Julian Assange, de oprichter van de klokkenluidersorganisatie Wikileaks, wordt omringd door een brede cirkel aan verdedigers. De binnenste kring daarvan is niet vrij van bedenkelijke figuren. De mede door de Nieuw-Zeelandse journaliste Suzie Dawson opgerichte organisatie Unity4J spant wat dat betreft de kroon. De deelname van rechtsextremisten en complotfantasten is daar debet aan.
Ross Cameron, Lee Stranahan en Cassandra Fairbanks
Unity 4J noemt in totaal 69 deelnemers, waarvan ik er een paar zal belichten in dit artikel. Verschillende Unity4J-deelnemers hebben de Australische nationaliteit, wat aansluit bij de roots van Julian Assange down under. Een van die Australiërs in Unity4J is Ross Cameron, een voormalig parlementslid namens de Australische liberalen. Hij werd echter uit die partij gezet nadat hij de afdeling daarvan in New South Whales ‘basically a gay club’ had genoemd. Cameron trad verder op als spreker tijdens een fundraiser voor de extreemrechtse Q society en werd ontslagen als commentator bij Sky News nadat hij zich racistisch had uitgelaten.
De journalist en deelnemer aan Unity4J Lee Stranahan werkte aanvankelijk voor main stream media als The Daily Kos en The Huffington Post, maar rond 2010 trad hij in dienst van het extreemrechtse Breitbart. De directeur van Breitbart, Donald Trumps latere adviseur Steve Bannon, werd door Stranahan liefkozend zijn ‘mentor’ genoemd.
In 2017 vertrok Stranahan bij Breibart en aanvaardde een betrekking bij het door de Russische staat gecontroleerde nieuwskanaal Sputnik. Hij toonde zich er ingenomen mee voortaan op de Russische loonlijst te staan. Rond dezelfde tijd onderhield hij naar eigen zeggen contact met Guccifer 2.0. Deze hacker in Russische dienst gaf in 2016 emails van Hillary Clinton en andere democraten aan Wikileaks, waarmee Assange een belangrijk duwtje in Trumps rug kon geven. Zeker nadat Trump in problemen was gekomen naar aanleiding van Access Hollywood, de video waarin hij denigrerende opmerkingen over vrouwen maakte. Wikileaks was hem toen van dienst door dezelfde dag nog een pakket emails van Clintons campagnechef John Podesta te onthullen. Stranahan zei Guccifer 2.0 te hebben geïntroduceerd bij Roger Stone, de lobbyist die Trump steunde bij zijn opkomst in de politiek. Desalniettemin ontkende Stranahan, evenals andere Unity4J-deelnemers, dat Rusland zich met de verkiezingen had bemoeid.
Stranahan is niet de enige deelnemer aan Unity4J die op Russische staatsmedia te zien is. Op het eveneens aan de Russische staat verbonden nieuwskanaal Russia Today (RT) heeft Unity4J-deelnemer Peter Lavelle onder de titel Crosstalk een eigen programma. LaVelle brengt daar Unity4J-betrokkenen aan het voetlicht.
De journaliste Cassandra Fairbanks combineerde haar deelname aan Unity4J met diensten aan zowel RT als Sputnik. Fairbanks ging in 2016 door een politieke transformatie. Eerder zette ze zich in voor linkse initiatieven en was ze een fan van de democratisch kandidaat Bernie Sanders. Ze veranderde echter van een ‘Berner’ in een onvervalste Trump-medestander. Daarbij onderhield ze naar eigen zeggen, evenals Lee Stranahan, contact met Guccifer 2.0.
In januari 2017 was Fairbanks betrokken bij de organisatie van het DeploraBall, een feest destijds ter gelegenheid van Trumps aanstaande presidentschap waarbij veel rechtsextremisten act de présence gaven. Zoals Gavin McInnes, de leider van de extreemrechtse Proud Boys. Cassandra Fairbanks noemde McInnes ‘a good dude’ en beklaagde zich samen met hem op een Youtube-video over ‘links geweld’.
