Een van de redenen waarom ik een behoorlijke hekel heb aan Youp van ’t Hek is het vreemde dédain dat hij etaleert ten aanzien van “landgenoten” die niet spreken zoals hij vindt dat het hoort. Ik wens geen kennis te nemen van de zegeningen van de Nederlandse radio en televisie omdat er al geruime tijd een speciaal sociolect als Nederlands wordt gepresenteerd. (De andere, zeker zo zwaarwegend, is de onontkoombare reclame). Op 4 mei omstreeks acht uur kijk/luister ik dan wel. De totale cultuurschok van het horen van een mevraauw die de verlaiden taid van aurlag vraide noemt en de toekaumende taid van aurlog als vraide aanduidt. Alleen in Onze Taal heb ik gesputter over dit sociolect gehoord, tot vervelens toe werd het daar Poldernederlands genoemd – zo vervelend dat ik mijn lidmaatschap er om heb opgezegd. (Die mevrouw bleek Traintje Austehheus te heten.)
Wat deed Herman Finkers het subtiel, en is die subtiliteit nog wel aan Naiduhlanduhs besteed? Even Erteivei Aust als de stem van de aigen straik neerzetten – blijkbaar moet men daar ook het sociolect spreken. Er werd toch wel gelachen, daar in de zaal in Leiden. Dat viel mee.
Moeilijker misschien nog is de voorgestelde ruil tussen “neger” en “tukker”. Moet ik het echt uitleggen? Groningen, Drenthe, Twente en Limburg zijn “binnenlandse” wingewesten (geweest) voor de mijnbouw. Degenen die er rijk van werden wo(o)n(d)en elders, daar waar de effectenbeurs in de buurt was. Gas, turf, zout, steenkool en als dank mag er schamper over hoe je spreekt gedaan worden en mag je als boerenkinkel worden weggezet. Daar is Youp van ’t Hek dus goed in.
Bij tijd van leven mag Finkers van mij vaker langskomen, maar het zou misschien ook goed zijn om hierna iemand “van kleur” deze nogal nieuwe vaderlandse traditie van de eindejaarsconférence te laten doen. Geen idee wie de kandidaten daarvoor zouden kunnen zijn. Daarvoor ken ik de Nederlandse radio en televisie te slecht (het moment van afhaken was het einde van Wim de Bie solo, schiet mij nu te binnen).
Strijdbaar, kleurrijk en antikoloniaal 2016 toegewenst!
