De doodsklok voor het (necro-)kapitalisme

Het is de honderdste verjaardag van de doodsklok die voor het kapitalisme begon te luiden.
Dat het kapitalisme iets tegen het leven heeft kan zelfs aan de hand van de accumulatietheorie van Marx droogjes geconstateerd worden: de tendentiële afname van variabel kapitaal (arbeid, dus mensen, dus leven) ten opzichte van vast kapitaal (machinerie, gebouwen) die tenslotte de winstvoet bedreigt – een tot het uiterste verkorte weergave van een instortingsidee.

In de encycliek Rerum novarum noemde de paus het kapitalisme een doodsverering, Franciscus houdt zich in dit opzicht aan die orthodoxie. En marxist Walter Benjamin noemt het kapitalisme een cultus.
Sunny Singh komt in dit essay met het door haar geïntroduceerde begrip necrokapitalisme als uitgangspunt tot de conclusie dat dood en verderf inherent zijn aan het kapitalisme. Of dit kapitalisme.

– “Kapitalisme: Een economisch en politiek stelsel waarin handel en industrie van een land beheerst worden door privé-eigenaren voor winst, liever dan door de staat.

Necrokapitalisme: een vorm van kapitalisme waarin handel en industrie van een land gebaseerd zijn op, verbonden en afhankelijk zijn, direct of indirect, van de dood en de winsten die daarmee te behalen zijn.

In 2006 ben ik begonnen het woord necrokapitalisme te gebruiken om het militair-industrieel complex van de VS en zijn expansie in zulke uiteenlopende sectoren als verzekeringen, gezondheidszorg en vrijetijdsbesteding te beschrijven. Naarmate ik echter economische geschiedenissen, theorieën en praktijken naging, de basis van ons huidige economische model in de slavenhandel en de verrijking door kolonialisme, werd de dood duidelijker. Sindsdien heeft necrokapitalisme zich echter ontwikkeld tot beschrijving van verdere praktijken van het huidige kapitalistische model. Het lijkt nu een gepaste term om een economisch model te beschrijven dat instort en zichzelf opeet maar dat op grond van zijn uitgangspunt ook geen ander einde zou kunnen kennen.

Sinds 2008 is het duidelijk dat het huidige economische stelsel niet alleen precair is maar ook onherroepelijk gedoemd tot mislukken. De gestage opmars – het duidelijkst in de VS en het VK – van de kleptocratie – regering door hen die stelen van de rest van de natiestaat – zoniet openlijke kakistocratie – regering door de minstgekwalificeerden en meest gewetenlozen [letterlijk: regering door de slechtsten- red.] – is het duidelijkste waarschuwingssignaal. De meeste economen, financiële deskundigen en zij die handelen in geld en de ordening ervan, lijken echter niet in staat voor deze instorting een theorie of nieuwe paradigmata te zoeken.”

– Verder moet u het Engelse origineel maar lezen.