Dit stuk is eerder geplaatst op de website van socialisme.nu
In het hele land hangen de brandweer grote bezuinigingen boven het hoofd. Een van de plekken die het hardst geraakt gaan worden is Amsterdam. Brandweerman Nikita Koutsman spreekt over de ernstige veiligheidsrisico’s die gepaard gaan met de bezuinigingen en over de acties van het personeel.
Interview door Sjerp van Wouden
De brandweer heeft afgelopen jaren reeds veel bezuinigingen moeten verwerken. Zo werd in 2005 een eind gemaakt aan het FLO, een regeling waarbij brandweerlieden vanwege hun zware beroep met 55 jaar met pensioen konden. Onlangs kreeg brandweer Amsterdam-Amstelland het plan ‘BAA In Control’ te verwerken, waarmee in 2012 4,25 miljoen wordt bezuinigd. Maar nog voordat deze plannen zijn afgerond komt nu ‘BAA op koers’ er overheen, waardoor in totaal 7,25 miljoen bezuinigd zou worden.
Als de plannen doorgaan, verdwijnt onder andere de zevende persoon op de bluswagen en een kazerne in de Bijlmer. Nikita: ‘Terwijl de Bijlmer juist een van de meest arme wijken is, waar vaak veel ongelukken gebeuren. Een kazerne in de buurt van de grachtenpanden of in Zuid zullen ze nooit sluiten, want daar zitten mensen die het eigenlijk uitmaken wat wel en niet gebeurt in de stad.’
Hoewel de gemeente het tegenovergestelde beweert, gaat de veiligheid van burgers en brandweer er sterk op achteruit. Een onafhankelijk rapport van een bureau waarnaar doorgaans geluisterd wordt, is aan de kant geschoven. ‘We strijden niet voor meer geld, pensioen of wat dan ook, het gaat nu puur om de veiligheid van ons en van de burgers.’
Geen zinnig mens zou korten op het blussend personeel. Daarom zijn externe ‘adviseurs’ ingehuurd om de boeken door te lichten. ‘We horen wel eens wat voor adviseurs er binnengehaald worden en voor wat voor bedragen, dat is schrikbarend. En dan willen ze tegelijk bij ons bezuinigen, dat schiet natuurlijk in het verkeerde keelgat.
‘Voor ons zijn dat gewoon parasieten die ons bloed komen drinken. Die mensen kijken niet naar het werk, en ze rekenen miljoenen tegen mensenlevens. Met statistieken kunnen ze uitrekenen hoeveel miljoen ze kunnen snoeien, en hoeveel mensenlevens dat gaat kosten. En dat wegen ze dan tegen elkaar af.’
Nikita heeft een alternatief: ‘Wij denken dat het brandweerkorps een beetje een waterhoofd heeft gekregen. Ten opzichte van tien jaar geleden is de uitrukdienst bijna gehalveerd, terwijl de afdelingen management en promotie zijn verdrievoudigd.’
Ludieke acties
Uit protest zijn er meerdere ludieke acties geweest, met als doel de bevolking bewust te maken van het effect van de bezuinigingen. Zo wilden de Amsterdamse brandweerlieden met hun uitkleedactie op de Dam op 1 april duidelijk maken dat ze straks geen spullen meer hebben om de burgers te kunnen redden. De kazerne in de Bijlmer, die de gemeente dreigt te sluiten, werd door de brandweerlui symbolisch te koop gezet, met de tekst erop: ‘Vraagprijs: uw veiligheid.’
De acties verlopen gestaag, vertelt Nikita. ‘Nu lijkt het moment nog niet rijp om echt harde acties te voeren, maar concentreren we ons op het onder druk zetten en onderhandelen. Daardoor lijkt het wellicht alsof de actiebereidheid minimaal is, maar we hadden al enkele manifestaties achter de rug en evengoed was de opkomst het tienvoudige van wat ik eigenlijk verwacht had.’ Een groot deel van het korps is vernieuwd en zal bijzonder hard getroffen worden. Dus is er relatief veel jong en strijdbaar brandweerpersoneel.
Maar met een uitkleedactie overtuig je de korpsleiding niet, weet Nikita. De korpschef doet zich qua opstelling voor als een soort Margaret Thatcher en is een echte rasmanager. ‘Je kunt personeel nu horen zeggen: “Sorry, maar het is my way or the highway”, en als ze niet willen luisteren naar ludieke acties, zullen we de strijd moeten verharden. Zo kregen we eerder ook andere dingen binnen. We zeggen niet dat we het stadhuis zoals in de jaren tachtig vol met schuim zullen spuiten’, zegt Nikita met een veelzeggende grijns, ‘maar je moet niets uitsluiten.’
De strijd van de brandweer staat niet op zichzelf. Veel verschillende ambtenaren komen nu in actie tegen de kabinetsplannen. In februari was er nog een grote ambtenarenmanifestatie in Den Haag. De actievoerende brandweerlieden hebben ook goede contacten bij het Amsterdamse GVB, waar afgelopen maanden herhaaldelijk het werk werd neergelegd:
‘Dat soort acties zijn gewoon top. Het liefst willen we dat we gezamenlijk actie voeren. Maar omdat we nog een beetje verdeeld zijn, iedereen een beetje op zijn eigen toko past, heb je eigenlijk de vakbond meer nodig om dit soort acties te organiseren.’
Aan de brandweerlieden zal het qua actiebereidheid volgens Nikita niet liggen de komende periode. ‘Dit kan nog een hete zomer gaan worden. Ik reken dan ook op de solidariteit en steun van de burgers, want hun levens kunnen afhangen van het succes van onze acties. Check dus onze website en steun het brandweeractiecomité.’
Voor meer informatie zie de Amsterdamse brandweer-actiesite
“Bij materieeltekort wegens bezuinigingen zal bij meerdere meldingen die binnen een periode van 4 minuten en 30 seconden bij ons binnenkomen, prioriteit worden toegekend aan de hand van het stemgedrag binnen Uw wijk. Wijken met een voorkeur voor partijen die de betreffende bezuinigingen hebben opgelegd, hebben een lagere prioriteit dan gemengd-neutrale- of oppositiewijken. Indien er volgens U desondanks sprake is van urgentie, kunt U contact opnemen met onze 24-uurs helpdesk, die wegens bezuinigingen is geopend op werkdagen van 10:00 tot 17:00. Onze wegens bezuinigingen als enige overgebleven klachtenmanager zal dan binnen 6 weken contact met U opnemen, meestal in de loop van 2017. Komt Uw stemgedrag niet overeen met dat van de lage-prioriteitswijk waarin U woont, dan kunt U na de pieptoon de woorden ‘Marokkaan, asielzoeker, uitkeringsgerechtigde, links, sociaal en Bijzondere Bijstand’ inspreken, die door een stressmeter direct automatisch zullen worden beoordeeld, waarna alsnog kan worden besloten uit te rukken. Piep.”