In dagen waarin ik smachtend naar de herfst uitzie, en eigenlijk is dat niet normaal voor mijzelf maar nee, Geert Mak, dit is niet de laatste normale zomer, die is allang eerder geweest, dan dus gebeurt het dat de moeizaam bevochten grondwetswijziging in Chili overtuigend weggestemd is.
Wie onderwerpt een grondwet ook aan een referendumachtige verkiezing. Als dat in Nederland in 1848 was gebeurd was Willem Alexander een waarachtig potentaat en was geen vrouw en ook bijna geen man kiesgerechtigd. En grondrechten, ho maar.
We stevenen af op de 49ste verjaardag van de staatsgreep die van Chili de proeftuin van het neoliberalisme heeft gemaakt: volkomen afbraak van vakbondsrechten en sociale voorzieningen en zoveel mogelijk privatisering – alleen niet de koperwinning, die is strategisch belangrijk.
Quasi-liberal (of is het juist liberal? ja met één a) media noemden de beoogde grondwet populistisch of (De Volkskrant) woke. Woke! Nee echt, dan is er helemaal niets over van de krant die Jan van der Putten als correspondent had in Chili, die al snel moest verhuizen.
Grondrechten zijn woke, mijnheer Thorbecke!
Maar goed, referenda, nepdemocratisch, we weten het.
Erger is als een handvol leden van een club die een kunstmatige meerderheid in het parlement heeft – wees toch dankbaar voor de evenredige vertegenwoordiging, de afwezigheid van districtenstelsel en kiesdrempel! – mag bepalen wie de nieuwe “partijleider” en daarmee premier van een land wordt waarvan drie van de vier onderdelen die hele partij niet lusten.
Een vrouw! Een witte vrouw zelfs, de derde die de Tories naar voren schuiven. Wier incompetentie al bij haar aantreden is gebleken, maar dat zal juist een voordeel zijn geweest. De tegenkandidaat heeft een achtergrond van een van de voormalige koloniën, en, miljonair of niet, een donkerhuidige premier met een rare naam, dat kan niet, voor die 81.000 Tories die Truss op de plaats van de premier hebben gezet. Sunak werd zelfs niet genoemd in schetsen van een nieuw Brits kabinet.
En de hopeloosheid van dit land dat in feite collectief depressief is, daarover morgen dan het slot. Labour onder Keir Starmer, wat heeft het anders te bieden dan de Tories? Dat er minder miljonairs in het kabinet zouden zitten?
De hoop zit in de versnelde afscheiding van Schotland en, wie weet, de Six Counties of Wales.
– Uitgelichte afbeelding: By UK Government – https://www.gov.uk/government/people/elizabeth-truss, OGL 3, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=117584988