Vazalstatus Nederland ontkend

De ‘shock’ is niet de opkomst van het Front National in Frankrijk, maar de mislukking van het systeem om een positief alternatief naar voren te brengen. Dat vindt Aurélien Mondon, een Franse politicoloog. Aan het eind van zijn artikel geeft hij links de schuld van de ontstane situatie. Links moet afscheid nemen van electorale kortetermijnstrategieën, die bewezen hebben kiezers steeds meer van zich te vervreemden, en in plaats daarvan zijn benadering van democratie baseren op ethiek, gelijkheid en emancipatie.

Linkse prutser
Mondon heeft deels gelijk. De strategieën van mainstream links werken niet meer. De sociaal-democratie is verworden tot een softe variant van het heersende discours, het neoliberalisme. Uitwassen ervan worden gedemonstreerd door de ‘socialistische’ regering van Frankrijk, die het bestaat om ten aanzien van IS in Syrië eenzelfde oorlogsreflex als George W. Bush tentoon te spreiden en daarnaast voor onafzienbare tijd de noodtoestand uit te roepen. Maar vervanging van het neoliberalisme door een ideologie gebaseerd op grote woorden als ethiek, gelijkheid en emancipatie is kort door de bocht. Natuurlijk ontbreekt in een beknopt artikel de ruimte om een alternatief te schetsen maar Mondon heeft er in de verste verte geen idee van, hij vlucht in abstracties. Hij is een linkse prutser.

Van die linkse prutsers zijn er velen. Ze bedoelen het misschien goed, maar ze houden zichzelf meestal gevangen in de geschiedenis. Na de Tweede Wereldoorlog was er een periode waarin sociaal-democratische recepten opgang maakten. Toen is er in veel Westerse landen een verzorgingsstaat ontstaan. Maar nu het neoliberalisme heerst, willen goedwillende sociaal-democraten terug naar toen – toen vooruitgang nog gewoon was – zonder zich af te vragen hoe de wereld intussen is veranderd.

1939
Geen prutser is collega Arnold van der Kluft. Hij toonde dat in zijn reactie met ‘Nederland heeft zich allang geannexeerd‘ op mijn ‘Wil je aansluiting van Nederland bij Duitsland‘. In zijn stuk gaf hij met een verwijzing naar een rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid ondersteuning aan de opvatting dat de aansluiting van Nederland bij Duitsland in praktische zin allang heeft plaatsgevonden.

Bovendien wees Arnold op een mij onbekend werk van A.S. de Leeuw uit 1939. Daarin werd het onafhankelijkheidsvraagstuk behandeld. De Leeuw stelt dat de bourgeoisie haar eigen nationale eisen altijd op het eerste plan zet. Voor het proletariaat daarentegen zijn die ondergeschikt aan de belangen van de klassenstrijd. Soms is het streven naar een nationale staat gerechtvaardigd, maar boven alles gaat het verbond van de proletariërs van alle naties en die beoordeelt onder het gezichtspunt van de klassenstrijd van de arbeiders elke nationale eis, elke nationale afscheiding. Nationale bevrijdingsstrijd was bijvoorbeeld dienstig in koloniën maar overleefd in Frankrijk, Italië of Duitsland. Uit De Leeuws gedachtegang blijkt dat een natiestaat niet een vanzelfsprekend gegeven is maar altijd in een historische context staat, voor links in functie van het internationale verbond van proletariërs.

Vazalstaat
De grote meerderheid van huidig links accepteert echter zonder meer de status quo van de natiestaten en vergeet de internationale klassenstrijd. Een voorbeeld bij uitstek daarvan zijn de linkse prutsers van de SP. Ze zijn wel links en ze bedoelen het waarschijnlijk goed maar hun oogkleppen beletten hen over de grens van Nederland heen te kijken, tenzij er zo’n groot humanitair probleem opdoemt, zoals de vluchtelingenstroom, dat je met alle zintuigen gewaar wordt.

Internationale strijd vergt kortom dat je je natiestaat in Frage stelt. In hoeverre is je land al een vazalstaat en wil je dat? Maar ontken die status niet! Pas is er nog een verzoek van de VS aan Nederland gericht om Syrië mee te bombarderen. In feite is het een bevel in de vorm van een verzoek. De VS bombardeert, Frankrijk doet het, het VK eveneens, Duitsland helpt ook mee en dus heeft Nederland geen keuze om nee te zeggen. De PvdA pruttelt voor de vorm nog wat tegen maar Samsom weet drommels goed wat de uitkomst zal zijn. Hij voert een slecht toneelstukje op en ik vraag me af of hij tot de heel erge linkse prutsers gerekend kan worden of wellicht niet en dan tot de linkse verraders behoort.

Evenmin als Mondon kan ik in kort bestek een links alternatief schetsen. Maar in dat linkse alternatief hoort wel politieke zeggenschap. Die politieke zeggenschap kun je in de huidige geglobaliseerde wereld alleen krijgen in een links internationaal verbond en niet als vazalstaat. Erkenning van de Nederlandse vazalstatus heeft de hoogste prioriteit voor links in Nederland (en die van Frankrijk voor links in het land van Marianne). Van daaruit kun je alternatieven ontwikkelen.