Het DeploraBall werd georganiseerd door MAGA3X, een aan de Trump-campagne gelieerde en door de libertarische Silicon Valley miljardair Peter Thiel gefinancierde organisatie. MAGA3X wordt geassocieerd met QAnon, de veelbesproken extreemrechtse bron van samenzweringstheorieën die eind oktober 2017 voor het eerst van zich liet horen.
PizzaGate
Tot de vriendenkring van Fairbanks behoort ook Mike Cernovich, een rechtsextremist die regelmatig te gast was bij InfoWars van Alex Jones, een bekende verspreider van samenzweringstheorieën uit de QAnon-hoek. Cernovich hield in 2018 een toespraak in New York samen met onder andere Jack Posobiec, een andere aan Unity4J verbonden complotdenker met extreemrechtse antecedenten. Cassandra Fairbanks onderstreept haar passie voor samenzweringstheorieën onder andere via haar werkzaamheden voor de ook al tot extreemrechts gerekende, als onbetrouwbaar aangemerkte website The Gateway Pundit.
Andere Unit4J deelnemers tonen eveneens een hang naar complottheorieën. Daaronder bevinden zich theorieën waarin Rusland wordt vrijgepleit van interventies tijdens de Amerikaanse verkiezingen van 2016, maar ook over PizzaGate, de theorie waarin Hillary Clinton en andere democratische politici ontucht met kinderen bedreven in een kelder van een in Washington gevestigde pizzeria. Dat daar nooit enig bewijs voor is geleverd kon niet verhinderen dat PizzaGate een voorloper werd van QAnon.
In verband met de verspreiding van QAnon-desinformatie vallen bij Unity4J meer connecties op. Zoals Unity4J-deelnemer William Binney. Deze voormalige NSA-medewerker is verbonden aan het International Tribunal for Natural Justice (ITNJ), een op PizzaGate-hysterie gebaseerd pseudogerechtshof. Het ITNJ werd opgericht door Sacha Stone, een mislukte rockmuzikant die meer talent bleek te hebben voor het leiden van een op Q-waanzin georiënteerde new age sekte. Sacha Stone is dan ook een typerend voorbeeld van het new age aspect van het Q-wereldje.
Catherine Austin Fitts
Gezien de betrokkenheid van diverse samenzweringsdenkers zou het bijna raar zijn wanneer zich onder de deelnemers van Unity4J geen uitgesproken antivaxxer zou bevinden. Die kent deze organisatie van Assange-medestanders in de persoon van Catherine Austin Fitts, een investeringsbankier die even voor de regering van George H.W. Bush werkte en later banden aanknoopte met de extreemrechtse Oath Keepers. Ze schreef onder andere voor Children’s Health Defense van Robert Kennedy jr., de zoon van de vermoorde presidentskandidaat die als boegbeeld geldt van de internationale antivaccinatie-beweging.
Niet gehinderd door enige kennis van zaken legt Fitts een verband tussen vaccinatie en chronische aandoeningen bij kinderen. Verder meent ze dat ‘a committee that runs the world’ – door haar aangeduid als Mr. Global – de coronapandemie gebruikt om zijn greep op de mensheid uit te breiden, waarbij ze de mogelijkheid van can microchips in vaccins niet uitsluit. Het volledige scala aan complotfantasieën rond de pandemie komt dan ook bij Fitts voorbij, inclusief de nergens op gebaseerde beweringen dat covid-vaccins tot een verandering van het DNA en onvruchtbaarheid leiden. Over complottheorieën rond andere onderwerpen dan de pandemie laat Fitts zich evenmin onbetuigd. Zoals over 9/11, maar ze sluit ook aan bij onbewezen beschuldiging van Donald Trump dat hij in 2020 door verkiezingsfraude het presidentschap aan zich voorbij zag gaan. Catherine Austin Fitts is evenals andere Unity4J deelnemers te zien geweest op het Russische staatskanaal RT en was ook te gast bij InfoWars van Alex Jones, de genoemde verspreider van QAnon complottheorieën.
