Het is geen toeval dat de Oxford Dictionaries het woord “post-truth” kozen als woord van het jaar 2016. Het was een jaar van diepe crisissen, en één ervan is een informatiecrisis. Wat we hebben gezien in 2016 is het einde van het geloof in feiten, of beter, van een model waarvan we aannamen dat het feiten verstrekte en ons toeliet de waarheid van de leugen te onderscheiden.
Laat ons het jaar even in vogelvlucht overlopen, want de informatiecrisis was niet het enige wat 2016 memorabel maakte als een bijzonder slecht jaar voor zeer velen. Ik selecteer twee crisissen; ze zijn niet ontstaan in 2016 maar hebben er wel een hoogtepunt in gekend.
De eerste diepe crisis is een crisis van de wereldorde. De post-Koude Oorlog wereld, aangedreven door een neoliberaal model dat werd beheerd en afgedwongen door de VS en z’n bondgenoten, georganiseerd in transnationale allianties, viel uiteen. Het was Fukuyama die in het begin van de jaren 1990 een dergelijke orde uitriep: de wereld zou na een halve eeuw spanning eindelijk tot rust komen, want iedereen zou zich scharen achter de welvaartsproductie die een geglobaliseerd kapitalisme zou verzekeren, en achter een model van burgerlijke democratie waarin vrede, mensenrechten, een vrije pers, en (beperkt) politiek pluralisme domineerden. De wereld zou, kortom, stabiel worden dankzij een mix van één economisch systeem met één politiek waardensysteem.
Ze is dat vanzelfsprekend nooit geworden, en in 2016 zagen we hoe een aantal van de rampzalige ontwikkelingen van de laatste decennia zich kristalliseerden in en rond Syrië. Daar bleek hoe de transnationale allianties – de NAVO bijvoorbeeld – uiteenvielen van zodra er kleinere belangen opdoken, wat ervoor zorgde dat de VS (en Israel) “rebellen” gingen steunen die aanleunden bij Al-Qaeda en op zoek gingen naar een détente met Iran. Het zorgde er ook voor dat het hele Westen met plezier wapens leverde aan de belangrijkste sponsors van IS, Saudi Arabië en Qatar, terwijl het diezelfde beweging met NAVO-jets bombardeerde. Het zorgde ervoor dat Turkije (een belangrijke NAVO-partner) cavalier seul speelde in de regio door steun te verlenen aan jihadistische verzetsgroepen die door andere NAVO-partners bestreden werden, en bovendien de regionale crisis gebruikte om haar offensief tegen de Koerden nog wat agressiever door te zetten. Dit chaotische en ongerijmde lappendeken van mini-allianties en belangenpacten werd nog eens doorsneden door de strategie van Rusland, die de kaart van Assad trok en daardoor de Turkse ambities in de regio kortwiekte, met confrontaties die de NAVO dan weer liefst wilde vermijden.
(Lees verder bij de bron van dit artikel)
Via:: dewereldmorgen.be
