Ik wil ook minder Marokkanen in Nederland. Net als Geert Wilders dus. Een nieuw proces Wilders, waarin hij terechtstaat voor uitspraken over ‘minder Marokkanen’, is vandaag begonnen. Mijn oordeel heb ik klaar. ‘Minder Marokkanen’ is op zich niet fout, vind ik, het gaat op de manier waarop je dat wilt bereiken.
Marokkanen in Nederland
Hoewel de Marokkanen maar een heel kleine groep vormen in Nederland, zo’n 45.000, is het in principe onwenselijk dat ze langjarig in Nederland verblijven zonder Nederlandse nationaliteit. Ze kunnen dan niet stemmen voor het Nederlandse en Europese parlement, de belangrijkste democratische instellingen waar burgers mee te maken hebben. Omdat het een kleine groep is, maakt het voor de zetelverdeling in de Tweede Kamer praktisch niet uit. Maar qua democratie is het ongewenst dat een groep in een land buiten het democratisch proces staat. Een duidelijk voorbeeld hiervan was het Zuid-Afrika van de apartheid, waar blanken konden stemmen maar zwarten niet. Daarom zou ik er bij iedere niet-Nederlander, die lange tijd in dit land verblijft, willen aandringen om zich te naturaliseren.
Naturalisatie is niet iets wat Wilders wil, althans hij heeft er zich nooit een voorstander van getoond. Hij lijkt, wat betreft zijn voorstellen, ‘minder Marokkanen’ te willen bereiken door een immigratiestop. Dat is meer retoriek dan een mogelijkheid tot verdere beperking. Want inmiddels hebben opeenvolgende kabinetten van onderling zo goed als inwisselbare politieke partijen als VVD, CDA en PvdA ervoor gezorgd dat zelfs familiehereniging van Marokkanen in Nederland een heksentoer is.
Intentie
Ja maar, Wilders’ intentie is een andere, een veel xenofobere. Zo heeft zelfs een ex-collega op Krapuul zich in een reactie op mij uitgelaten: ‘Je moet politici niet op hun letterlijke woorden beoordelen, maar op hun intenties en de effecten van hun uitspraken.’ Gelukkig wordt in de Nederlandse rechtspraak nog steeds – hoop ik – iemand beoordeeld op zijn letterlijke uitspraken en niet op zijn mogelijke intenties. Als intenties maatgevend worden, krijgen we showprocessen zoals we die uit de stalinistische periode in de Sovjet-Unie kennen.
Ja maar, als Marokkanen zich laten naturaliseren, dan zien we nog steeds hetzelfde aantal hoofddoekjes op straat. Om het aantal ‘vreemde moslims’ gaat het de xenofobe goegemeente natuurlijk, niet om het ontbreken van Nederlanderschap. Maar die multiculturaliteit is nu juist het voordeel en kenmerk van democratie. Als je geen multiculturaliteit wilt, kun je net zo goed democratie afschaffen. Democratie is er voor iedereen die tot het volk (demos) behoort.
Demos en ethnos
Demos wordt in het algemeen vertaald met volk (op Wikipedia bijvoorbeeld). Dat is weliswaar niet fout, maar eigenlijk betekende het oud-Griekse dèmos iets anders. Dèmos verwijst naar mensen die recht hebben over gemeenschappelijke grond (meent) en – meer in het algemeen – zaken te beslissen. In het antieke Griekenland kwam dat in de praktijk neer op het vrije (niet-slaven), mannelijke deel van de bevolking van een stadstaat. Er bestond in de oudheid derhalve geen dèmos op het Griekse grondgebied in zijn geheel maar wel afzonderlijke dèmoi (meervoud). Daarnaast is er de betekenis van volk als een gemeenschappelijke afkomst en cultuur bezittend, in het oud-Grieks aangeduid als ethnos. Populisten vervangen demos graag door ethnos. Voor zover ze democratie huldigen, willen ze veeleer een regeringsvorm door een ethnos dan door een demos. De ellende die zo’n opvatting meebrengt is heden ten dage te zien in het zionisme, waar eerder ‘ethnocratie’ dan democratie heerst.
Er bestaat trouwens nu al een Europese demos. Daartoe behoren allen die onderworpen zijn aan beslissingen van de Europese Unie. Vorming van een Europese demos is zo bezien onzin, alleen het bewustzijn van het bestaan van een Europese demos kan stukken beter.
