Eindhoven: dwangarbeiders in verzet

In oktober vorig jaar publiceerden we de ervaringen van de Eindhovense dwangarbeider Condor (intimidaties laten niet toe dat hij onder zijn echte naam opereert). Minutieus hield hij bij wat er allemaal gebeurde tijdens zijn drie werkweken. Sindsdien heeft Condor niet stilgezeten. Hij heeft contacten opgebouwd met andere Eindhovense dwangarbeiders, en is samen met hen de website “Dwangarbeidersverzet” begonnen waar ze hun ervaringsverhalen kwijt kunnen. Ook in politieke kring zocht hij gehoor en dat heeft geleid tot een indrukwekkende toespraak in de gemeenteraad. Condors doorzettingsvermogen doet vermoeden dat het hier niet bij zal blijven. De gemeente Eindhoven is gewaarschuwd! Hieronder doet Condor zelf zijn verhaal.

“Dwangarbeidersverzet”. Die naam heb ik eind 2012 bedacht, en hij vertelt nietsverhullend waar het om gaat. Ik heb het logo samen met Arvy van Arvy.org ontworpen. De achtergrond is groen vanwege de vele werklozen die dwangarbeid in de groenvoorziening moeten gaan verrichten. Het pikhouweel staat voor dwangarbeid, dat is nog iets van vroeger, van dwangarbeid in de mijnen en steengroeven. De voetboei staat voor gevangenschap en gebrek aan keuzevrijheid, dwang dus. Het oranje staat voor Nederland.

De dwangarbeid is in Nederland al bijna tien jaar weer aan de gang en is teruggekomen van weggeweest. De verderfelijke tijd rond de Tweede Wereldoorlog is volledig terug, en nog erger: het wordt als de normaalste zaak beschouwd. Duizenden mensen in Nederland, misschien wel tienduizenden, worden gedwongen te werk gesteld in werkkampen als het Werkleerbedrijf Eindhoven, onder strenge bewaking met camera’s.

De meesten moeten shitwerk voor de gemeenten en louche bedrijven gaan verrichten met behoud van uitkering, zonder veiligheidskleding, cao, reiskostenvergoeding, enzovoorts. Vaak in de groenvoorziening, stadsreiniging, productiewerk en noem maar op. Er is sprake van zeer ernstige dwang: het is dwangarbeid verrichten of geen uitkering meer krijgen, en dan wacht dakloosheid en de hongerdood. Er wordt dus een volledig doorgeladen financieel pistool op de hoofden van de werklozen gezet.

Het werkkamp in Eindhoven, waar ik bijna drie weken dwangarbeid heb moeten verrichten, is een hel op aarde. Er hangt een permanente sfeer van terreur en dreiging. Voor het minste of geringste krijg je strafkortingen van veertig procent of meer. De godganse dag word je bedreigd, gekleineerd en met een beetje pech gesanctioneerd. Iedereen moet hetzelfde stompzinnige productiewerk doen, en de sollicitatietrainingen worden door amateurs gegeven. Het woord strafkamp is op zijn plaats. Het is een gevangenisomgeving, met al die bewakers en camera’s.

Verzet

Ik wil deze criminele wantoestanden aan de kaak stellen. Ik begon met mijn publicaties “Dwangarbeid Eindhoven”. En daarna heb ik op uitnodiging van PvdA-gemeenteraadsleden op 15 januari een gemeenteraadstoespraak gehouden, zie de de video vanaf 1u14. Om de onwetende gemeenteraad van Eindhoven hardhandig wakker te schudden en nietsverhullend te vertellen wat er zich daadwerkelijk op het werkkamp af aan het spelen is.

Ook heb ik samen met dwangarbeider Gandalf de dwangarbeidersverzet-blog opgestart. Daar kun je mijn toespraak ook nalezen en bekijken. Tevens zijn we verhalen over de wantoestanden van doodsbange dwangarbeiders aan het publiceren. Zodat mijn verhaal niet meer op zichzelf staat. Sterker nog: het werkkamp blijkt qua terreur, intimidatie en sanctionering alleen nog maar erger geworden te zijn. Deze tegen fascisme aanschurkende wantoestanden moeten gaan stoppen.

