Hoe zwaar weegt een verkrachting, hoe lang werkt die door?
Harm Puite is als vijfjarige jongen uit “zijn eigen bosje” gegrepen, meegesleept en gepakt. “Ik weet wie je bent en waar je woont, dus je komt volgende week terug.” Het geheel was volgens de dader een straf voor het lopen over een Geheim Paadje waar hij “niet mocht komen”, dat wist hij best.
Hij is niet terug geweest de volgende week. Werd ziek, kreeg koorts, viel terug in bedwateren. Zo te zien heeft hij zijn verhaal niet verteld, hetgeen ook niet zo vreemd is want zou een vijfjarige geloofd worden? Als het iemand van die keurige Gereformeerde Gemeente betreft (voor de duidelijkheid: een van de stromingen die de SGP voeden).
In zijn gedachten achtervolgde de bruut hem, toen hij verhuisde bleef de donkere gedaante achter hem. Het gevaar is er altijd. En een zeker schuldgevoel.
Of het zonder deze voorgeschiedenis gebeurd was is niet te zeggen, maar als jong volwassene maakt hij nog een keer zoiets mee.
Hoe schud je de donkere gedaante die achter je staat in het spiegelbeeld af? De schrijver doet dit in inheems México, een verhaal waarover ik het verder niet zal hebben omdat het de clou van deze zo persoonlijke geschiedenis bevat. Blijkbaar heeft pas een bedevaart begin dit jaar definitief geholpen de duistere gestalte te doen verwijderen.
Is het een stap van het bijzondere naar het algemene om enige introspectie toe te passen? Ik kijk nog eens terug naar een stukje dat ik ter gelegenheid van #zeghet heb geschreven.
Het is een taboe-onderwerp, man aangerand of verkracht door andere man. Althans, nog groter taboe dan vrouwen die over hun verkrachting of aanranding schrijven. Ik heb een uitgebreidere versie op een mede door mij gevuld Engelstalig blog geschreven, jaren eerder. Kreeg toen van een enkele reageerder de opmerking dat ik het best wel lekker gevonden moet hebben. Toen ik zei dat het niet zo was, was ik meteen een homohater. Een reactie uit de VS. Het geheel is even uit de roulatie gehaald, wat weer een stalkerig verhaal van die reageerder op eigen blog heeft opgeleverd. Ik merk dat zelfs het schrijven over het schrijven over (u leest het goed) moeilijk valt.
Wat het verhaal van Harm Puite mij met betrekking tot mijn eigen ervaring geleerd heeft, en daar staat al dat gepraat van eigenlijk-ben-je-homo of homohater geheel los van: het signalement van schuldgevoel. Hoe had ik dit anders kunnen aanpakken, meteen grens moeten aangeven of misschien juist toegeven voor de lieve vrede? Dat laatste is te gek om los te lopen maar het flitst wel door mijn hoofd.
Een gevoel waarvan ik mij niet zo bewust was. Het schrikachtige konijn is weg, weggeschreven.
“Je weet, opschrijven is beter worden” stelt Roel van Duijn in verband met Liefdesverdriet (in een gelijknamig boek).
Schrijven als genezingsproces. En als schrijver wil je gelezen worden. Om het bijzondere dat ook tegelijk algemeen is duidelijk te maken. Om de mist waarin je een angstig konijn kunt zijn te doen optrekken. En misschien, hopelijk is lezen en herkennen ook een genezingsproces.
– Harm Puite, Mist. Leeuwarden: Elikser, 2017. €19,50.
