Lachen, dat wel. Ik ben beleefd dus ik tegen de juffrouw in C&A: ‘Dag juffrouw’. Maar ze schrikt, verstijft en ik zeg het nog maar een keer: ‘Dág juffrouw. Kan ik wat vragen?’ Ze deinst terug met een gezicht vol angst – en dat tegen mij, de Gooise Casanova jr! Wat deed ik verkeerd?
Een minuut later spreek ik een andere, iets oudere juffrouw – klein, dikkig, zwart haar. Ze begrijpt me ook al niet, maar dat is omdat ze geen Nederlands spreekt. Een nog wat oudere Nederlandse juffrouw wel, en helpt ons uit de brand. ‘Ze is Braziliaans. Ik werk hier al veertig jaar‘. Okee, okee…
C&A heeft nu zo’n 1.800 winkels in de hele wereld. Is alles daar okee? Ze zijn al sinds 2001 weg uit GB, verdrukt door H&M, Zara en Topshop (dat ik niet ken). Daar hadden ze toen nog 113 – ehhh? – winkels met 3.800 medewerkers. Ik kijk er toch van op… De winkels in China zijn ook al verkocht… ik ken diverse plaatsen in NL waar ze ook al weg zijn, zoals van het Damrak en de Middenweg in A’dam.
Nou en? Ja hallo – heb ik dan geen recht op vaste waarden? Een beetje rust en overzicht…? NEE! NATUURLIJK NIET! OETLUL! Al die andere mensen hebben dat ook niet! (En de buurman van mijn broer blijkt ook nog een MAGA-aanhanger te zijn, compleet met pet en buik…)
Maar waar gaat dit over?
Ook over de… Oeigoeren en prima katoen. Daar bleek C&A ook iets mee te maken te hebben. Maar ook een beetje over wegwerpkleding en Uniqlo – daarover zo. Die wegwerpkleding van Praaimark blijft nog wel een tijdje, maar dat komt toch allemaal uit foute bedrijven in en bij China, dus als de handel met China moeilijker wordt en de prijzen van containervervoer nog verder stijgen, wordt dat steeds duurder – hoop ik.
C&A is ook al weg uit Argentinië, net als Mexico. De Servische dochter kwam in een fraude terecht en floeps! – wég 14 filialen…. En hoe blij was ik niet toen ik in Warschau woonde en met mijn heimwee terecht kon bij die mooie, grote, nieuwe C&A in die gloednieuwe MALL daar, met zeker 25% lagere prijzen.
(En waar ik dan geholpen werd in een pashokje door die schat van een hoofdverkoopster die me tenminste begreep en fantastisch troostte – dat zwarte rokje en dat witte bloesje, OEF! – omdat ik had gezegd dat mijn broer met een Brenninkmeyerse in Hilversum ging… zodat ik nu weer naar háár terugverlang… Houd het dan nooit op??)
Het idiote is dat ik als onvermogend randverschijnsel van 1,95 m geen kleren in mijn maat meer kan krijgen bij C&A Hilversum. Dus: waar moet ik heen? Alweer naar België?
Ik had even niet opgelet als gediplomeerd 1steklas observator van het kapitalisme – zeg maar kapOtalisme… . En ja hoor! Daar komt Uniqlo! Als je Praaimark en Ha&Em gehad hebt…
Uniqlo
Het is NB Japans. Japans? Wat weten die nou van westerse mode – wat willen ze ervan weten met al die prima kimono’s? Let even wel: ik was rond mijn 16de Japanofiel, kwam door Van Gogh, ik las van die schrijvers zoals Mishima en de veel betere Oë, en de nog interessantere Abe met zijn ‘De vrouw in het zand’ (ook verfilmd, en nogal goed) en ik werd even bijgepraat door de Amerikaanse ex-ambassadeur Edwin O. Reischauer.
We hadden natuurlijk al de reis van het VOC-schip De Liefde naar Japan in 1600, met hun gids Will Adams en 1ste stuurman Jan Joosten die bevriend raakten met de shogun en niet meer wegmochten en dan maar een hoge samurairang kregen. Allemaal uitvoerig beschreven en verfilmd in ‘Shogun‘ van de schrijver James Clavell en daarna de tv-series uit 1980 en 2024. Die van 1980 was met Richard Chamberlain (‘Dr Kildare’) en vooral: Toshiro Mifune, van wie ik de voorzitter van zijn Europese fanclub was (dood in 1997). Tsja…
Snel dan: Uniqlo heeft nu vele winkels zoals ZES in Berlijn, ook – ja hoor, toe maar – op de Alexanderplatz. En verder op nog 2.394 adressen in de rest van de wereld… Het bedrijf viert net zijn 40-jarig jubileum – net geen 100 nieuwe winkels per jaar. En ze hebben verklaard de Oeigoeren niets aan te zullen doen. Ze zitten al vanaf 2001 in Londen, en wereldwijd zitten ze boven Gap en gelijk met of net boven H&M. Tsja. Ze beloven kwaliteit te verkopen, duurzame spullen. Tsja.
Hun eerste winkel was in Hiroshima… Ehhh? Ze doen acties voor vluchtelingen (‘Gevlucht? Kleren nodig? Kom naar…’). Nemen mensen met beperkingen aan (wie heeft die niet?). Ze recyclen kleren – doet C&A opeens ook. En ze noemen op hun site ‘mensenrechten‘. Zozo.
De topman heet Tadashi Yanai (1949), de rijkste man van Japan met ruwweg $ 27 miljard. Need I say more? Hij doneerde wel 1 miljard yen aan de slachtoffers van de aard/zeebeving/tsunami van 2011 waar Fukushima bij zat, met 20.000 doden – dat is 6 miljoen euro. Als je rekent dat iedere dode gemiddeld vier familieleden/geliefden had, is dat 75 euro per slachtoffer.
Ik zing met de arme Yiddische boer Tevje uit Oost-Europa en bekend uit de boeken van Sholem Aleichem en de musical Fiddler on the Roof (wat weer door Chagall geschilderd werd)
‘If I were a rich man, Ya ba dibba dibba dibba dibba dibba dibba dum, All day long, I’d biddy biddy bum, If I were a wealthy man! – I wouldn’t have to work hard – Ya ba dibba dibba dibba dibba dibba dibba dum – If I were a biddy biddy rich yidle-diddle-didle-didle man!
(Origineel van Sholem Aleichem in het Yiddisch: װען איך בין ראָטשילד; ‘If I were a Rothschild’)
Proost maar vast dan, jongens! Op de Rothschilds!
– Uitgelichte afbeelding: Door Vysotsky – Eigen werk, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=25880573
