De strijd tegen de politieke islam zou een prioriteit voor links moeten zijn. Peter Pilz heeft in Oostenrijk met zijn Liste Pilz daarvan een voorbeeld gegeven. In Pilz sterker dan Groen in Oostenrijk heb ik hem populistisch genoemd. Dat wil ik toch wat nuanceren. ‘Unsere Heimat Österreich’ en zijn ageren tegen de politieke islam klinken populistisch. Mede aanleiding voor de kwalificatie waren commentaren over zijn veronderstelde opstelling ten aanzien van vluchtelingen. Zo is Ich will möglichst wenige Flüchtlinge een kop die er niet om liegt. Na verdere verdieping in zijn opvattingen blijkt dat hij bedoelt dat hij zo weinig mogelijk vluchtelingen wil omdat hij de oorzaken van het op de vlucht slaan, honger en (oorlogs)geweld zijn daarvan de voornaamste, wil wegnemen. Het is een belangrijke opdracht om aan oplossingen voor die problemen te werken.
Met de komst van vluchtelingen groeien radicale jihadistische ideeën. Pilz onderkent het gevaar ervan. Hoewel het aantal jihadisten zeer klein is, is de angst voor aanslagen groot. Strijden tegen islamitische radicalen is dus het parool. Wat er volgens hem gebeurt, is dat Duitse, Franse, Belgische, Nederlandse of Oostenrijkse geheime diensten ieder hun eigen informatie over radicalen bezitten, maar dat de onderlinge uitwisseling ervan beperkt is. In hoeverre er verbetering is opgetreden na de terroristische aangeslagen van de afgelopen jaren in Europa is moeilijk te achterhalen. Geheime diensten doen in het algemeen nogal geheimzinnig. Mede daarom wordt hun werk door links traditioneel met wantrouwen bejegend. Toch heeft hun taak zin. Het opsporen van jihadistische groeperingen zou prioriteit moeten hebben – veel moslims aanwerven bij de geheime diensten dus.
In verband met genoemde strijd is het benadrukken van democratische, humanistische waarden cruciaal. In haar verkiezingsflyer noemt Liste Pilz derhalve expliciet: rechtsgelijkheid voor man en vrouw; scheiding van kerk en staat; onafhankelijke rechtspraak; persvrijheid en democratische kiesprocedures. Van die waarden vechten verschillende stromingen in de politieke islam er een of meerdere aan. Benut geijkte kanalen als scholen om het belang van democratische, humanistische waarden te onderstrepen. Het zingen van het Wilhelmus helpt niet om het nut ervan te doen beseffen. Wel hoort iedereen de ontstaansgeschiedenis van de grondwet van Thorbecke te kennen. Tevens moet men weten waarom na WO-II de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens door de VN is aangenomen. Dit is verre van ‘cultuurmarxistische’ kennis maar maakt gewoon deel uit van de burgerlijke civilisatie. Toch staat onderwijs ervan onder druk; de VVD heeft al een jarenlange historie van pogingen om de mensenrechten te beknotten.
Een bijkomend effect van de focus op de strijd tegen de politieke islam is dat het een vaak genoemd verwijt aan links countert. Links zou allochtonen knuffelen. Hoewel dat onzin is – alle mensen zijn in principe gelijk – kan door die strijd dat vooroordeel van knuffelen worden ingeperkt.