Het wonderlijke kerkasiel dat niet het wonder van het kinderpardon bracht

Het is waarlijk ingenieus bedacht. Wie niet meewerkt aan uitzetting komt niet in aanmerking voor een “kinderpardon”. Werkt men mee dan hecht men blijkbaar geen waarde aan het verblijf in Nederland en kan men uitgezet worden. Kruis, ik win, munt, jij verliest.
En rechterlijke uitspraken tegen uitzetting deren het regime niet. Het mag wat kosten – hoger beroep, cassatie, consultatie bij de Raad van State die instemt met uitzetting ook als de rechters dat niet doen (men begrijpt ook meteen waarom (ultra-)rechts iets tegen de zittende magistratuur heeft). Het is steeds de IND die namens het ministerie in VVD-handen de juridische procedure voortzet.
Kinderpardon heeft de bedoeling zo min mogelijk kinderen van vluchtelingen in Nederland toe te laten, een andere interpretatie is niet van toepassing.

Het leek een tijd alsof de non-stop-kerkdienst in de Haagse Bethelkapel een verandering in de praktijk teweeg had gebracht, zodat er honderden kinderen met bijbehorende volwassenen een verblijfsvergunning zouden krijgen. Wie dat denkt onderschat de behoefte aan xenofobie zoals uitgedragen van hogerhand in Nederland. Het blijkt inmiddels dat er bijna geen kind alsnog een vergunning heeft gekregen. Het gezin Tamrazyan, om wie de estafettedienst oktober 2018-januari 2019 draaide, is tegen de bedoeling in (al is het natuurlijk mooi dat zij behouden zijn) een uitzondering gebleven.

De estafettedienst was in politiek opzicht een appèl op de twee regeringspartijen met een C in de naam, D’66 werkte toch wel mee. Speciaal het CDA legt liever het oor te luisteren bij “de kiezers” dan bij de leden, die meestal kerks zijn en vaak actief ten gunste van vluchtelingen. Dat een onsmakelijk type als Van Haersma Buma schijnbaar (anders kan men het niet zeggen) is omgegaan door de dienst als actie leek winst, zoals het ook wel goed is dat hij weg is uit Den Haag maar het klinkt niet alsof zijn troonpretendenten niet meer de xenofobe kaart willen spelen. De vijver van PVV- en FvD-stemmers is voor de club interessanter dan het christendom. Wat een van de estafettevoorgangers er toe brengt op te merken

Jezus zegt in feite: “Ik was een vreemdeling, maar in Nederland werd ik uitgezet.” – Emeritus-predikant Piet de Jong

Gij zijt allen vreemdelingen en bijwoners, en wie aan de deur klopt kan de teruggekeerde Heer zijn – er dient opengedaan te worden en gastvrijheid verleend. De mooie kant van echt christendom, dat in het Nederland van nu alleen oppositioneel kan zijn.
Al is dat moeilijk te verwerken, zeker voor de “midden”-stroming in predikantenland. Die komt hoofdzakelijk aan het woord in het boek met reflecties op de estafettedienst, Dat wonderlijke kerkasiel.

Het was een wonderlijke gebeurtenis, de non-stop-kerkdienst. Er werden trouwe gemeenteleden van heinde en verre toe aangetrokken, maar ook mensen die de kerk allang de rug hadden toegekeerd of die er nooit bij geweest waren. Om een kerk te ontdekken die zich zowaar voor een maatschappelijke kwestie, belichaamd door een gezin dat veiligheid werd geboden, inzette.
Niemand weerhoudt mij er van te herhalen wat ik toen gezegd heb: plotseling is de kerk (weer) relevant. De kerk met kleine en met hoofdletter – hoewel die laatste altijd relevant is maar nog maar zelden zichtbaar in Nederland.

Voor licht-theologische en -politieke overwegingen bij de estafette leze men het afgelopen donderdag verschenen boek. Ik moest mijn eigen verhaal hier teruglezen om te zien dat ik niet zo’n gevoel van “niet goed gegaan” bij mijn voorgaan in november had op dat ogenblik als ik tot de herlezing dacht. Eigenlijk kon er niets fout gaan bij deze geïmproviseerde georganiseerdheid, men zou het ook anarchie kunnen noemen.

Nou ja, de techniek liet het afweten, ik had een hele liturgie op een eigen Youtubekanaal gezet en toen het er op aankwam was er geen WiFiverbinding. Gepruts en geknoei dat tot niets leidde als begin.
En in de kerkzaal niemand die dit lied kende, dat mij had aangespoord die dag, deel van die opgenomen liturgie. Een lied van dankbaarheid voor het verslaan van een verdrukker.


Wilt heden nu treden, Gezang 414
Men kende wel Huub Oosterhuis, wiens voor diepzinnig doorgaande wartaal mij nou juist zo tegenstaat. Maar goed, dankzij de bijdrage van Marian Geurtsen aan het boek over het wonderlijke kerkasiel kom ik er achter dat deze vertaling van Psalm 91 die de innigheid van een Completendienst uitdrukt, uit een bundel van Oosterhuis en Michel van der Plas komt. Ik denk toch dat zij van laatstgenoemde is, maar men moet nooit het onverwachte uitsluiten.

Wie woont onder de hoede van de allerhoogste God,
wie overnacht in de schaduw van God almachtig,
hij zegt tot de Heer: mijn toevlucht, mijn vesting,
mijn God, op U stel ik heel mijn vertrouwen.
Hij maakt u los uit de netten van de vogelaar,
Hij houdt van u af de pest van het kwaad,
Hij zal u dekken met zijn vleugels,
onder Zijn wieken vindt gij uw veiligheid.

Uit: 50 Psalmen.

– Willem van der Meiden/Derk Stegeman (red.), Dat wonderlijke kerkasiel – de non-stop viering in de Haagse Bethelkapel. Middelburg: Skandalon, 2020. 112p. €13,95