De gezagsvoerders in Peking hebben vorige week dinsdag de nationale veiligheidswetten, die pogingen tot afscheiding, subversie, buitenlandse inmenging en terrorisme verbieden, unaniem goedgekeurd. De goedgekeurde wetten worden voorgesteld als een middel om vrede te doen terugkeren in Hongkong en de stad opnieuw op de kaart te zetten als economisch krachtpatser. Maar voor iedereen die enigszins oplet, is het duidelijk dat de nieuwe veiligheidswetten niet alleen protest criminaliseren maar ook het voortijdige einde aankondigen van Hongkongs hoge mate van autonomie en de “één land, twee systemen” overeenkomst.
Door met de uitvoering van de nieuwe veiligheidswetten zowel de Hongkongse wetgever als de rechterlijke macht te omzeilen, en mogelijk zelfs een door Peking geleide instantie in te stellen om ze te handhaven, is het duidelijk dat president Xi Jinping zijn geduld heeft verloren ten aanzien van de verzetsbeweging in Hongkong. De Hongkongse wetgevers waren niet op de hoogte van één enkel detail voordat de wetten werden aangenomen (maar dit weerhield de pro-Beijing-politici er niet van hun steun aan de wet te betuigen).
Deze grootschalige aanval op het vermogen van Hongkongers om zich te verzetten zal de Chinese Communistische Partij (CCP) alleen maar in staat stellen de basiswet (Basic Law) van Hongkong vóór 2047 verder te overtreden. De demonstranten in Hongkong, die onvermoeibaar hebben gevochten voor de democratie die hun ooit was beloofd, lopen nu nog grotere risico’s als ze de straat op gaan. Hoewel andersdenkenden in Hongkong niet zullen worden uitgeleverd aan China, zullen zij wel ter plaatse worden onderworpen aan het ondoorzichtige rechtssysteem van Peking. Er staan hen straffen te wachten van minimaal drie, vijf of tien jaar. In het ergste geval worden ze levenslang opgesloten.
De angst die deze wet met zich meebrengt belemmert nu al de digitale vrijheid van vele Hongkongers. Op Twitter heeft een groot aantal Hongkongse gebruikers hun profiel op privé gezet. Velen hebben zelfs het platform verlaten en hebben hun profiel verwijderd uit angst voor represailles van de overheid. Degenen die op de platformen actief blijven, vragen zich voortdurend af of hun online aliassen wel of niet zullen leiden tot hun echte identiteit; elke beweging is potentieel onderhevig aan controle en dus heerst de onzekerheid.
De gevolgen van de nieuwe wet zijn nu al duidelijk voor enkele van de meest prominente activisten in Hongkong. Nog voordat de wet van kracht werd, hebben Joshua Wong, Agnes Chow en Nathan Law, die allemaal een hoofdrol speelden in de Umbrella-beweging van 2014, de in 2016 opgerichte en door studenten geleide politieke partij Demosisto, verlaten.
De aanhoudende protesten en de pandemie hebben ook een zware economische tol geëist van China, wat voor Peking onaanvaardbaar is. Deze nieuwe wetten zijn Xi’s manier om de weg vrij te maken voor economische stabiliteit en onbelemmerde winst.
Het aannemen van de nationale veiligheidswetten is ook een harde klap voor activisten op het vasteland voor wie Hongkong al decennia lang (teruggaand tot de tijd van Dr. Sun Yat Sen) een veilige haven is. Hongkong heeft een lange traditie in het ondersteunen van arbeidersbewegingen en sociale bewegingen in China. Naast het feit dat in Hongkong jaarlijks de grootste wake voor de slachtoffers van Tienanmen plaatsvindt, is de stad ook de oude thuisbasis van organisaties die arbeiders willen organiseren in China en die bestaande vormen van organisatie onvermoeibaar documenteren. Hierdoor is Hongkong een cruciale schakel tussen China’s arbeidersbeweging en de rest van de wereld.
