Wat een mooie operatie, afgelopen zaterdag en zondag in Boxtel! Een slordige vijfduizend huis-aan-huiskranten hadden we zaterdagochtend, getiteld: ‘Waarom wij zeggen: VION gaat dicht’. Aan het einde van de zondagmiddag waren er daarvan tegen de vierduizend verspreid, voor het overgrote deel huis-aan-huis door in totaal tegen de twintig zeer opgewekte, gemotiveerde mensen. De voorbereiding en de verspreiding zelf waren een stevige klus. Maar het was de moeite waard!
Eind vorig jaar bedachten we – en daarmee bedoel ik nu de actiegroep Sluit VION! waarbinnen ik ook actief ben – het plan. Een krant maken, met informatie over wat er allemaal mis is met slachtbedrijf Vion. En dat is nogal wat.
Er zijn de arbeidsomstandigheden en het coronagevaar dat de mensen – veelal arbeidsmigranten uit onder meer Roemenië en Polen – te verduren hebben. Dan is er de stankoverlast voor omwonenden, en forse milieuschade. En er is de dagelijkse moord op duizenden varkens die vervolgens uit winstoogmerk worden verpakt, verkocht om te worden opgegeten.
Sluit VION zet zich in om aan dit vreselijke Vion een einde te maken.(1) Of het bedrijf dicht gaat, of dat het drastisch wordt omgevormd tot een dier-, mens- en milieuvriendelijke instelling, onder de zeggenschap van de werkenden zelf in samenspraak met de omgeving, daar kun je het hebben. Maar voor VION zoals het nu bestaat geldt wat Sluit VION! betreft: sluiten die handel. Die boodschap wilden we met deze krant belichten en breed verspreiden. Via een huis-aan-huis krant dachten we die boodschap wijd en zijd te kunnen verspreiden, juist in een gemeenschap waar mensen zelf de overlast ervaren, maar waarbinnen ook veel steun voor het bedrijf bestaat.
Zo gezegd, zo gedaan. We vonden schrijvers, en mensen die redactie en vormgeving deden, we vonden een drukkerij die het wilde doen tegen een betaalbaar bedrag, we vonden financiering. Gaandeweg groeide er een heuse krant van acht pagina’s met artikelen, een mooie poster in het midden, een cartoon en een stripje en zelfs een recept voor veganistische Brabantse worstenbroodjes. In mei werden de kranten afgeleverd. Klaar voor verspreiding!
Dat was nog wel een dingetje: enkele duizenden kranten huis aan huis bezorgd zien te krijgen. We zochten en vonden uiteindelijk tegen de twintig mensen die hierbij wilden helpen. Intussen hadden we een weekend geprikt waarin we de operatie daadwerkelijk gingen uitvoeren: 29 en 30 mei 2021 dus. De dagen tevoren zorgden we voor stukjes plattegrond en lijsten met straten, zodat verspreiders wisten waar ze aan de slag konden. Ook het vervoer van kranten naar de Markt in Boxtel, van waaruit we de operatie deden, was intussen afgesproken, Nu maar afwachten hoe het ging werken, hoe de planning in praktijk werd omgezet.
Welnu, zelfs het weer werkte mee, en ook verder liepen de dingen uitstekend. Mensen kwamen vanaf 11 uur op de Markt bijeen, kregen een korte briefing en gingen veelal in tweetallen op stap. Sommigen kwamen vrij snel terug: ons deel is gedaan, heb je meer voor ons? Jawel hoor, leef je uit! Intussen stonden enkelen van ons op de markt zelf ook uit de delen, hetgeen wisselende reactie op riep. Van ja-ik-heb-ook-last-van-de-stank tot en met nee-ik-hou-wel-van-een-varkenshaasje. Maar geen echt agressieve reacties, en aardig wat mensen namen de krant gewoon wel aan. Het idee dat Boxtel een soort no-go area is voor dierenactivisten en dergelijke, is aantoonbaar onjuist gebleken. Ik heb me op die markt geen seconde bedreigd gevoeld, en van andere deelnemers aan de actie kreeg ik een soortgelijke indruk.
En intussen gleden ze dus ook in brievenbus na brievenbus na brievenbus. Het reproductiegetal van onze boodschap lag al de eerste dag boven de tweeduizend. Al binnen een paar uur hoorde ik op de markt van mensen aan wie ik een krant wilde overhandigen: o, die hebben we al in de bus gehad! De verspreiding van het anti VION-vaccin leidde dus al tot aantoonbaar gegroeide groepsimmuniteit…De volgende dag: een soortgelijke operatie. Nu was er naast een loop-team ook een fiets – en zelfs een auto-team op pad met kranten. Aan het eind van de dag waren er tegen de vierduizend van de in totaal vijfduizend krant verspreid.
