‘Kraken kan niet, kraken mag niet!’ Met deze woorden verzocht de UvA de rechter om tot de ontruiming van het (sinds 7 september) gekraakte Spinhuis te besluiten. Ten eerste is de uitspraak natuurlijk feitelijk onjuist: kraken mag niet meer, maar het kan nog steeds. Maar veel belangrijker is het feit dat de bestuurders van de UvA zichzelf met deze woorden als serieuze gesprekspartners buitenspel zetten. In plaats van op de inhoudelijke kritiek van de kraakactie in te gaan, hameren ze op het feit dat kraken illegaal is. Op deze manier weigert het UvA-bestuur te onderkennen dat er een brede beweging is die onze kritiek deelt, van studenten tot professoren. Dat kan niet, en dat mag niet!
Vervolgens haalde de advocaat van het UvA-bestuur verschillende argumenten en precedenten aan om te onderbouwen dat het eigendomsrecht zwaarder moet wegen dan het belang van de krakers. De eigenaar van een pand moet bijvoorbeeld ten alle tijde kunnen beschikken over het pand waardoor een ontruiming te legitimeren zou zijn zelfs als de krakers bereid zijn om mee te werken aan benodigde werkzaamheden, saneringsonderzoeken en bezichtigingen. Dit argument, ook wel bekend als het ‘respect my property’ argument, wordt overigens uitstekend uiteengezet in het boek ‘Mein Pand!’, een sleutelwerk in het oeuvre van de Rector Magnificus Dymph von der Baum.
Hoe spijtig het ook is om in clichés en slechte woordgrappen te vervallen, het is niet geheel ongepast gezien het feit dat het UvA-bestuur ook weigert om inhoudelijk op de standpunten van de actievoerders in te gaan. Bovendien zijn er meer foute referenties naar Nazi Duitsland van toepassing. De studenten die door de UvA zijn aangeklaagd zijn degenen die hun naam onder het WOB verzoek (Wet Openbaarheid Bestuur) hebben gezet. De UvA heeft aangenomen dat deze studenten zich schuldig hebben gemaakt aan de kraak van het pand, zonder dit op enige wijze hard te kunnen maken. Vervolgens maakte de aanklagers (in de woorden van advocaat Schuckink Kool) misbruik van hun bestuurspositie door deze namen op te zoeken in de studentenadministratie en zo aan persoonsgegevens te komen. De personen die terug te vinden waren werden aangeklaagd, de overige niet. De Wet Openbaarheid Bestuur is bedoeld om beleid transparant te maken precies voor dit soort gevallen en het is afschrikwekkend, maar helaas wel typisch, dat mensen die hiervan gebruik maken als verdachten gezien worden.
Volgens de logica van het UvA-bestuur (guilty until proven innocent) moeten studenten die op het WOB verzoek stonden maar verder niet onderdeel zijn van het Spinhuis collectief er zelf achter aan gaan om middels een verklaring aan te tonen dat zij onschuldig zijn. Het blijkt echter dat de UvA naar meer op zoek was dan alleen een verklaring van onschuld. Zo heeft Kasper, die niets met het Spinhuis Collectief of de kraakactie te maken heeft en toch werd gedagvaard vanwege zijn ondertekenen van het WOB verzoek, tot vier keer toe het UvA-bestuur gevraagd om de aanklacht tegen hem in te trekken. In een persoonlijk gesprek met de Rector Magnificus, heeft de Rector dit geweigerd: alleen met een verklaring dat Kasper niet bij de kraak betrokken was, ondertekend door studenten die ervoor uit zouden moeten komen dat zij het Spinhuis wel gekraakt hadden, zou het bestuur overwegen de aanklacht in te trekken. Op deze manier werd een onschuldige student onder druk gezet om bewijsmateriaal te verzamelen voor de rechtszaak.
Verder blijft het vreemd dat studentenraadslid Ruud, contactpersoon van het WOB verzoek, en waarschijnlijk de persoon wiens gegevens het makkelijkst te achterhalen waren, vandaag niet terecht stond. Waarschijnlijk vond het UvA-bestuur het zelf ook vreemd om een studentenraadslid voor de rechter te dagen over een protest voor meer inspraak, wanneer één van hun argumenten is dat de studentenraden juist heel veel inspraak hebben. De manier waarop er nu wordt omgegaan met de studenten van het Spinhuis, laat echter zien hoe het werkelijk met de inspraak op de UvA gesteld is. Dat het UvA-bestuur ervoor heeft gekozen de studenten van het Spinhuis voor de rechter te slepen, hoewel het collectief zich altijd open heeft gesteld voor een gesprek, is de beste legitimering die wij hun voor protest dat de demonstranten zich hadden kunnen wensen. Het UvA-bestuur slaat hiermee de wensen in de wind van honderden studenten die het Spinhuis steunen, zonder dat deze studenten zelfs maar de kans krijgen door het bestuur gehoord te worden.
Tevens bleef de discussie veel te lang steken bij de vraag waarom dit initiatief niet ergens anders kan worden voortgezet. Daarbij geen acht slaand op het feit dat het hier niet alleen gaat om het neerzetten van een gezellige ruimte voor studenten, maar om een protest. Advocaat Uppal van de studenten verdedigde: ‘Indien er een kloof ontstaat tussen het bestuur van een universiteit en studenten waardoor studenten zich genoodzaakt voelen om te protesteren in de vorm van vreedzame burgerlijke ongehoorzaamheid, dan heeft het bestuur de nadelen die zij hierdoor ondervindt te dulden’. Hij haalde het voorbeeld van Greenpeace’s blokkade van Shell’s olietanker aan, waarbij de actievoerders van Greenpeace in hun recht werden bevonden. ‘Dat het slachtoffer van het protest liever een andere protestvorm zou willen zien, is niet zo relevant zolang de vorm van het protest proportioneel is, en bij dit protest is er geen geval van schade aan de zijde van de UvA,’ vulde advocaat Schuckink Kool hem aan.
Uiteindelijk zal de uitspraak van de rechter neerkomen op of er al dan niet een spoedeisend belang voor ontruiming is. De ‘zeer urgente’ plannen voor een asbestonderzoek kwamen echter pas de dag voor de rechtszaak, en zo laat dat de rechter ze nog niet eens binnen had. De krakende studenten hebben vanaf het begin aangegeven dat zij open staan voor een gesprek over hun eventueel vertrek. Met die insteek werd er meerdere malen inzage verzocht in de plannen. Maar de UvA vond het nodig om deze en andere ‘vergevorderde plannen’ pas in te brengen nadat ze haar eigen studenten had gedagvaard. Joris: ‘Ik vind het gek dat de UvA nu pas komt met “het grote masterplan”. Dat hadden we graag eerder willen zien’.
Meer informatie:
www.hetspinhuis.wordpress.com
www.facebook.com/hetspinhuis
Pingback: Studenten, houd vast aan je avontuurlijke geest | Krapuul