Bas Heijne vindt dat we bezig zijn met heksenjachten. Voor zijn nieuwste column gebruikte hij de ophef rondom de uitspraken van DJ Ten Walls (homofobie), Nobelprijswinnaar Tim Hunt (seksisme) en rector Ahmet Akgündüz (ultra-nationalisme en homofobie), om te praten over de vrijheid van meningsuiting. Met de column probeerde hij een Amerikaans geluid, het opnemen voor mensen die racisme, seksisme, islamofobie en homofobie bezigen, in het Nederlands debat te introduceren. Alleen hoefde dat eigenlijk niet, gezien we in Nederland al een poos geleden extreme standpunten als normaal zijn gaan beschouwen.
In de VS zijn, bijvoorbeeld op universiteiten door studenten, campagnes gevoerd om mensen die uitsluiting propageren niet te belonen met sprekers uitnodigingen. Hier gebeurt dat door het CIDI. Recentelijk waren er ook schrijvers van de PEN vereniging die de uitreiking van een literaire prijs aan Chalie Hebdo onkies vonden. Daar was weer een backlash tegen gekomen, geleid door Salman Rushdie. En nu spreekt zelfs Jerry Seinfeld zich uit over de beperking van zijn vrijheid om te kunnen zeggen wat hij wilt. Mensen rollebollen daar spreekwoordelijk over straat, omdat het publiek niet meer passief toekijkt hoe hun instituten uitingen van racisme en seksisme verdedigen of gedogen. Hier mocht de PVV het voortbestaan van De Willem Arondéus Lezing bedreigen omdat Thomas von der Dunk het waagde om kritische passages over de PVV erin op te nemen. Nee, extremisten hebben hier niks te vrezen. Eerder andersom.
Flavia Dzodan vertelde me ooit dat je nooit een tekst moet bekritiseren op de potentie van het onderwerp maar op wat de auteur werkelijk over het onderwerp heeft geschreven. Het is een goeie les om de tekortkomingen van schrijvers te accepteren en hun teksten op basis van hun tentoongestelde kunde te appreciëren. Zo ook moet ik accepteren dat Heijne voor altijd polemische onderwerpen omtovert tot stukken die vis noch vlees zijn. Hij flikt het keer op keer weer om ideologisch in het midden te eindigen, niet echt een mening te ventileren en je als lezer gefrustreerd achter te laten met het gevoel dat je je tijd hebt verspild.
