‘De laatste keer dat ik checkte lag Libië in Afrika en niet in Europa.’ Aldus minister-president Rutte in april, aan de vooravond van een EU-top over de bootvluchtelingen die vanuit Libië Europa proberen te bereiken. Een zekere gêne overviel me toen duidelijk werd dat deze uitspraak het belangrijkste was dat de internationale media over de Nederlandse bijdrage aan de top hadden opgepikt. Niet dat de geest van uitspraak overigens sterk afwijkt van de andere geluiden vanuit de Europese Unie. Hoe urgenter de problemen, hoe sterker de EU-reflex om ze af te weren, lijkt het. Onze minister-president heeft alleen het talent net iets schaamtelozer dan anderen zijn verantwoordelijkheid weg te wuiven.
De nieuwste EU-voorstellen met betrekking tot de vluchtelingencrisis rond de Middellandse Zee ademen de drang om de problemen af te houden in plaats van te verlichten. Dat bleek ook weer tijdens de presentatie van de EU-migratieagenda vandaag. Laat migranten vooral wegblijven; al het andere is ondergeschikt. De Hoge EU-vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken Federica Mogherini is inmiddels bezig VN-steun te verwerven voor een militaire operatie waarbij boten die door mensensmokkelaars worden gebruikt, worden vernietigd voordat ze kunnen worden ingezet. Voorstellen variëren van een marineblokkade, tot luchtaanvallen en zelfs grondtroepen, hoewel dat laatste door Mogherini vanmiddag hardnekkig werd ontkend.