Dit is Nederland, februari 2020. Tilburg, om precies te zijn. Daar overkwam Cindy, een 24-jarige vrouw, het volgende: ‘De Nederlandse met Chinese roots werd in haar studentenflat toegezongen met het omstreden coronalied. Toen Cindy de groep vroeg om daarmee op te houden, werd ze mishandeld’, aldus RTL Nieuws. Met het ‘coronalied’ wordt bedoeld de ‘lollige’ racistische carnavalskraker ‘Voorkomen is beter dan Chinezen’.(1)
Dit is ook Nederland, februari 2020. Om precies te zijn ergens in een trein, tussen Tilburg en Rotterdam. ‘Een reiziger beklaagde zich zaterdagnacht op Twitter dat het lied ‘Waar komen de Joden toch vandaan?’ door de intercom van het treinstel te horen was. De NS spreekt van een ‘pro-Ajax voetballiedje’, maar erkent dat het ‘volstrekt ongepast’ was, het draaien van dit liedje.(2) Intussen is het echter wel gebeurd.
Anti-Chinees racisme dat tot geweld leidt. Antisemitische ‘leukigheid’ in de nachttrein. En intussen viert half Nederland feest, carnaval om precies te zijn. Precies, dat feest waarvoor het ‘coronalied’ als bijdrage aan de feestvreugde was verzonnen. Feest dat op die manier ten koste gaat van anderen, feest dat te vaak gevierd wordt met behulp van racistische karikaturen, in dit geval via een liedje.
Dat racistische beeldvorming bij dit feest vaker voorkomt, is evident. Dat Kick Out Zwarte Piet in diverse Brabantse steden dit in kaart probeert te brengen , is dan ook bepaald geen overbodige luxe. ‘De actiegroep vraagt feestvierders om te letten op “racistische verkleedpartijen”, en die te melden bij de organisatie en het lokale discriminatiemeldpunt. De lokale afdelingen van de actiegroep gaan (…) onherkenbaar monitoren. Ook wordt opgeroepen om foto’s te maken en verslag te doen van racisme’(3). Een oproep die ik ondersteun.
Foto’s heb ik zelf niet gemaakt, maar toen ik afgelopen vrijdag met de trein op pad was van Tilburg naar Eindhoven en terug, heb ik wel extra om me heen gekeken. De oogst van twee keer een kwartiertje naar feestgangers kijken, louter in en bij de twee stationshallen: iemand met veren in het haar, ‘indianen’-stijl; een feestganger met een tulband; iemand met een cilindrische hoed, ‘Chinese’ stijl; en een tweetal mensen verkleed als orthodoxe joden, compleet met zwarte hoed, pijpekrullen en een radiootje waar luid Hava Nagila’ klonk. Lollig, hè?! En dan heb ik me in de feestvreugdige massa’s dus verder niet eens gewaagd.
Moet ik nog even uitleggen waarom racistische verkleedpartijen – tijdens carnaval net zo goed als bij het sinterklaasfeest – ongewenst zijn? Wie zich als wit persoon vermomt als lid van een onderdrukte, buitengesloten bevolkingsgroep – als inheemse Amerikanen, als tot slaaf gemaakte mensen van Afrikaanse herkomst, als Arabier, als Chinees – trapt omlaag en bevestigt – bedoeld of onbedoeld – negatieve stereotypen over mensen uit deze bevolkingsgroep. De mishandeling van Cindy in Tilburg laat zien waar die lollig bedoelde stereotyperingen toe kunnen leiden.
Wie geen voedsel wil geven aan dit soort racistisch geweld, doet niet mee met dit type racistische verkleedpartijen. Plezier maken doe je niet door mensen die toch al in de knel zitten, nog wat verder in de grond te trappen. Racisme is nooit ‘leuk’ .
Noten:
2 ‘NS biedt excuses aan voor in de trein omgeroepen lied over Joden’, Nu.nl, 23 februari 2020
3 ‘Kick Out Zwarte Piet let op racistische outfits met carnaval’, NOS, 21 februari 2020
Ook verschenen bij: PeterStormt
