Proudhon was eerder dan Marx en Proudhon wordt gezien als eerste anarchist.
Marx las Proudhon’s Wat is eigendom ? en ontleende daaruit zijn eerste stelling
De werkers produceren waarde, de bazen gunnen hen die gecreëerde waarde alleen niet
De bazen zijn dus dieven
Zover ik weet hebben de heren elkaar ook ontmoet, maar mochten ze elkaar toen niet. Ze hebben wel briefwisseling gehad, maar toen ze elkaar ontmoetten, mochten ze elkaar niet
Marxisme heeft een sterk Hegeliaanse ondergrond. Volgens mij heeft anarchisme dat minder. Althans, Bakoenin leent van zowel Marx en Proudhon, maar dat hele zware Hegeliaanse, dat idee van historische onoverkomelijke ontwikkelingen, met een slotakkoord aan het einde van de geschiedenis, ik associeer dat veel minder met anarchisme
Verbeter mij als ik het verkeerd heb.
– Stelt er iemand dat Marx de eerste anarchist was?
Proudhon heeft het woord Anarchie een positieve betekenis gegeven, het woord anarchist is daarvan afgeleid. Maar wat hij als positieve anarchie beschrijft is al eeuwenlang daarvoor in praktijk gebracht of aanbevolen. In Vloemans’ Politeia kom je Griekse filosofen tegen die de staat verwierpen. En zij waren nog niet eens de eersten.
– Geen idee wat “de eerste stelling van Marx” was. Een These über Feuerbach? Geen sieraad voor zijn werk, maar doet in geen enkel opzicht denken aan wat inzender verkondigt.
– Als dit een reactie is op een dan evident niet begrepen stuk over Rubel: deze gaat uit van wat we kunnen weten van Marx’ opvattingen over de staat en zet deze af tegen het in het algemeen incoherente vertoog van Bakoenin. Dat maakt in zijn ogen Marx tot de echte anarchist. Een prikkelende stelling.
Maar er is godlof niet een anarchistische canon van gezaghebbende theoretici al heb je wel zich anarchist noemenden die vinden dat het wel zo is.