Ging alles perfect? Natuurlijk niet! Het ene team kreeg een relatief klein stukje Boxtel, het andere team juist een erg fors stuk. Die indeling was nattevingerwerk geweest, gedaan door iemand met slechts matige kennis van de situatie ter plekke. Dat was te merken. Echt storend was het niet, maar een volgende keer kan zoiets nog wel beter. Verder denk ik dat in het dorp zelf op betere plekken kranten hadden kunnen worden uitgedeeld: op de plaats waar we nu stonden, vlak bij het gemeentehuis op de Markt, kwamen maar weinig mensen langs. De andere kant van de Markt, maar ook winkelstraten elders en misschien de uitgang van het station zijn wellicht betere opties. Zo is er wel meer te bedenken. Maar over het geheel genomen ben ik zeer tevreden.
Extra leuk was dat de verspreiding opgezet was, niet enkel als iets om goed te regelen maar echt als een politiek en publiek evenement. Mensen deden en beleefden dit samen, en deden het met aanstekelijk plezier. Op zaterdagmiddag, nadat mensen de wijken hadden bestookt met kranten, hielden we ook een manifestatie. Diverse sprekers, mensen vanuit Sluit VION zelf maar ook Jeroen Siebeling die een stuk voor in de krant zelf had geschreven. En muziek van Your Local Pirates.(2) Natuurlijk zongen we – ik ben een van die twee Pirates – het toepasselijke lied Slachthuizen Slopen(3) – twee maal, en aanwezigen zongen mee. En natuurlijk ging ook bij dat optredentje – tussen de sprekers door – ook het een en ander fout: wegwaaiende liedteksten, het ongelijk inzetten van een enkel lied, dat pas na een paar keer proberen echt op gang kwam. Voor een echte domper op de vreugde is echt wel meer nodig dan zoiets. Een beetje chaos hoort er ook wel bij.
VION had intussen ook supporters: we hoorden kort voor ons optreden een paar keer iets van Vion wordt bedankt, olé olé, of iets in die sfeer. Dat werd door de mensen op de Markt verder niet overgenomen, en stierf snel weg. Veel deelnemers trok de manifestatie op zich niet, zoals het Brabants Dagblad met nauwelijks verholen neerbuigendheid wist mee te delen.(4) Maar het werkte uitstekend voor de sfeer onder de vermoeide maar blije bezorgers van onze krant. En intussen waren er al wel een paar duizend van onze kranten verspreid.
Al met was ik aan het einde van de operatie zeer voldaan en blij, maar ook doodop. Van het weekend zelf, van de voorbereiding, van de bijbehorende stress. Inmiddels ben ik uitgerust en kijk ik terug op iets moois en waardevols! De belangrijkste lessen? 1. Het is mogelijk om een radicaal verhaal te formuleren en in een vorm te gieten die geschikt is voor zeer wijde verspreiding. 2. Het is mogelijk om die wijde verspreiding ook daadwerkelijk te realiseren. 3. Er zijn mensen met de motivatie om dit ook daadwerkelijk te gaan DOEN! Dit is wat outreach kan zijn.
Wat de impact is en wordt? Dat is niet meetbaar, vooralsnog. Er zullen mensen nu iets beter op de hoogte zijn van de kritiek op VION en de onderbouwing van die kritiek. Er zijn hopelijk kritische mensen in Boxtel zelf die tot nu toe dachten dat ze vrijwel alleen stonden in hun oppositie tegen VION, maar nu weten dat ze bondgenoten hebben. Hopelijk weten zulke mensen de weg naar Sluit VION te vinden.
Maar veel zal afhangen van het vervolg. Want we zijn met dat hele verschrikkelijke VION natuurlijk helemaal niet klaar! Nu Sluit VION! via deze krant een flink stuk plaatselijke bekendheid heeft verworven, is het zaak om vaker ons gezicht in Boxtel te laten zien, Zodat de contacten verstevigd worden, en het verzet tegen VION en alles waar dat verwoestende bedrijf voor staat een gezicht krijgt – en meer dan dat.
Noten:
1 Zie de website: https://sluitvion.nl/
2 Zie de website https://yourlocalpirates.noblogs.org/
3 Your Local Pirates, ‘Slachthuizen Slopen’, geschreven door Joke Kaviaar; op YouTube te vinden via https://www.youtube.com/watch?v=Ty7seYpxyJU Tekst ook via https://yourlocalpirates.noblogs.org/slachthuizen-slopen/
4 Annemiek Steenbekkers, ‘Drukker op het terras dan een paar meter verderop bij manifestatie van actiegroep Sluit Vion!’, 29 mei 2021, https://www.bd.nl/meierij/drukker-op-het-terras-dan-een-paar-meter-verderop-bij-manifestatie-van-actiegroep-sluit-vion~ad628eae/
- Ook verschenen bij PeterStormt
