Geen radicale gelijkheid zonder dekolonisatie

Morgen, op 22 april, heb ik de eer om te spreken op de conferentie Bridges not Walls, een conferentie tegen xenofobie, neoliberalisme en patriarchie die doorgaat in Madrid. De conferentie wordt georganiseerd door PODEMOS. PODEMOS nam ook het initiatief om een manifest te schrijven voor een ander Europa. Het manifest werd aanvankelijk ondertekend door honderd intellectuelen en activisten, waaronder Saskia Sassen, Noam Chomsky, Yanis Varoufakis, Pablo Iglesias en de stichters van Black Lives Matter. Je kan het manifest hier lezen en ondertekenen.

Zowel het manifest als de conferentie zijn van het grootste belang. In een tijd waarin extreem-rechts, vertegenwoordigd door Trump en zijn Europese klonen, de wereld naar een nieuw globaal conflict en een humanitaire ramp leidt, is het meer dan ooit tijd voor verzet. Maar het is niet daarom dat dit initiatief zo vernieuwend is. Verzet is altijd de natuurlijke reactie geweest tegen onderdrukking, en dat zal het altijd zijn. Het belang van dit initiatief ligt in het feit dat het mensen, bewegingen en groepen samenbrengt die vastbesloten zijn om een nieuw alternatief uit te bouwen, in plaats van zich louter te verzetten tegen de afbraak van sociale- en mensenrechten.

Tegenover de radicale nationalisten, racisten en globale oligarchen, ontstaat een nieuwe beweging die radicaal egalitarisme voorstaat. Een nieuwe vorm van radicale en egalitaire politiek die zich niet beperkt tot een antwoord op austeriteit, een anti-racistische beweging of tot een beweging tegen het patriarchaat. Het is een politiek die deze verschillende bewegingen verenigt in één platform voor radicale gelijkheid.

Vanuit dit perspectief was Movement X sinds 2014 een voorloper. Sinds het prille begin hebben we radicale gelijkheid als ons doel vooropgesteld, een radicale gelijkheid die op drie pijlers rust: raciale gelijkheid, gendergelijkheid en sociale gelijkheid. Terwijl het traditionele links focuste op sociale gelijkheid, de traditionele anti-racismebeweging op diversiteit en de traditionele feministische en LGTB-bewegingen op vrouwen- en LGTB-rechten; zagen wij al deze strijden als één en dezelfde strijd. Alhoewel het noodzakelijk is om soms prioriteit te geven aan één specifieke strijd wanneer een bepaalde groep wordt aangevallen, hebben we als principe en strategie naar voor geschoven dat het idee van radicale gelijkheid een package deal is, te nemen of te laten.

We geloven niet dat het omverwerpen van het kapitalisme vrouwen of mensen van kleur zal bevrijden van onderdrukking door mannen of van witte suprematie. We geloven niet dat het vestigen van raciale gelijkheid zal beletten dat mensen niet meer sociaal onderdrukt zullen worden of dat klassenverschillen zullen verdwijnen. Evenmin zal het strijden voor gendergelijkheid racisme en klassentegenstellingen kunnen neutraliseren. Enkel simultaan ijveren voor alle vormen van gelijkheid staat gelijk aan een vorm van vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid waar we op kunnen verder bouwen. Dat is ook de toewijding die alle deelnemers aan het congres in Madrid en de ondertekenaars van het manifest met elkaar delen. Het is in die zin dat de bijeenkomst in Madrid historisch is.

En toch gaat Movement X verder in het invullen van radicale gelijkheid dan de meeste groepen en personaliteiten die zullen aanwezig zijn op de conferentie. De positie die ik zal verdedigen op de conferentie is dat er nog een stap verder moet gegaan worden. Die stap houdt in dat we werk moeten maken van een echte globale beweging. We kunnen ons er niet toe beperken om enkel van het Westen een egalitair paradijs te maken, terwijl de rest van de wereld lijdt onder het juk van de Westerse hegemonie en lokale tirannen. We kunnen de erfenissen van het kolonialisme, de daarmee verworven rijkdom en de opgebouwde macht, niet louter in ons voordeel aanwenden zelfs al is het om radicale gelijkheid te realiseren.

We moeten de vraag omtrent dekolonisatie op tafel leggen, vanuit een moreel, cultureel, financieel en politiek oogpunt. En we moeten dat niet alleen doen om historische redenen, maar ook door te erkennen dat het kolonialisme als een erfenis nog steeds doorweegt vandaag in de vorm van bestaande machtsrelaties en onderdrukking. Deze koloniale erfenis en de machtsrelaties die het voortbracht zijn niet alleen bepalend voor het huidige internationale systeem, maar ze liggen ook aan de basis van het racisme en onderdrukking van etnische minderheden in het Westen. Dekolonisering is daarom noodzakelijk om gelijkheid en harmonie te realiseren, niet alleen mondiaal maar ook lokaal.

Dekolonisering moet tot de kern behoren van de beweging die we uitbouwen. We moeten ons realiseren dat dekolonisatie niet iets van het verleden is, maar bepalend is voor hoe we in het heden staan. Alleen als dat besef er is kunnen we spreken van een radicale egalitaire beweging. Het is die boodschap die ik zal verkondigen in Madrid.

– Column van Dyab Abou Jahjah, oorspronkelijk verschenen op De Wereld Morgen.