Wat ik nog het ergste vind, is dat dwangarbeid door de staat aan de bevolking als iets nobels verkocht wordt. De pure onzin van het zogenaamde “werkritme opdoen” en “wat gaan leren” daar. Terwijl die werkkampen juist zijn opgezet om met behoud van uitkering vele klussen voor de gemeente op te gaan knappen, zoals groenvoorziening, stadsreiniging, archivering, enzovoorts. Let wel: dat werk werd vroeger door goedbetaalde ambtenaren gedaan, daarna vaak door mensen van de sociale werkplaats. Ook moet er dwangarbeid voor zeer louche instanties, bedrijven en andere ongure mensen verricht worden. Die werkkampen draaien maar om één ding, en dat is geld. Het verhaal erom heen is complete bullshit. Ik durf het rustig misleiding, verhullend taalgebruik en bedrog naar de bevolking toe te noemen. Die mening ben ik toegedaan nadat ik zelf in het dwangarbeidstraject in het werkkamp tewerkgesteld was, en heel scherp en duidelijk heb kunnen zien wat en hoe er zich de dingen daar afspeelden.

Echte opleidingen, zoals taalcursussen of bijvoorbeeld het behalen van een heftruckcertificaat of andere zaken, zijn bijna compleet wegbezuinigd. Daar gaat het verhaaltje van leren de prullenbak in. Alleen de dwangarbeid blijft dan dus over.

Crisis

Maar niet alleen de gemeente Eindhoven maakt zich schuldig aan deze wantoestanden, het is een landelijk fenomeen aan het worden. De werkkampen zijn bijna allemaal op dezelfde leest geschoeid. Het werkkamp in Eindhoven krijgt vaak bezoekers van andere gemeenten, en zelfs uit het buitenland, om te leren hoe je de werklozen het beste kan assimileren, kleineren en sanctioneren.

Dwangarbeid is iets verwerpelijks, het berooft de mensen van al hun waardigheden. En als werkloze heb je er al zo weinig: je wordt met de nek aangekeken en er wordt het idee gegeven dat je zelfs het voedsel dat je eet niet waard bent. In de media en politiek wordt er een permanente heksenjacht op de werklozen toegepast. Alsof de werklozen de oorzaak van de crisis zijn, nee, we zijn het gevolg van de crisis.

De grote graaiers hebben de crisis veroorzaakt. Die zitten overal: bij de financiële instellingen, bedrijven, sociale woningcoöperaties, de zorginstellingen, de overheid, enzovoorts. En wat is er met hen gebeurd? Helemaal niets!! Ze mogen hun hoge salarissen behouden. Ook hun van diefstal afkomstige bonussen. Velen hebben zelfs promotie gemaakt. Dat zijn de keiharde conclusies en feiten.

Condor

Hieronder nog de toespraak van Condor over het Werkleerbedrijf Eindhoven in de gemeenteraad van 15 januari 2013