Hoewel afkomstig uit de VS, woont Catherine Austin Fitts in Nederland. Ze is te zien op video’s van de met Rusland geassocieerde Nederlandse media De Andere Krant en Café Weltschmerz. Wie daar eveneens verscheen is Eric van Beek, een Nederlandse ‘burgerjournalist’ en verspreider van Russische desinformatie over onder andere de ramp met MH17. Van Beek deed (een ondertussen van Internet verdwenen) interview met de eveneens uit Nederland afkomstige cybersecurity specialist Arjen Kamphuis. De door Wikileaks als associate aangemerkte Kamphuis verdween in 2018 tijdens een vakantie in Noorwegen. Onder mysterieuze omstandigheden, want hoewel een aantal eigendommen van hem in zee werden gevonden bleek zijn mobiele telefoon later nog aangezet te zijn. De Noorse politie hield er rekening mee dat Kamphuis zijn verdwijning zelf in scéne had gezet, maar concludeerde uiteindelijk dat hij was verdronken.
Om de cirkel te sluiten: een jaar voor zijn verdwijning begon Kamphuis samen met Unity4J deelnemer William Binney de in Nederland gevestigde onderneming Pretty Good Knowledge. Catherine Austin Fitts deed daar een interview met Binney over.
Suzie Dawson
De combinatie binnen Unity4J van Russische connecties, extreemrechts en complottheorieën is uiteraard een bekende. Dat Moskou sympathiek staat ten aanzien van extreemrechtse stromingen in de EU en de VS en de verspreiding van complottheorieën aanmoedigt om de westerse samenleving te destabiliseren is niet minder dan een gegeven.
Wanneer Suzie Dawson kritiek krijgt over de pro-Russische en extreemrechtse connecties van het mede door haar opgerichte Unity4J doet ze er het zwijgen toe. Logisch, want de bewijzen daarvoor liggen voor het oprapen op Internet. Daarentegen reageert Dawson als door een wesp gestoken wanneer de raakvlakken tussen Unity4J en QAnon aan de orde komen. Dat is een gevoelig punt voor haar, waarbij opgemerkt moet worden dat ze zich persoonlijk inzet om de publicatie te verhinderen van een wetenschappelijk studie over QAnon: QAnon propaganda on Twitter as information warfare van de aan de Michigan State University verbonden associate professor Laura Dilley.
Als tegenargument zet Dawson een thread in die ze in 2018 schreef en waarover ze stelt dat ze zich erin van QAnon distantieerde. Daarover valt het een en ander op te merken. Om te beginnen wat betreft de geloofwaardigheid ervan.
Laat me dat laatste met een voorbeeld illustreren. Stel ik schrijf een artikel waarin ik afstand neem van corona- en vaccinatiesceptici. Rond dezelfde tijd begin ik echter een organisatie waarbij ik verschillende complotdenkers over corona betrek. Weinig kans dat ik me aan de kritiek ten aanzien van mijn betrokkenheid bij die organisatie zou kunnen onttrekken door op mijn artikel te wijzen. Veel eerder zou gemeend worden dat ik me daarmee tegen kritiek trachtte in te dekken.
Diepe staat
De weg waarlangs Suzie Dawson zich van Qanon distantieerde is bovendien nogal specifiek. Daarbij is het van belang te weten dat QAnon langs twee wegen functioneert. Enerzijds waren de door de Q Clearance Patriot (zoals de anonieme bron achter QAnon zich noemde) uitgebraakte complotfantasieën erop gericht de samenleving te destabiliseren, ten einde Rusland-gezinde extreemrechtse elementen in de kaart te spelen. Parallel daaraan werd en wordt QAnon door dezelfde pro-Russische elementen echter ook afgebeeld als een product van wat zij als de democratische vijand beschouwen. Met andere woorden, als een kwaadaardige onderneming van links om extreemrechts in een kwaad daglicht te plaatsen. Suzie Dawson sluit nauw bij aan bij deze benadering.
