De bijna-eeuwige terugkeer van het zelfde: antisemitisme, antikapitalisme

Sociale aktie van Piet Reckman was ons aanbevolen als scholingsboek bij de Vrije Socialisten in Amsterdam. Ik heb het snel gelezen en toen vroeg I. of zij het mocht lenen. Ik kan een mooie vrouw weinig of niets weigeren, dus ik deed het. Jarenlang beloofde zij mij dat zij het mij zou teruggeven, als onderling wachtwoord hadden we “mazzeltov zal het wezen”, waar vooral zij steeds flink bij moest lachen. Ik heb het nooit teruggekregen, maar ik vergeef het I. van harte.

Dat mazzeltov zou het resultaat zijn van die sociale actie (zo moeten we het nu weer spellen, het stadium aksie werd overgeslagen). De woestijn zou bloeien, iedere traan zou gedroogd worden, mazzeltov zal het wezen.
In diezelfde tijd had ik te maken met de schrijver van dit stuk, die drukwerk voor het Iers Solidariteits Komitee zou faciliteren in de Raadskelder, Utrecht. Moest ik daarvoor naar Utrecht? De schrijver was van Proletaries Links, achteraf weten we dat het een infiltratieclub van trotskisten in de PSP was, met opvallend weinig proletarische leden.

Ruim vijftig jaar later weet de schrijver de remedie tegen racisme, antisemitisme en homohaat en allerlei andere laakbare – eh dinges:

Slagen we niet in de opbouw van een krachtige antikapitalistische massabeweging, dan dreigt extreemrechts steeds meer vruchtbare grond te vinden voor zijn destructieve ideologie. Alleen door een radicale omwenteling van het systeem dat gewelddadige haat keer op keer reproduceert, kan de antifascistische slogan ‘nooit meer’ worden bewerkstelligd.

Welnu Hans, die krachtige antikapitalistische massabeweging komt er niet, wat niet wil zeggen dat extreemrechts dus maar volledig vrij spel heeft. Maar het mazzeltovmoment van de “radicale omwenteling” zal ook niet aanbreken. De woestijn zal niet bloeien – of doet-ie dat wel bij tijd en wijle? -, en niet iedere traan zal gedroogd worden.

Ik zie het voor me, die massabeweging die de radicale omwenteling teweegbrengt. De galgen worden klaargezet en wie zullen er bungelen?
De ouroboros van het “antikapitalisme”.

– Uitgelichte afbeelding: By Unknown author – Chrysopoea of Cleopatra (Codex Marcianus graecus 299 fol. 188v), Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=36915535