De Franse president Macron heeft aangekondigd binnenkort met een wetsvoorstel te zullen komen dat het moeilijker moet maken nepnieuws (fake news) te verspreiden tijdens verkiezingscampagnes.
Links en rechts wordt nu gesuggereerd dat Macron het vrije internet de nek om wil draaien. Dat lijkt wat overdreven, al doet dergelijke kretologie het natuurlijk altijd goed bij de immer paranoïde achterban van professionele nepnieuwsverspreiders als Wierd Duk en Bart Nijman.
Een wetsvoorstel ligt er nog niet, maar Macron gaf afgelopen woensdag in zijn nieuwjaarstoespraak tot de Franse pers aan hoe het voorstel er ongeveer uit zal gaan zien. De belangrijkste punten:
- het wetsvoorstel heeft uitsluitend betrekking op de verspreiding van fake news in verkiezingstijd
- websites kunnen verplicht worden hun geldschieters openbaar te maken
- er kán een bovengrens worden gesteld aan de hoeveelheid sponsored content op een site
- in extreme gevallen – en hier wordt het link – kan de Franse regering sites die tijdens verkiezingstijd nepnieuws verpreiden dwingen de aanstootgevende inhoud te verwijderen. Eventueel kunnen sites zelfs helemáál platgelegd worden
Voor het tweede en derde punt valt beslist wat te zeggen, het vierde punt daarentegen komt wel érg dicht in de buurt van censuur, hoeveel veiligheidskleppen je ook inbouwt. De vraag is wie er gaat bepalen wat ‘fake news’ is. Indien dat wordt overgelaten aan de regering – en Macron leek dat te suggereren – is het risico op misbruik natuurlijk levensgroot aanwezig. Het middel is dan erger dan de kwaal.
Het is duidelijk dat deze wet vooral gericht is tegen Poetin’s propagandazender Russia Today, iets wat Macron eigenlijk ook niet probeerde te verhullen. RT heeft het er ook wel enigszins naar gemaakt: tijdens de presidentscampagne liet de Russische nieuwszender er weinig twijfel over bestaan dat ze graag Poetin’s goede vriendin Marine Le Pen als de nieuwe president van Frankrijk zou begroeten en bereid was alle middelen in te zetten om dat doel te bereiken. Ook het alt-right trollenleger op internet liet zich tijdens de campagne niet onbetuigd. Zo werd o.a. ten onrechte beweerd dat Macron een geheime bankrekening op de Bahama’s zou hebben.
