De Russen verliezen niet bij alleen plaatsen in het noordoosten zoals spoorknooppunt Lyman, maar ook bij Kherson en Zaporizia in het zuiden. Verder isoleert Poetin zich en krijgt hij zo geen goede informatie voor zijn dictatoriale beslissingen. De Russen lijden nu zware nederlagen waardoor Poetins risico snel groeit en zijn val ‘denkbaar’ wordt.
Fukuyama stelt in een tweet: ‘A much bigger Russian collapse will unfold in the coming days.” Hij verwacht ook dat de nieuwe brug van de oostelijke Krim – de enig ‘veilige’ Russische uitweg daar – niet lang heel blijft.
Dat vindt – samengevat – de Amerikaanse politicoloog, filosoof en Europa-kenner prof dr Francis Fukuyama van de universiteit van Stanford in Californië, zo bleek uit zijn lezing in Amsterdam gisteravond. Onder de toehoorders tenminste één man die zelf met Poetin sprak, vm. Shell-topman Jeroen van der Veer. Ook aanwezig Maxime Verhagen, vm. minister van buitenlandse zaken en nu lobbyist, plus ongeveer 400 mensen.
Volgens de beroemde politicoloog, vooral bekend van zijn boek ‘The End of History’, zijn er in zuidelijke havenstad Kherson nu 25.000 Russische militairen ingesloten. Dat volgt op Oekraïense beschieting van de vier bruggen over de Dnipro naar de zuid-oostoever. De BBC Worldservice bevestigt vandaag het oprukken daar van de verdedigers.
Van groot belang acht Fukuyama ook het verdediging van eigen-land-effect. Hij wees ook op militaire Russische blogs waar hij een nieuwe vorm van paniek ziet. Hij acht een val van Poetin steeds beter denkbaar, waardoor de gehele Europese politieke situatie zal veranderen.
De politicoloog, ex-Cornell, de Sorbonne en Harvard, presenteerde gisteravond de vertaling van zijn nieuwe boek ‘Liberalism and Its Discontents’ (‘Het liberalisme en zijn schaduwzijden’), waarbij de Amerikaanse term ‘liberalism’ staat voor wat in Europa bekend staat als ‘progressiviteit’.
Fukuyama is gedurende zijn carrière opgeschoven van conservatief naar democratisch links. Hij steunt Oekraïne, dat hij al zes maal bezocht, en wijst op radicale verschillen met Rusland. Daar vluchten mannen naar het buitenland voor de dienstplicht, en in Oekraïne komen ze vrijwillig terug uit het buitenland om te vechten. Fukuyama wees ook op de grote versterking van de Europese eenheid door de oorlog.
De auteur benadrukte de bewondering voor Poetin van andere ‘sterke leiders’ zoals Bolsonaro, Trump, Maxime Le Pen en Orbán. Hun positie zal bij een val van hun grote leider verslechteren.
Fukuyama deed een dringende oproep om de Iraanse vrouwenprotesten tegen onderdrukking te steunen.
De auteur bezocht ook net Moldova, en waarschuwt voor de ineenstorting van de jonge democratie daar door volkomen afhankelijkheid van Russisch gas.
Fukuyama ging ook nog in op nationalisme, dat hij afkeurt. Hij noemt zichzelf ‘Amerikaan’, en niet ‘Japanese-American’. Hij stelt dat de Amerikaanse nationaliteit als voordeel heeft niet op ethnische afkomst te stoelen. Hij bekritiseerde ook het groeiend Hindoe-nationalisme van Modi in India.