Aan de dikke stapel aanwijzingen over buitenlandse factoren achter QAnon gaat Dawson voorbij. In plaats daarvan werd QAnon voor haar in het leven geroepen door inlichtingendiensten verbonden aan de ‘diepe staat’. Onder de ‘diepe staat’ verstaan conservatieve en extreemrechtse Amerikanen de democratische krachten binnen staat, media en wetenschap die gekant zijn tegen Trump en de Russische invloed die via hem in Washington belandde. Alleen al door naar de ‘diepe staat’ te verwijzen toont Dawson dus waar ze staat.
Zoals Dawson het in 2018 stelde werd QAnon in het leven geroepen om vijanden van de diepe staat te neutraliseren, waarbij ze Wikileaks-oprichter Julian Assange als een van de doelwitten noemde. Omgekeerd geredeneerd zou Assange zich volgens Dawson zonder QAnon dus nu niet in een Britse gevangenis bevinden. Een volstrekt absurde gedachte uiteraard. Daarbij gaat Dawson totaal voorbij aan wat QAnon in essentie is: een aanval op de authenticiteit van de objectieve werkelijkheid waarvan een wederopleving van extreemrechts slechts een van de gevolgen is.
Tracy Diaz en Michael Flynn
Voor haar stelling als zou QAnon het product zijn van een ‘diepe staat’ biedt Suzie Dawson geen bewijzen. Verklaarbaar, want de ‘diepe staat’ is nergens te bekennen bij het ontstaan en het verdere verloop van Qanon. En dat terwijl er toch vrij veel informatie voorhanden is over hoe de Q Drops, zoals de berichten van de Q Clearance Patriot werden genoemd, een groot publiek bereikten. De rol van de ultraconservatieve Tracy ‘Beanz’ Diaz was daarbij essentieel.
Diaz had een Youtube-kanaal waarvoor aanvankelijk nauwelijks interesse bestond bij liefhebbers van complotverhalen in conservatieve kringen. Substantiële aandacht kreeg Diaz pas nadat ze Q Drops begon te promoten. Daarbij werd ze echter niet gesteund door de Amerikaanse inlichtingendiensten die Suzie Dawson aan de ‘diepe staat’ verbindt, maar door naar Rusland verwijzende Twitter-accounts.
Interessant genoeg gaven dezelfde accounts maanden voor de verschijning van Q al blijk van belangstelling voor Diaz. Een ervan gaf zijn connectie met Rusland prijs door te verwijzen naar voor westerlingen totaal onbekende figuren binnen de Russische machtsstructuur. In een van zijn berichten introduceerde dezelfde Russische trol een woord dat later duizenden keren de media zou halen: QAnon.
Tracy Diaz werd de first lieutenant van Michael Flynn, de eerste veiligheidsadviseur van Donald Trump. Eind 2021 verscheen een (zogenaamd uitgelekte) opname waarop Flynn QAnon niet alleen ‘total nonsense’ noemt maar ook een door de CIA en links gecreëerde ‘disinformation campaign’. Dat kwam verdraaid dicht in de buurt van wat Suzie Dawson beweerde over een relatie tussen de ‘diepe staat’ en QAnon. Maar als Flynn werkelijk had gemeend dat de ook door hem verguisde CIA de kwade genius was achter QAnon, had hij daar dan geen mijlen afstand van gehouden? Hij deed echter precies het tegenovergestelde, want Flynn sloot al in een erg vroeg stadium nauw aan bij de QAnon-beweging en de diepere kern daarvan. Zo nauw dat hij nu als leider wordt beschouwd van de complot-sekte die daaruit voortkwam. Daar werd Flynn in financieel opzicht overigens niet slechter van, want en passant wist hij zijn beurs te vullen met opbrengsten uit Q-merchandising, waaronder de verkoop van Q-petjes en Q-shirts.
