Dat het vreemde tijden zijn die om vreemde wendingen in standpunten vragen heb ik al geschreven.
Dat het een goed idee is dat Zweden en Finland tot de NAVO toetreden. Dat de NAVO zelf misschien niet zo’n slecht idee is. Enigszins begrijpen kan ik het wel, als het opgewoelde stof gaat liggen.
De zich communist noemende machthebbers in Moskou waren niet irrationeel op buitenlands politiek gebied. Zij riskeerden geen allesvernietigende wereldoorlog. De rakettencrisis van 1962 heeft het duidelijk gemaakt.
En tot nu toe is Washington nog niet door totale irrationaliteit beheerst.
Maar met zijn wel degelijk genocidaal bedoelde oorlog tegen Oekraïne is Poetin wel de rationaliteit voorbij. De gok is dat “het westen” geen wereldoorlog zal beginnen over Oekraïne – zoals Tsjechoslowakije geofferd werd in 1938 terwille van “de vrede”. De gok lijkt juist te zijn, maar 2022 is echt geen 1938. En Poetin is geen communist (is hij het ooit geweest? wat hield dat dan in?) en Biden is Chamberlain niet.
Maar nu even niet hierover.
In het boekje Oorlog met Rusland van Michel Krielaars lees ik:
Voor de kerstdagen deed het Kremlin bestuurders in heel Rusland de boeken van drie reactionaire filosofen – Ivan Iljin, Nikolaj Berdjajev en Vladimir Solovjov – cadeau, die het nieuwe denken van Poetin hadden bepaald.
“De boeken” lijkt mij wat overdreven. In het geval van Berdjajew (ik houd die transliteratie maar aan) is het een hele zwik en als ik er niet veel van gelezen heb en dat weinige maar moeilijk kan bevatten, dan mag ik verwachten dat Poetins satrapen dat zelden wel kunnen. Krielaars schrijft niet over welke kerstdagen het gaat, we moeten concluderen dat het over 2012 gaat. We hadden gewaarschuwd kunnen zijn.
Is dat zo, als het over die filosofen gaat?
In het geval van Berdjajew gaat het kennelijk enkel om Filosofie van de ongelijkheid. Dat wordt hier bevestigd. Nu hoort dat bij de vele boeken van Berdjajew die ik NIET gelezen heb, en de eventuele aanleiding omdat wel te doen bevalt mij in het geheel niet.
Ik heb diverse artikelen geschreven over Berdjajew, waarbij ik hem – op gezag van mijn geleerde makker Alexandre Christoyannopoulos en de zaligverklaarde Dorothy Day benevens grondlegger van de bevrijdingstheologie Segundo – indeel bij de religieus anarchisten. Ik weet dat de tovertuin van het religieus anarchisme voor nog grotere raadselen stelt bij de oningewijde dan het anarchisme in het algemeen. Dat is het mooi er aan.
Ik heb er hier en op Krapuul het een en ander over geschreven dat iedereen op het net kan raadplegen. Ik heb over hem een lezing gegeven in Loughborough bij het Anarchist Studies Network, onderdeel Academics and Students Interested in Religious Anarchism (ASIRA).
Ik ga mij niet excuseren, zelfs geen Diepgaande Zelfkritiek op zijn rodegardistisch geven.
Hoe je Berdjajew ook kwalificeert, Poetin is fout. Daar hoeven we niet over te discussiëren. De zelfkritiek die ik op dat punt heb te uiten volgt nog aan de hand van Krielaars.
