Eén op de tien vrouwelijke studenten (11 procent) maakte tijdens de studententijd seksuele penetratie mee zonder hun instemming. Dit overkwam ook 1 procent van de mannen. De meeste studenten weten niet waar ze hulp kunnen krijgen op hun hoger-onderwijsinstelling. Dat blijkt uit een onderzoek dat I&O Research in opdracht van Amnesty International uitvoerde onder Nederlandse studenten.
Amnesty International verzocht I&O Research te onderzoeken wat de houding is van studenten ten aanzien van verkrachting, hoeveel studenten een verkrachting hebben meegemaakt en hoe zijzelf en ook hun onderwijsinstellingen daarmee omgaan. In het onderzoek zijn studenten van alle studiejaren vertegenwoordigd: vele met nog een flink deel van hun studententijd voor de boeg.
Verkrachtingen onder studentes groot probleem
Uit de antwoorden blijkt dat verkrachting onder vrouwelijke studenten aan universiteiten en hbo-instellingen een groot probleem is: 18 procent van de vrouwen heeft ooit een seksuele penetratie zonder hun instemming meegemaakt. Bij 11 procent gebeurde dat tijdens de studententijd.
‘Dat zo veel studentes in de paar jaar dat zij studeren slachtoffer zijn van verkrachting, vind ik schokkend’, zegt Dagmar Oudshoorn, directeur van Amnesty Nederland. ‘De studententijd zou een periode moeten zijn van ontwikkeling en zelfontplooiing, en niet van het opdoen van traumatische ervaringen die je voor de rest van je leven kunnen beschadigen.’
Problemen met studie
Slechts een fractie van de studenten (3 procent) meldt het bij de vertrouwenspersoon van hun onderwijsinstelling als ze seksuele penetratie zonder instemming hebben meegemaakt. Dat terwijl 14 procent aangeeft hierdoor problemen met hun studie en/of werk te ervaren en 67 procent daar (ook) andere problemen van ondervindt. De meeste studenten weten niet bij wie ze op de instelling kunnen aankloppen, en slechts een enkeling weet ongeveer wat de procedure is bij verkrachting. Eén student zei: ‘Ik heb geen idee bij wie ik mijn verhaal kwijt zou kunnen, dus ik denk dat ik er uiteindelijk voor zou kiezen om het niet te melden op mijn hogeschool.’
Oudshoorn: ‘De hoger-onderwijsinstellingen moeten veel meer verantwoordelijkheid nemen voor de veiligheid en het welzijn van hun studenten. Om te beginnen moeten zij hun studenten voorlichten over consent bij seks, duidelijke informatie geven over beschikbare hulpverlening, gedegen protocollen opstellen en duidelijk en regelmatig hierover communiceren met hun studenten.’
Amnesty-campagne aan hoger-onderwijsinstellingen
Sinds maart 2020 voert Amnesty Nederland de campagne #Let’sTalkAboutYES. Daarmee wil de organisatie ervoor zorgen dat seks gebaseerd is op gelijkwaardigheid, vrijwilligheid en instemming. Tot nu toe richtte de campagne zich vooral op aanpassing van de verkrachtingswet, zodat deze alle vormen van seks zonder instemming strafbaar stelt als verkrachting. Daarnaast wil Amnesty International de dialoog over seks en instemming op gang brengen, met name onder jongeren.
Vanaf deze week richt de campagne zich ook op universiteiten en hogescholen. Amnesty-activisten gaan met de onderwijsinstellingen in gesprek. Zij vragen de instellingen een manifest te ondertekenen waarin zij beloven hun studenten betere bescherming te bieden bij seksueel geweld. Ook wakkeren de activisten het gesprek over seks met instemming aan onder studenten. Uit het onderzoek blijkt dat vier op de tien slachtoffers met niemand spreekt over wat hen is overkomen.
Over het onderzoek
Het onderzoeksbureau I&O Research voerde in opdracht van Amnesty International representatief onderzoek uit onder 1.059 studenten aan Nederlandse hoger-onderwijsinstellingen. Zij kregen vragen over hun eigen ervaringen en hun kennis en houding omtrent seks en verkrachting.
