Riace blijkt wereldberoemd te zijn als hét voorbeeld van een zowel door dorpelingen als vluchtelingen gunstig ervaren opvangsysteem voor vluchtelingen. Riace dreigde een spookstad te worden totdat de burgemeester, Domenico Lucano, een mini-revolutie teweegbracht. Sinds 2015 heeft hij ervoor gezorgd dat migranten en vluchtelingen het dorp nieuw leven inblazen. Dit voorbeeld had ik helaas gemist. Anders had ik het dorp genoemd in mijn artikel Vluchtelingen zijn via een interlokale aanpak te koppelen aan ontvolking.
Ik merkte op: ‘Maar de gewoonlijke weg om financiële eisen bij nationale regeringen op tafel te leggen is wellicht niet de meest opportune. Viktor Orbán, premier van Hongarije, zal een dergelijk asielproject in een dorp in zijn land niet zien zitten.’ Burgemeester Lucano had gedaan wat ik opperde: hij maakte gebruik van Europese fondsen voor vluchtelingenprojecten. Maar waar ik Viktor Orbán als voorbeeld gaf van een mogelijke tegenstander van dergelijke projecten, is er in Italië vicepremier Matteo Salvini van de rechts-populistische partij Lega Nord. Die probeert Riace kapot te maken. Onder meer Lucano werd gearresteerd. Hij zou illegale migratie bevorderen door bijvoorbeeld schijnhuwelijken toe te laten en valse identiteitskaarten goed te keuren.
De actie van de rechtse Italiaanse regering is een reden te meer voor mijn politieke hint om een Europese interlokale aanpak te stimuleren. Om sterk te staan tegen extreemrechtse politici, die de situatie in Riace haten omdat het dorp leert dat het model werkt. Teneinde het Riace-model overeind te houden, maar liever nog te versterken, is een netwerk van gelijkaardige dorpen in ontvolkte regio’s in Europa het middel daarvoor.
