Corrupte politici. Altijd interessant.
De vraag is: komt hij/zij ermee weg?
En waarom dan?
In 2008 constateerde een werkgroep van de Raad van Europa dat de strafmaat voor corruptie in Nederland wel erg laag was: maximaal 3 jaar. Toch duurde het nog tot 2014 voordat die strafmaat –aangenomen met algemene stemmen- werd verdubbeld: maximaal 6 jaar.
Heeft dat iets veranderd? Welnee, als het om bekende politici gaat wordt de straf tot een minimum beperkt. Van Rey kreeg onlangs 240 uur taakstraf voor zijn ‘zonden’. Nee, het was niet netjes wat Van Rey deed, hij was ‘naief’ geweest. Maar de snoepreisjes met aannemer Van de Pol konden hem niet kwalijk genomen worden, het betrof hier een goede vriend. En vrienden, daar doe je tijdens een mooie vakantie geen zaken mee, toch?
We trekken een vergelijking: de strafmaat voor diefstal, heling, het kweken van hennep, dat soort. Minder erg dan corruptie in de publieke sfeer zou je denken. De corruptie van politici treft ons immers allen.
Minder erg? Welnee, diefstal is veel erger, er worden behoorlijke straffen opgelegd, tot 12 jaar max. als de diefstal gepaard gaat met geweld en met meerdere personen in de nacht wordt gepleegd.
Laten we het platte geweld buiten deze zaak houden. Het geweld dat corrupte politici normaliter plegen ligt in de sfeer van de intimidatie, het ligt op het psychische vlak. De corrupte politicus is een belangrijk man, hij kan carrières maken en breken. Hij is de baas en er zijn weinig mensen die hem (haar) in zijn machtspositie kunnen aanspreken. Voor intimidatie op dat vlak is helaas geen strafmaat mogelijk, het gaat om een ‘mindgame’. Dat bewijzen is vrijwel ondoenlijk.
Neem een paar zaken door op jure.nl, vergelijk de straffen die worden uitgedeeld. Je begrijpt wat er mis is in Nederland: het afnemen van bezit of het hebben van een hennepkwekerij, dat zijn pas belangrijke misdrijven. Er worden al snel maanden- of jarenlange celstraffen voor gegeven.
Het opbouwen van bezit, het vergaren en misbruiken van macht door gebruik te maken van illegale praktijken (het aannemen van steekpenningen of tegenprestaties, het voorrang verlenen bij procedures aan ‘vrienden’, geheime afspraken maken met bouwbedrijven etc) is duidelijk een misdrijf van mindere orde.
Het algemeen belang is ondergeschikt aan het private bezit. En dat algemene belang is hier niet ’de publieke zaak’ maar het belang dat wordt gehecht aan economische ‘vooruitgang’ ten kost van wie of wat dan ook.
Tweehonderdveertig uur taakstraf krijgt Van Rey.
Hoeveel overtredingen zou Van Rey daarvoor hebben gepleegd?
Tien?
Iemand in Limburg krijgt 4 jaar voor het plegen van 12 inbraken, al dan niet samen met anderen gepleegd.
Verdachte heeft twaalf diefstallen uit woningen, al dan niet met braak en al dan niet samen met een ander, gepleegd in een periode van ruim een half jaar. Eenmaal bleef het bij een poging en verder heeft verdachte zich schuldig gemaakt aan heling van een scooter en een raam vernield.
Iemand in Overijssel krijgt zes maanden voor diefstal en heling.
Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan een diefstal uit een schuur en opzetheling. Verdachte heeft bij het plegen van de diefstal blijk gegeven andermans eigendomsrechten en privacy niet te respecteren en geen rekening te houden met de gevoelens van het slachtoffer. Verder dragen feiten als opzetheling ertoe bij dat criminaliteit zoals diefstal in stand blijft. Dit rekent de rechtbank verdachte aan.
Iemand in Limburg krijgt 6 maanden voor het exploiteren van een hennepkwekerij.
Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan teelt van 1254 hennepplanten en het aanwezig hebben van 6088 gram (gedroogde) henneptoppen. Verdachte heeft op die manier bijgedragen aan het in stand houden van het illegale hennepcircuit en de daaraan gerelateerde criminaliteit.
Klassejustitie?
Vast. Maar dan wel volgens de wet.
De wet is een uitvloeisel van de manier waarop wij in Nederland (en Europa) bezit en bezitsvorming beschermen. Het afnemen van bezit wordt zwaar veroordeeld, het misbruiken van machtsposities om bezit dan wel macht te vergaren, wordt licht bestraft.
Er is een relatieve uitzondering in dit verhaal: Hooijmaijers. De VVD-gedeputeerde kreeg in hoger beroep 2½ jaar gevangenisstraf. Gezien de bedragen waarom het gaat is dat geen zware straf, een serie woninginbraken levert een langere straf op.
Waarom die relatief lange straf voor Hooijmaijers? Omdat de rechtbank er duidelijk niet onderuit kon. Hooijmaijers was een zwaargewicht in vergelijking met Van Rey. Van Rey was de koning van het provinciestadje Roermond, Gedeputeerde Hooijmaijers was de keizer van de provincie Noord-Holland.
Er moest een voorbeeld worden gesteld.
In zekere zin had de man de pech dat hij –anders dan Van Rey- niet sjoemelde maar vrij openlijk de regels overtrad. Van Rey hield rekening met de regels, sjoemelde; voor Hooijmaijers bestonden er geen regels, hij deed niet veel moeite zijn overtredingen te bedekken, daarvoor was hij blijkbaar niet doortrapt genoeg. Het ging om het aannemen van steekpenningen, om vijftien relatief grote geldbedragen. De bewijzen waren overduidelijk, vandaar de (voor dit delict) relatief zware straf.
Wat blijft hangen is een vieze smaak. Hier is iets duidelijk ‘rotten’, maar het is alleen in vergelijking aan te tonen. En het heeft minder te doen met de rechterlijke uitspraak dan met de wet.
Corrupte politici zullen er altijd zijn. En vaak zal het gaan om VVD-politici. Zie het NRC-staatje van corrupte politici. Dat heeft te maken met de liberale opvatting dat de wet geldt voor het gewone volk, en in slechts beperkte mate voor bestuurders. Het volk moet het hoofd buigen en bestuurders moeten de vrije hand hebben en met de regels kunnen spelen.
Wat bij gewone mensen corruptie is , heet bij de liberalen ‘doorpakken’. Voor het algemeen belang, weet je wel.
Van Rey na de uitspraak: ‘Ik heb nooit uit eigenbelang gehandeld. Nooit!’
240 uur taakstraf of 120 dagen hechtenis kreeg Van Rey.
Voor corruptie. Voor het schaden van het publieke belang. Voor het in diskrediet brengen van de rechtstaat.
Inderdaad, hij ‘komt er mee weg’.
Volgens de wet.
