Ja, dat kan je zomaar gebeuren in de Verenigde Staten. Je baas vertelt je dat hij zijn bedrijf over twee weken naar een andere staat verhuist en je baan komt dus ten einde. Zoek het maar uit.
Het betreft hier een koeriersdienst die pakketten voor Amazon bezorgde. Ik heb zelf ooit als koerier gewerkt, zo’n dertig jaar geleden, maar dat betrof – gelukkig – doorgaans niet het soort werk dat pakkettenbezorgers doen. Echter, in de laatste jaren van die baan kregen we dat soort werk soms ook, uitbesteed door andere bezorgdiensten. Ik kan u vertellen dat het de absolute HEL is. Twee minuten rijden, uitstappen, pakketje afleveren, instappen, twee minuten rijden, uitstappen etc. etc. en dat dan acht uur achter elkaar. Omdat het niet ons vaste werk was hadden we dan soms ook nog het probleem dat we sommige adressen (doorgaans ergens helemaal in the middle of nowhere op het platteland) niet konden vinden. Dit was lang voordat satellietnavigatie normaal was (het bestond wel al, sinds de jaren tachtig).
In de bijgaande video zie je een chauffeur erg emotioneel reageren. Op zichzelf kan dat natuurlijk altijd wel gebeuren als je zo plotseling te horen krijgt dat je baan beëindigd wordt. Het kan zijn dat je die baan leuk vond (alhoewel, zoals gezegd, ik dat in dit geval onwaarschijnlijk vind), of een hechte band met je collega’s had. Maar vergeet vooral ook niet dat dit de Verenigde Staten is. Dit soort banen wordt er zo slecht betaald dat mensen die daarop aangewezen zijn vaak twee van dergelijke banen nodig hebben om rond te komen. Ook loopt je zorgverzekering in de VS via je werkgever. Ja, je kunt persoonlijk een zorgverzekering afsluiten, als je tenminste een premie van 1000 dollar per maand kunt betalen (en dan vaak nog steeds een eigen risico van duizenden dollars hebt). Kortom, ontslagen worden kan een financiële ramp zijn daar.
Mensen met dit soort banen in de VS leven niet, ze overleven slechts. Je hebt nauwelijks betaalde vakantie, vijf dagen per jaar. In de iets betere banen tien dagen (ik zou me bij een baan als deze kunnen voorstellen dat het puur op contract-/uurbasis is, misschien hèb je niet eens betaalde vrije dagen). Je werkt, eet en slaapt alleen maar, in zo’n positie. En als je dan zo’n baan kwijt raakt kan dat rampzalig zijn.Veel van deze mensen zijn slechts één salarisstrook van dakloosheid verwijderd.
Sinds 2010 ben ik vrijwel elk jaar naar de Verenigde Staten gereisd, en je leert daar hoe goed we hier in West-Europa beschermd zijn tegen financiële rampspoed. Ja, zelfs ondanks de verrechtsing gedurende de laatste twintig jaar, is het hier nog steeds stukken beter dan daar. Zelfs ondanks de toeslagenaffaire, hoe afgrijselijk die ook was, alhoewel dat waarschijnlijk een teken aan de wand was. Want de VVD zal niet rusten voordat we ook hier een Amerikaans stelsel hebben, waar iedereen die niet helemaal meekomt het zelf maar uit moet zoeken. Eigen broek ophouden, tenzij je een (groot) bedrijf in nood bezit, dan stromen de miljoenen aan steun genereus binnen.
Terugkomend op die arme Amazonbezorgers (alhoewel Amazon bekend staat als een zeldzaam klootzakkerig bedrijf, waren deze mensen niet in dienst van Amazon); één geluk is dat de Amerikaanse economie booming is als bijna nooit tevoren. Ze zullen wel weer een baan kunnen vinden. Het is uitermate vreemd, in dat licht bezien, dat president Biden zo laag in de approval ratings staat. Wat doet die man dan zo verkeerd? Is het zijn fout dat Joe Manchin en Kyrsten Sinema vastbesloten leken te zijn zijn beleid te saboteren? Die twee moeten echt compleet geprimaried worden, dwz bij hun volgende verkiezing tot senator een door de Democratische partij gesponsorde tegenkandidaat krijgen.
Vooral Sinema, die een groene, linkse campagne voerde en nu ineens een heel ander liedje zingt. Van Manchin wist men wel dat hij een conservatieve Democraat was. Maar ja, je kunt wel heel stoer doen, feit is dat als Manchin besluit Republikein te worden, Mitch McConnell weer controle over de agenda van de Senaat krijgt.
Kortom, de Verenigde Staten zijn mislukt. Er was ooit het ideaal van een niet-hiërarchische samenleving, geen rangen en standen, geen erfelijke dynastieën voor staatshoofden. Maar al bij de geboorte ervan was het gedoemd te mislukken. Ten eerste werd de oorspronkelijke bevolking grotendeels uitgeroeid (deels door ziektes, maar ook doelbewust). Maar ook, Afrikaanse slaven moesten kunnen, en dat was een essentiële weeffout. Je kunt geen rechtvaardige samenleving opbouwen als een dergelijke wreedheid aan en vernedering van een hele bevolkingsgroep toegestaan is. Dat maakt wreedheid en geweld tot een essentieel deel van een natie. Natuurlijk, Europese landen waren schuldig aan slavernij. Het wáren Europeanen die dit deden, laten we niet doen alsof dit “de Amerikanen” waren. Het hele land zoals we het nu kennen is gefundeerd op moord en slavernij, door ons Europeanen.
Het is daarom ironisch hoe al die van oorsprong traditioneel autoritaire Europese monarchieën, gedurende de 19e en 20e eeuw, tot redelijk fatsoenlijke sociaal-democratieën evolueerden terwijl de aanvankelijk toch moderne, vernieuwende Verenigde Staten tot een rauw-kapitalistische semi-democratie verworden zijn.
Er zijn essentiële fouten gemaakt in de Amerikaanse grondwet. Om maar in godsnaam die unie te kunnen vormen, werden staten met weinig inwoners relatief veel vertegenwoordigers gegund. Elke staat kreeg twee senatoren, om de dichtbevolkte staten niet de absolute macht te geven, Maar dit werd beslist toen de Verenigde Staten nog slechts de Oostelijke rand van Noord-Amerika besloeg. Toen was het nog niet helemaal disporportioneel.
Maar nu heeft Californië met iets van 35 miljoen inwoners twee senatoren, en hebben Noord- en Zuid-Dakota met bij elkaar rond de 3 miljoen inwoners 4 senatoren. En de Senaat kan echt alles beslissen. De Verenigde Staten worden geregeerd door een minderheid van slecht-geïnformeerde, geïsoleerde rednecks op het platteland.
Het verwarrende is dat dit heel aardige mensen kunnen zijn, ik heb ze zelf ontmoet in Michigan, gedurende mijn vakanties. Niet eens dom, helemaal niet zelfs. Maar slecht-, of gedesinformeerd.
Ik weet niet wat de oplossing is. En hier in Europa kun je denken “wat boeit mij dat?”. Maar ik heb er zelf natuurlijk persoonlijke vrienden. En de VS is nog steeds een economische en militaire wereldmacht, dus ook daarom gaat het ons aan. Je wilt niet dat de VS een rechtse autocratie wordt. Echter, in hun twee-partijenstelsel, is dat precies wat één van die twee partijen nastreeft.
(Foto: By FrankBrueck – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7338828)