Het is dus goed mogelijk om afstand te nemen van QAnon en tegelijkertijd midden in het Q-landschap te staan. Maar Suzie Dawson, Michael Flynn en Tracy Diaz hebben meer gemeen. Zoals het aardige toeval dat Dawson het over een digital army van duizenden medestanders heeft om Assange te ondersteunen, terwijl Flynn en Diaz hun Q-meute tot digital soldiers hebben bestempeld.
En dat is er natuurlijk nog de Russische connectie van Flynn. Er behoeft waarschijnlijk niet aan herinnerd te worden dat hij zijn baan als Trumps veiligheidsadviseur verloren zag gaan nadat hij had gelogen over zijn contacten met de Russische ambassadeur. Even bekend is de foto waarop Flynn naast Poetin aan tafel zat tijdens een gala dat georganiseerd werd ter gelegenheid van het tienjarige bestaan van Russia Today, het door de Russische staat gecontroleerde kanaal dat zo regelmatig deelnemers van Dawsons Unity4J te gast heeft. Overigens, Suzie Dawson woont in Rusland.
Defango
In de laatste fase van de research voor dit artikel werd me een lezing opgediend omtrent de reden waarom Suzie Dawson QAnon met de ‘diepe staat’ in verband wenste te brengen. De bron in dit verband is de als ‘Defango’ bekendstaande Manuel Chavez III.
In een bericht dat ik van Defango ontving bevestigde hij betrokken te zijn geweest bij het ontstaan van QAnon. Later nam hij, naar zijn zeggen vanuit zijn enthousiasme voor Wikileaks, contact op met Unity4J. Eerder maakte hij al geen geheim van zijn ervaringen met het prille QAnon-project en Dawson moet daarvan op de hoogte zijn geweest. Defango verrichtte enige werkzaamheden voor Unity4J, maar daar kwam een einde aan toen hij bij toeval ontdekte dat Suzie Dawson berichten verstuurde waarin ze schreef dat hij voor de CIA werkte en om die reden niet vertrouwd kon worden.
Defango, die ik met van alles en nog wat in verband kan brengen maar niet met de CIA, wist de beweegredenen van Dawson in deze zeker te verklaren. Zoals hij het uitlegde beschouwde Dawson de opkomst van de QAnon-beweging als concurrentie voor wat ze zelf was begonnen met Unity4J. Volgens Defango associeerde Dawson QAnon met de ‘diepe staat’ om de dreigende concurrentie die ze daarin herkende te neutraliseren. Gezien de afwezigheid van bewijzen over een verband tussen QAnon en de ‘diepe staat’, alsmede de overduidelijke affiniteit van een aantal Unity4J-deelnemers met Q-nonsens, plaatste ze zich daarmee in een lastige positie waarin de ene tegenstrijdigheid de andere moest verklaren.
Tenslotte
Dit artikel is gebaseerd op het door Wikileaks gehanteerde principe dat informatie volledig toegankelijk dient te zijn voor het publiek. Tegelijkertijd is Wikileaks hier niet het onderwerp, dat is Unity4J. Met wat ik hier geschreven heb wil ik in ieder geval niets zeggen over de actuele situatie rond de juridische positie van Julian Assange. Al is het maar omdat dit een onderwerp op zich is.
Los van dat laatste zou ik Assange, wanneer ik de gelegenheid had, willen vragen of hij meent gebaat te zijn bij de activiteiten van Unity4J en vooral de reputatie van een aantal deelnemers daaraan. Dat laatste temeer omdat hij zich nooit publiekelijk van hen heeft gedistantieerd. Zou ik alsnog doen als ik hem was.
Uitgelichte afbeelding: Door David G Silvers. – https://www.flickr.com/photos/dgcomsoc/14770416197/, CC BY-SA 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=34813282