitgeprocedeerde asielzoekers er zijn Nederland; schattingen lopen uiteen van enkele tienduizenden tot honderdduizend. Volgens fractievoorzitter van de VVD Halbe Zijlstra, ooit staatssecretaris voor cultuur, is het een goed akkoord, want alle uitgeprocedeerde asielzoekers moeten zonder pardon het land uit. Volgens fractievoorzitter van de PvdA Diederik Samsom is het een goed akkoord want mensen zullen beter worden begeleid in hun uitzettingsprocedure. In werkelijkheid stelt het allemaal niet veel voor. Het grootste probleem is dat de overheidsdiensten de meeste mensen aan hun lot overlaten en hen daardoor niet meer kunnen begeleiden op wat voor manier dan ook. Ze weten simpelweg niet waar ze zijn gebleven.

De speciale VN-rapporteur voor de mensenrechten, Philip Alston, is not amused. Hij beschuldigt Nederland ervan mensenrechten met de voeten te treden en zegt dat Nederland een eiland is geworden in Europa. Hij vindt het onbegrijpelijk dat Nederland het internationale gerechtshof en andere tribunalen huisvest en tegelijkertijd mensenrechten en internationale verdragen niet respecteert. Ook ergert hij zich eraan dat vluchtelingen in Nederland door veel politici en media worden afgeschilderd als criminelen die iets van de Nederlanders willen stelen. Hij roept lokale bestuurders op zich te verzetten en niet mee te werken aan beleid dat mensenrechten schendt. Los van zijn oproep hebben veel lokale bestuurders al te kennen gegeven niet mee te zullen werken aan de uitvoering van het akkoord van PvdA en VVD. Het is inhumaan, onwerkbaar en lost helemaal niets op. Het risico dat meer mensen op straat komen wordt alleen maar vergroot.

Parallel aan de discussie over bed, bad en brood speelt het dagelijkse drama, waarin de Middellandse Zee is verworden tot het grootste kerkhof te wereld. Iedere dag dat er weer mensen verdrinken in een wanhopige poging te ontsnappen aan oorlog en ellende jubelt een niet onaanzienlijk deel van de Nederlanders. Die denken namelijk dat vluchtelingen vorstelijk worden behandeld ten koste van henzelf en met name van hun ouderen, die daarom de hele dag in hun uitwerpselen moeten zitten. Of ze denken dat vluchtelingen helemaal geen vluchtelingen zijn want ze hebben immers geld voor de overtocht betaald. Voor dat geld kun je tien jaar lang regelmatig een budgetvakantie boeken, zo redeneren ze. Volgens internationaal recht moet je vluchtelingen redden van de dood, maar een groot deel van de Nederlanders vindt dat je ze beter kunt laten verdrinken, want dat scheelt weer een boel geld en houdt die ongewenste mensen buiten de deur.

De EU gaat meer geld uittrekken voor de bewaking van de Middellandse Zee en de redding van vluchtelingen. Verschillende landen gaan een deel van hun marineschepen inzetten voor reddingsacties en Nederland levert een vliegtuig voor kustbewaking. Men wil vooral de mensensmokkelaars hard aanpakken en liefst hun boten vernietigen voordat die vluchtelingen kunnen overzetten. Er wordt kortom helemaal niets gedaan om de vluchtelingenstroom in te dammen. Niet de mensensmokkelaars zijn de oorzaak, maar de instabiliteit van de regio die voortkomt uit het decennialang ondersteunen van criminele, vaak dictatoriale regimes. Libië is de facto een land zonder overheid en de meeste vluchtelingen komen uit door oorlog geteisterde landen, Syrië voorop. De beste garantie om vluchtelingenstromen te stoppen is ervoor te zorgen dat die oorlogen ophouden, er dus niet langer voor miljarden aan wapens worden verkocht aan elkaar bevechtende partijen en in de regio vrede en democratie een kans krijgen. Maar daarover hebben we de regeringspartijen nog niet gehoord.