Hoewel af te wachten valt hoe de nationale veiligheidswetten deze organisaties zullen beïnvloeden, kan hun werk door de algemeenheid van de wet gemakkelijk als opruiend worden beschouwd, wat hun activiteiten op onmiddellijke wijze in gevaar brengt. Volgens de nieuwe wetten kan ook het geven van financiële steun als een opruiende of zelfs als terroristische activiteit worden beschouwd. Dit zou kunnen betekenen dat de strijd van Chinese arbeiders op het vasteland wordt afgesneden van de rest van de wereld. En dat terwijl de Chinese arbeiders de grootste groep van goedkope arbeidskrachten ter wereld zijn en de motor vormen van het globale kapitalisme.
Voor andersdenkenden op het vasteland is verregaande onderdrukking door de communistische partij niks nieuws. Gevangen genomen worden zonder voorafgaande kennisgeving, zonder hoorzitting en in sommige gevallen zelfs gemarteld worden; het is al jaren het lot van activisten en arbeiders die de sociale strijd voeren. Hoewel de veiligheidswetten het einde van het huidige Hongkong kunnen betekenen, zullen de activisten en demonstranten in Hongkong moeten inzien dat hun lot nauw verweven is met dat van dissidenten op het Chinese vasteland. Bevrijding zal in sterke mate afhangen van de mate waarin Hongkongers de strijdbewegingen op het Chinese vasteland kunnen koppelen aan hun eigen strijd. Ook al is het verbinden van die strijden gevaarlijker dan ooit.
Het afgelopen jaar hebben er over de hele wereld protesten gewoed. De criminalisering van het verzet in Hongkong moet gekaderd worden binnen een grotere golf van toenemende militarisering en sterker wordende veiligheidsapparaten. De ‘oorlog tegen het terrorisme’ van de Verenigde Staten heeft de blauwdruk geleverd voor de ‘volksoorlog tegen het terrorisme van China, die op zijn beurt geleid heeft tot de massale opsluiting en genocide van de Oeigoeren. De globale samenwerking op vlak van ‘antiterrorisme’ is nauw verwant met de inter-imperiale uitwisseling van veiligheidsapparaten die ononderbroken uitwisseling van waren en de creatie van kapitaal moeten blijven garanderen. In de Filippijnen, Singapore, Pakistan en de Verenigde Staten hebben regeringen de aanhoudende pandemie en de legitieme onrust veroorzaakt door het falen van de staat om zwarte en bruine levens te beschermen, aangewend om nieuwe wetten te stemmen die protest bemoeilijken.
Of het nu gaat om het verzet tegen de nationale democratie op de Filippijnen, Black Lives Matter in de Verenigde Staten of de decennialange sociale strijd op het vasteland van China, deze laatste aanval op de politieke vrijheid van Hongkong is onlosmakelijk verbonden met deze verschillende verzetsbewegingen in de wereld. Hoewel Hongkongers zich nu misschien alleen voelen in een zinloze strijd, is het belangrijk om transnationaal te opereren, net zoals de machthebbers dat doen. Een kritische stap bestaat erin de wereldwijde connecties te erkennen, zodat we de juiste coalities kunnen vormen met de juiste bondgenoten. Het is nu tijd om tactieken van verzet uit te wisselen – zoals Hongkongers onlangs hebben gedaan met kameraden in de Verenigde Staten – en om collectieve macht op te bouwen aan de frontlinie van sociale bewegingen en grassroot-organisaties, zodat we ons kunnen verenigen tegen de onderdrukking van de staat overal, samen.
Deze tekst verscheen eerder op de website van Lausan.
Lausan is een collectief van linkse auteurs uit Hongkong die zich verzetten tegen zowel het Westerse als het Chinese imperialisme. Hun missie bestaat erin om via analyses en vertalingen internationale solidariteit te ontwikkelen met andere groepen die strijden tegen het kapitalisme, nationalisme, racisme en seksisme. Meer over de missie van Lausan kan je hier lezen.
– Overgenomen van De Wereld Morgen
