November razzia in Rotterdam; om even bij stil te staan

In Rotterdam is zaterdag de razzia op 10 en 11 november 1944 bij De Kuip herdacht.

”BEVEL! stond er op het strooibiljet dat op 10 en 11 november 1944 huis-aan-huis werd verspreid. Mannen werden gesommeerd de straat op te gaan. Met warme kleding, stevige schoenen, dekens, eetgerei, een drinkbeker en brood voor één dag. Mannen die aan dit bevel geen gehoor gaven, zouden worden gestraft’’, tekende de burgemeester de sfeer van de onheilstijding.  (nu)

Het lijkt zo lang geleden, het aantal opa’s en oma’s die van de oorlog weten wordt steeds kleiner. Ik hoop dat er een beetje goed les over gegeven wordt op school, hoewel ik daar ernstig bang voor ben dat het heel weinig aandacht krijgt. Want al zo lang geleden en niet zo aansprekend als iets van honderden jaren geleden, misschien.

Toch moeten we er wel bij stilstaan, dat wij in vrijheid leven, dat we kunnen zeggen wat we willen en gaan en staan kunnen waar we willen. Niet stilstaan om de Duitsers van nu te haten. Nee! Maar om stil te staan bij wat we hebben en wie we zijn en dat dat kostbaar en kwetsbaar is.

Op 10 en 11 november 1944 werd in Rotterdam een grote razzia gehouden waarbij circa 50.000 mannen tussen 17 en 40 werden weggevoerd. Van de opgepakte Rotterdamse en Schiedamse mannen vertrokken er circa 20.000 te voet richting Utrecht, 20.000 werden per Rijnaken vervoerd en 10.000 per trein. Van hen werden circa 10.000 man tewerkgesteld in het oosten van Nederland, de rest ging naar Arbeitslager (werkkampen) in Duitsland. Ook uit Den Haag werden na een razzia onvrijwillige arbeidskrachten naar het Derde Rijk gestuurd. Onder hen bevonden zich zelfs leden van brandweer en politie. Een berucht kamp, waar naar schatting 3.000 jongens en mannen uit Den Haag, Rotterdam, Delft, Apeldoorn en Haarlem uiteindelijk terechtkwamen, was Arbeitslager Groin, gevestigd te Rees, vlak over de Nederlandse grens. (Wikipedia)

Dat we geen slaven zijn die ingezet en afgebeuld kunnen worden, soms tot de dood er op volgt.

De omstandigheden in het kamp waren slecht. Het was een modderig terrein, met slechts één werkende pomp en een paar geïmproviseerde latrines. De gevangenen sliepen veelal in tenten en kleding was een schaars goed. Deze werden niet door de kampleiding verstrekt, waardoor de gevangen, veelal haastig opgepakt tijdens razzia’s, het met hun eigen kleding moesten doen. Het dagelijks rantsoen bestond uit verdunde aardappelsoep en Duitse ‘Kuch’, die verstrekt werden na de werkdag. Hierdoor werden veel gevangenen ziek. Net als in andere kampen was er een vaste dagelijkse routine. Deze bestond uit:

• Om 06.15 uur reveille.
• Om 07.15 uur aantreden voor het appel.
• Om 07.30 uur appel.
• Om 07.45 uur afmars naar het werk.
• Om 08.00 uur begin van de arbeid.
• Van 12.00 uur tot 13.00 uur rust.
• Van 13.00 uur tot 16.00 uur werken.
• Om 16.00 uur afmars, terug naar het kamp.
• Om 18.30 uur, afhalen van brood of soep.

Laten we daar even bij stilstaan vandaag en morgen.