Rusland en Roel 134
Ik ben geschokt door het besluit van Mark Zuckerberg om de samenwerking met zijn factcheckers te kappen, met het gevolg dat trollen en leugenaars (voorlopig alleen in Amerika) op Facebook vrij spel krijgen. Zuckerberg roemt zijn besluit als een ‘cultuurverandering’. Wát een fraaie camouflage van de povere werkelijkheid! De hegemonie van het rechts-extreme algoritme. Hij neemt een voorbeeld aan Musk hoe je vriendjes met Trump kunt worden. Blijkbaar deed de baas van Meta het in zijn broek toen Trump Facebook ‘een vijand van het volk’ noemde. Maar ik ben geschokt omdat Zuckerberg zodoende de laatste poging opgeeft om Facebook, Instagram en WhatsApp (allemaal Meta) aan de kant van de waarheid te houden.
BIDENS AFSCHEIDSREDE
Geld verdienen gaat voor. Schreeuwerige leugenberichten leveren meer kliks op dan ‘saaie’ waarheidsgetrouwe berichten. Factcheckers staan in de weg van meer opbrengst en dus hebben de grote techjongens genoeg van die pietjes-precies. Het machtigste land van de wereld neemt afscheid van het idee dat waarheid het hoogste goed is. Misschien was waarheid daar ook nooit echt het hoogste goed, maar dan toch wel vrijheid. Maar hoe kan vrijheid werkelijk vrij zijn als de wet toestaat dat op massale schaal leugens verkocht worden?
Vrijheid kan niet zonder waarheid, dan raken we gevangen in wanen. En ik ben geroerd door Bidens afscheidstoespraak waarin hij waarschuwt voor ’een oligarchie van superrijken van het tech-industriële complex’. De terugkeer van de industriële roofridders, de ‘robber barons’, die in de negentiende eeuw als kleine club het land beheersten.
IK VERLAAT MIJN SCHAT NIET
Het verbaast me ook niet dat ik op facebook mensen hoor aankondigen dat ze vertrekken om hun heil te zoeken op een betrouwbaarder sociaal medium. BlueSky bijvoorbeeld. Maar hebben ze gelijk?
Voor ik op die vraag inga moet ik bekennen dat voor mij zo’n sprong een salto mortale zou zijn, ik ben er bang voor Facebook kwijt te raken, zo erg is het met mij.
Twaalf jaar geleden werd ik onnozel op dit medium gesleurd, doordat een vriendin hier een pagina voor me maakte over mijn Liefdesverdrietpraktijk en daarna begon ze ook stukjes van en over mij te posten. Daarvoor ben ik haar nog altijd dankbaar, want toen ik het nu zes jaar geleden zelf ging doen bezorgde dit mij al snel een groot aantal vrienden en vriendinnen die dat niet alleen in naam waren. Met nuttige informatie, lof en kritiek spoorden jullie me aan om te strijden tegen vervalsingen en complottheorieën. Zo ontstonden mijn laatste boeken hier: ‘Het echte complot’ en ‘Schoonvader van Poetins geheim agent’ en bovendien nog mijn boekje over mijn schilderende zus Lucie. De stenen legde ik hier.
Ik had daarbij ook trouwe helpers, Max en Sacha, die jarenlang mijn overvloedige spelfouten opvisten uit mijn bijna wekelijkse stukjes en de laatste tijd ook van José, die mijn verhalen naarstig overbrengt in Musks spelonk X. Nu ook naar BlueSky. Honderden vrienden, trouwe medewerkers en een enorm archief, die schat verlaten, het zou zijn alsof ik van de trap viel, met bonkend achterhoofd. Gepijnigd zou ik moeten toekijken hoe zes jaar werk in de wolken vervliegt.
RUSSISCHE DESINFO IN BLUESKY
Het lijkt mooi, zo’n alternatief als BlueSky, de onbewolkte hemel. Maar onderzoeksjournalisten hebben (blijkt uit een bericht van 13 januari jl. in Trouw) ook op BlueSky deepfake van Russische trollen gevonden. Vervalste video’s die inspelen op wetenschappelijke belangstelling. Zo circuleert op het platform een video waarin een professor van de Aix-Marseille Universiteit praat over ‘fouten bij de organisatie van de Olympische Spelen’ die te maken hebben met ‘de Franse economie’. Volgens een begeleidende tekst komt dit door ‘sancties tegen Rusland’. Maar het blijkt een zogenoemde deepfake met gemanipuleerde audio. Het Franse persbureau AFP achterhaalde het oorspronkelijke filmpje, waarin de professor helemaal niks zegt over de Franse economie.
Zo brandschoon zijn alternatieve social media als BlueSky dus niet. Biden noemt naast de dreigende heerschappij van de tech-oligarchen terecht ook kunstmatige intelligentie als een van de grootste gevaren voor de komende tijd. Door de verdere perfectionering van kunstmatige intelligentie dreigt er een overvloed van vervalsingen op alle sociale media. Om niet te zeggen: de ondergang van de waarheid.
SLA OP FACEBOOK ALARM
‘Ja,’ zegt een van mijn FB-vriendinnen, ‘maar toch ga ik naar BlueSky want ik wil niet dat Zuckerberg nog geld aan mij verdient.’ Dat begrijp ik, maar het schijnt dat je geld verdienen door de tech-oligarch kunt beperken door geen cookies aan te klikken. En wat een belangrijker argument is: je weet niet wat er gebeurt als een nu nog wellicht onschuldig medium als BlueSky succesvol wordt en mogelijk in de toekomst verkocht wordt aan een tech-oligarch en ook feitenvrij gemaakt gaat worden.
Mij lijkt het belangrijker om binnen het corrupte tech-imperium verzet te bieden en alarm te slaan. En op te roepen tot handhaving van goede wetten.
Zo’n wet als de Digital Services Act van de EU, waarvoor hard gevochten is. Die nu kan laten zien wat hij waard is, door Facebook te dwingen in Europa zijn oude regiem van factchecking te handhaven.
Voorlopig, heb ik begrepen, doet Facebook dat in Europa inderdaad. Weigert Zuckerberg zich aan deze wet te houden, dan wacht hem een fikse boete van 6% van zijn jaaromzet.
BLIJF!
Vrienden en vriendinnen, blijf op Facebook en maak iedereen duidelijk dat alleen kritiek en actie op dit medium de EU het draagvlak bezorgen om Facebook in de buurt van de waarheid te houden. Blijf aan het front!
Wat kunnen wij doen om andere FB-vrienden uit te leggen wat de bedreiging is en hoe kunnen we helpen Facebook aan de Europese internetwet te houden?
Wordt vervolgd!
Redactionele noot: In het vervolg verschijnen Roels columns ook op Krapuul, ironisch dat bovenstaande de eerste is maar zo gaat het… De nummering van de serie Roel en Rusland is aangehouden.
Wij hopen op een voorspoedige samenwerking.
– Uitgelichte afbeelding: Door Guillaume Paumier – Eigen werk, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=21461459
