Al maanden zijn zorgwerkers in actie. Velen werken op flexcontracten en onder hoge werkdruk. Ze krijgen slecht betaald en nu moeten meer dan 100.000 van hen ook nog vrezen voor hun baan. Net voor het grote thuiszorgprotest op het Malieveld stellen we ons de vraag: hoe verder voor de zorgwerkers?
Zorgwerkers doen belangrijk werk, maar ze krijgen steeds meer stank voor dank. De privatisering van de gezondheidszorg heeft reclamecampagnes meegebracht en een groeiende managementlaag. Het verlenen van zorg lijdt hieronder. Dit kabinet en de werkgevers in de zorg zetten zorgwerkers nu nog verder onder druk. Het kabinet wil de zorgwerkers op de nullijn zetten, terwijl hun loon nu al mager is. Bovendien neemt hun werkdruk toe, onder andere door de vele flexibele contracten.
Bij de thuiszorg dreigen 100.000 belangrijke banen te verdwijnen. In verpleeg- en verzorgingshuizen, zoals bij Amsta, wordt geld dat bedoeld is voor meer handen aan het bed uitgegeven aan alles behalve meer personeel. Zowel de zorgwerkers als zorgontvangers zijn de dupe van dit beleid. En dat terwijl de zorgtak van verzekeraar Achmea vorig jaar bijvoorbeeld 286 miljoen euro winst boekte. Dat heette een ʻtegenvallerʼ, want het was 15 miljoen minder dan in 2011. Maar dit werd grotendeels veroorzaakt door een eenmalige kostenpost van 80 miljoen.
Steun
Zorgwerkers hebben groot gelijk om in actie te komen. De bezuinigingen zijn onnodig en asociaal en zorgwerkers verdienen alle steun om hun werk naar behoren te kunnen doen. De werkgevers in de zorg zien dat echter anders. Bij Amsta hebben actievoerders te maken met keiharde intimidatie door hun bazen. Zorgwerkers die actie voeren kregen geen verlenging van hun contract en zorgwerkers worden tegen hun cliënten uitgespeeld. Niet de graaiende zorgmanagers, maar actievoerende zorgwerkers zouden zorgbehoevenden in de kou laten staan door hun werkonderbrekingen.
Dit soort chantage maakt sluw gebruik van een reëel dilemma voor actievoerders in de zorg: net als bijvoorbeeld onderwijspersoneel treft een staking in de zorg niet alleen de werkgevers, maar ook de mensen die afhankelijk zijn van zorg. Eerder bezetten actievoerders bij Amsta het Sarphatihuis in Amsterdam: op die manier kon de zorg geleverd worden, terwijl de directie onder druk gezet werd. De rechter verbood nieuwe bezettingen, op basis van het dubieuze argument dat Amsta (lees: de managers) door de bezetting niet kon nagaan of de veiligheid van cliënten was gegarandeerd.
Om die reden proberen zorgwerkers gebruik te maken van het brede maatschappelijke besef dat het de verkeerde kant op gaat met de zorg door publieksgerichte acties, zoals het glazen huis bij het Sarphatihuis. Actievoerders in de thuiszorg proberen hetzelfde met hun nieuwe campagne Handen thuis Rutte.
Verbreding
Deze stap naar het publiek is logisch. Er is een enorme potentiële steun voor de strijd van de zorgwerkers en die moet zichtbaar gemaakt en gemobiliseerd worden. Op die manier kan korte metten worden gemaakt met de vuile pogingen van de zorgbaronnen om zorgverleners en hun cliënten tegen elkaar uit te spelen. Het is echter de vraag of de verbreding wel ver genoeg gaat en de brede sympathie die er voor de zorg is op de meest effectieve manier wordt aangewend.
Op dit moment lopen er namelijk twee gescheiden campagnes in de zorg: een vanuit Strijd voor Thuiszorg en een vanuit FNV voor Zorg. Beide campagnes gaan uit van AbvaKabo, maar de eerste campagne richt zich uitsluitend op personeel in de thuiszorg, de tweede op personeel in de instellingen (intramurale zorg).
Er zijn voorbeelden van onderlinge solidariteit tussen de verschillende groepen zorgwerkers. Zo zal er zaterdag een delegatie actievoerders van Amsta afreizen naar het Malieveld om hun collega’s bij de thuiszorg te steunen. Maar voor buitenstaanders die in actie willen komen tegen de afbraak van de zorg levert dit een verwarrende situatie op. Het is dus hoog tijd dat er één brede zorgcampagne komt waar alle zorgwerkers zich in verenigen en die zich richt tegen álle bezuinigingen op de zorg. Samen staan de zorgwerkers sterker en kunnen ze gemakkelijker aansluiting vinden bij sympathisanten.
Zo’n verbreding moet gebaseerd zijn op een sterke organisatie van zorgwerkers aan de basis. Hoe meer zorgwerkers lid zijn van de vakbond, hoe sterker ze staan en hoe meer vakbondsgroepen er op verschillende instellingen zijn, hoe beter de acties verbreed kunnen worden.
Op verschillende plaatsen in het land bestaan bovendien zorgcomités om de acties in de thuiszorg te ondersteunen. Deze comités zouden zich kunnen inzetten voor een bredere campagne. Ook zouden ze uitgebouwd kunnen worden met meer groepen en meer actieve deelnemers. Zo maken we de strijd tegen de aanvallen op de zorg een strijd van ons allemaal.
Wat kun jij doen?
» Wordt vriend van Amsta
» Steun de campagne Handen thuis Rutte
» Kom naar het Malieveld en doe mee aan de landelijke demonstratie voor thuiszorg
Geschreven door Jeroen van der Starre en eerder verschenen op socialisme.nu
