Hevige gevechten in Sudan nadat het leger en de RSF-militie elkaar te lijf zijn gegaan

Spanningen tussen het leger en een sterke paramilitaire macht, die de Rapid Support Forces (RSF) worden genoemd, zijn zaterdag uitgebarsten in Soedan. De groepen, het leger geleid door legerleider generaal Abdel-Fattah al-Burhan en de RSF door Mohammed Hamdan Dagalo, in Sudan beter bekend als Hemedti, zijn over en weer gevechten begonnen die volgens de eerste berichten zeker 56 doden en 600 gewonden hebben geëist, van wie velen in levensgevaar zouden zijn.

De twee groepen hebben elkaar lange tijd beconcurreerd maar zaterdag barstte de bom. Bewoners van Khartoum werden opgeschrikt door gepantserde voertuigen die door de straten raceten, terwijl in tal van wijken hevige vuurgevechten werden geleverd. De RSF zei dat het het presidentiele paleis had   ingenomen en de internationale luchthaven van Khartoum. Ook zou het de luchthaven Merowe hebben veroverd waar Sudanese en Egyptische gevechtsvliegtuigen zijn gestationeerd. Verder werd er hevige strijd in het hoofdkwartier van de radio gemeld. Burhan ontkende de claims. Ze konden ook niet  worden bevestigd. Getuigen zagen vliegtuigen die vaak zeer laag over de huizen scheerden. Deze waren van Burhan aangezien de RSF geen luchtmacht heeft.

Tenminste drie medewerkers van het Wereldvoedselprogramma van de VN zijn gedood tijdens een vuurgevecht bij de westelijke luchtmachtbasis Kabkabiya in Darfur, werd gemeld. De Centrale Commissie van Artsen in Sudan liet een dringende oproep uitgaan naar artsen en chirurgen om zich te melden in Al-Bashaer, en Oost-Nijl ziekenhuizen in de buurt van Khartoum, alsmede naar het Al-Fashir ziekenhuis in Noord-Darfur. Zij meldden dat een groot aantal gewonden in kritieke toestand verkeert.

Het leger en de RSF waren bondgenoten bij de coup die op 21oktober 2021 de transitie naar een burgerbestuur blokkeerde. Dat leidde tot een jaar van protesten en internationale druk, waarna de twee partijen op 5 december een nieuw akkoord tekenden, het zogenaamde “Framework” akkoord. Daarin werd beloofd dat voor een bepaalde deadline de belangrijkste zaken, zoals de integratie van de RSF in het leger, de kwestie wie het commando zou voeren, de ontvlechting van het leger uit de economie en de vraag welke militairen mogelijk een strafvervolging te wachten stond,  zouden worden opgelost. Maar kennelijk ging dit proces te snel,waarna de uitbarsting volgde.

De RSF werd in 2003 gecreëerd door de vroegere president Omar al-Bashir om te vechten in Darfur waar de groep bekend werd als de ”Janjaweed”-militie die er talloze moorden pleegde en door mensenrechtengroepen als Human Rights Watch en Amnesty International van talloze slachtpartijen is beschuldigd. Bashir hoopte dat de groep hem zou beschermen tegen het leger, maar dat pakte anders uit. Na hevige protesten tegen Bashir werkten beide groepen in 2019 samen om hem af te zetten. Ze bleven daarna onafhankelijk van elkaar bestaan en werden elkaars concurrenten op ongeveer elk gebied, waaronder wie het meest van de economie van de staat kon profiteren.

De spanningen werden duidelijk toen twee dagen geleden de RSF posities innam in Merowe in het noorden en Burhan waarschuwde dat ze zich moesten terugtrekken of anders een botsing zouden trotseren. Diplomatieke bronnen zeiden dat de zogenoemde ”Quad”, bestaande uit diplomaten van de VS, Groot-Brittannie, Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten, tevergeefs geprobeerd hadden een clash te voorkomen.

– Uitgelichte afbeelding mede ontleend aan Abu’s blog