Ik spreek namens tewerkgestelden daar, bij wie de angst dusdanig heeft toegeslagen dat ze het niet aandurven om hier te spreken. Daarom doe ik het, bij gebrek aan beter. Werkbedrijf Eindhoven, de klachten die ik daarover heb zijn: – Er is geen maatwerk. Iedereen moet hetzelfde soort werk doen, en dat geldt ook voor de sollicitatietrainingen. Robert de raketgeleerde moet hetzelfde doen als Anton de autist. – Er heersen onveilige arbeidsomstandigheden, er zijn geen veiligheidsschoenen, er is slechte ventilatie en vele zaken meer. Ik ben geen arbeidsinspecteur, maar durf rustig te zeggen dat er veel aan de arbeidsveiligheid schort. Toch een zeer belangrijk punt van aandacht. – De sollicitatietrainingen zijn ondermaats. Niet iedere casemanager is geschikt. Goede sollicitatietrainingen geven is een vak apart. – Werkverdringing. Er is banenverlies door werk dat door werklozen wordt verricht. Dat is logisch vanwege de schaarste van werk op de arbeidsmarkt, feitelijk wordt ieder uur dat door de werklozen gewerkt wordt, ergens anders gemist. Een voorbeeld: tien werklozen doen een dag inpakwerk voor de Marsfabrieken. Dus is er op de inpakafdeling bij de Marsfabrieken tien keer een dag minder werk!! Er ontstaat werkverschuiving en verdringing. – Concurrentievervalsing. Een concurrerende snoepfabrikant is duurder uit omdat die salarissen conform de cao moet uitbetalen. – Geen vakantiedagen en andere secundaire arbeidsvoorwaarden. Ik heb ook niets gezien van zoiets als een ongevallenverzekering, etc, etc. – EHBO-spullen zijn niet op orde. Tijdens een dienst dat ik werkte, kreeg een ‘allochtoon’ gloeiend hete lijm op zijn hand. Dat brandde er letterlijk in, als napalm. Er was geen pijnverzachtende brandzalf aanwezig. Ik vernam dat dit niet het eerste incident met die gloeiend hete lijm was geweest. Deze man werd zonder enige noemenswaardige behandeling gewoon naar huis gestuurd. Terwijl een bezoek aan het ziekenhuis wel degelijk op zijn plaats was, voor adequate behandeling. – Externe werkzaamheden worden ingedeeld op postcode. Via je postcode krijg je bijvoorbeeld groenvoorziening, kwekerij, postsortering Ergon, productie DAF, dienstencentrum Acht toegewezen. Er wordt niet gekeken naar eventuele lichamelijke klachten waar sommige werkzaamheden voor fysieke problemen kunnen gaan zorgen. – Bedreigingen en intimidaties. Mensen draaien door vanwege de uitzichtloosheid en constante dreigingen en uitvoeringen van draconische strafkortingen in woord, geschrift en daden. Bij iedere brief die je krijgt, staan dreigementen en consequenties: je hebt alleen plichten, geen rechten. – Een van de werklozen uit mijn groep heeft uit pure wanhoop en frustratie met een stanleymes staan zwaaien. Hij is uit het traject gezet met zware sancties. Zijn vrouw en kinderen zijn de echte slachtoffers. Doordraaiende mensen kunnen een gevaar voor zichzelf en hun omgeving vormen. Zo kunnen gevaarlijke arbeidssituaties ontstaan. Er heerst een terechte frustratie en angst. Die voelde ik zelf ook. – Willekeur van casemanagers. De een is wat menselijker dan de ander. Er zitten enorme verschillen tussen. – Daadwerkelijk uitgevoerde strafkortingen van veertig procent of meer gaan als warme broodjes over de toonbank. Verslapen kan al makkelijk tot zo’n strafkorting leiden. Let wel: de laatste week dat ik er was voor mijn ziekmelding waren er vier strafkortingen van veertig procent of meer uitgedeeld op een groep van ongeveer veertig mensen. Dat was van maandag tot en met woensdag, de week was dus nog niet om. Het lijkt wel of er quota behaald moeten worden. – Geen administratie voor de werklozen voor hun gewerkte uren en dagen dat ze aanwezig zijn. De zogenaamde urenbriefjes. Bij eventuele conflicten met de uitkerende instantie kan de werkloze niets bewijzen. – Bewaking en cameratoezicht. Helaas noodzakelijk, maar dat wordt als zeer intimiderend ervaren. Ik ben daar geen uitzondering op. Het is heel vervelend als je constant in de gaten gehouden wordt. – Er wordt geen rekening gehouden met mensen met taalachterstanden of digibeten. Op het Werkleerbedrijf is deze groep verreweg het grootst. ‘Allochtonen’ vormen een meerderheid. Ze moeten op hetzelfde tijdstip hun cv en sollicitaties klaar hebben als de rest. Anders volgens eventuele zware sancties. Nogmaals, dat ligt aan de coulance van de desbetreffende casemanagers.

Mocht ik van jullie de vraag krijgen of er enige vorm van uniformiteit van beleid is bij het Werkleerbedrijf Eindhoven, dan moet ik u nog steeds het antwoord schuldig blijven. Ik ben er nog steeds niet achter gekomen.

Ik zal eerlijk mijn mening verkondigen: ik vind dat er mensonwaardige toestanden plaatsvinden. Deze mening wordt, kan ik rustig zeggen, door alle werklozen in het Werkleerbedrijf Eindhoven als zodanig ervaren. Ik heb een mondelinge enquête gehouden die zeer representatief is. Ik was namelijk een van hen en vormde dus geen enkele bedreiging voor hen. Ze konden open en eerlijk zijn. Ik heb geen goed woord gehoord! En ik kan er zelf ook geen geven.

Condor

Doorbraak verzet zich tegen dwangarbeid voor uitkeringsgerechtigden, en probeert de ervaringen en het verzet van de dwangarbeiders op te tekenen.

Eerder kwamen al verhalen naar buiten uit: – Amsterdam – Deventer – Eindhoven – Helmond – Hoogeveen – Leiden – Vlissingen

Wil je ook je verhaal kwijt? Mail dan naar dwangarbeid@doorbraak.eu. We kennen uit eigen ervaring de repressieve sfeer die er kan heersen op en rond de dwangarbeidplaatsen. Daarom brengen we vanzelfsprekend alleen verhalen naar buiten waar jij expliciet toestemming voor geeft.

Dit stuk is eerder verschenen op de website van Doorbraak.eu