Het verhaal van een gekte, verteld door dwazen – GroenLinks

Het is iets waarover we doen alsof we er aan gewend zijn en alsof het zo hoort. “GroenLinks” is groen noch links, afgeschreven, de spraakmakende top van het genootschap vindt zichzelf vrijzinnig, liberaal (wil zich ook nog wel eens zonder te weten wat het betekent “libertair”* noemen), in een politiek spectrum met toch al zo weinig variatie is het een bijwagen van D66.

Waarom zou men in ’s hemelsnaam op D66 willen lijken? In het holst van de jaren zeventig – de “beweging” zoals ze zich toen nog noemden was al bijna gehalveerd in de verkiezingen, maar ze zat in het kabinet-Den Uijl – was er een congres waarbij opheffing serieus op de agenda stond. De opheffing ging niet door omdat het congres het vereiste quotum niet gehaald had.
Om het dan toch 46 jaar in de Nederlandse politiek uit te houden, en weer eens “in de lift” te zitten (voor de zoveelste keer) is een wondertje. D66 is waarschijnlijk meer een gevoel, een merk, dan enige inhoud. Het is het VVD-merk voor wie de VVD te dom of te patserig vindt. Ooit was het het PvdA-merk voor wie de PvdA te proletarisch of te drammerig vond. Zo kun je nog knap op jaren komen.

Maar D66 doet er niet toe.
GroenLinks is een fusie van de communistische partij, de pacifistisch-socialisten en twee soorten radicale christenen: gereformeerd (hoofdzakelijk) en katholiek (hoofdzakelijk).
Een dergelijk mengsel zou een intellectueel en anderszins inspirerend platform van allerhande links van de PvdA kunnen zijn. In feite is het niets van dit alles geworden, eigenlijk van begin af aan al. Zou het gekomen zijn doordat het zogeheten reëel socialisme instortte omstreeks de tijd dat de fusie van de vier partijen die in GroenLinks zijn opgegaan tot stand kwam? Socialisme – daar hebben we het niet meer over? Als ik dit zo opschrijf dringt het tot mij door dat sindsdien juist eindelijk een partij die zich Socialistisch noemde tot het Nederlandse parlement is doorgedrongen, na twintig jaar activiteiten op graswortelniveau. Misschien is het geen toeval. Maar van GroenLinks is niets uitgegaan wat de vier constituerende partijen elk misschien interessant maakte en wederzijdse inspiratie is er nooit te bespeuren geweest. En ik zou niet weten waarom het nog zou moeten voortbestaan, en electoraal gesproken is het een aflopende zaak.

Negatief doen over GroenLinks is niet iets nieuws hier op Krapuul. Maar laat ik het eens anders zeggen. Ik vind het buitengewoon spijtig dat het zo helemaal niks is geworden en ook verder in niksheid ten onder gaat. De spijtigheid hiervan drong tot mij door toen ik dezer dagen nog eens las over het vertrek van Femke Halsema, de belichaming van de niksigheid van GroenLinks en daarmee het grote voorbeeld van Sap of Dibi. Een half jaar na je verkiezing opstappen omdat je maar eens iets beters moet gaan doen is minachting van de vertegenwoordigende democratie. Vooral als blijkt dat de vervanging van dit werk een sinecure in de vorm van een erehoogleraarschap is. En een commissariaat bij de Weekbladgroep.
Is er ooit daverende kritiek op dit vertrek geweest? Nee – als een niksig persoon met een niksige ideologische bagage vertrekt dan betekent dit inderdaad – niks.
Tenzij je het even vertaalt voor degenen die deze partij en haar vlaggeschip-lijsttrekster aan de tien zetels hebben geholpen. Waarom zouden zij hier nog een keer aan meedoen?

Treurig is het eigenlijk wel allemaal.

* Nog maar even: “libertair” is in de Europese traditie een synoniem voor “anarchistisch”, iets waar de doorsnee topgroenlinkser niet van wil weten en ook niets van afweet.

19 gedachten over “Het verhaal van een gekte, verteld door dwazen – GroenLinks”

  1. Het begrip ‘niksig’ behoeft wat mij betreft nadere onderbouwing. Ik krijg de indruk dat auteur doelt op een tekort aan populistische of radicale standpunten – of de bereidheid tot het zoeken van het compromis. Excuus als ik met mijn aanname de plank missla. Maar ik irriteer me al heel lang aan deze kritiek op D66 (en in mindere mate GL). Alsof een land gebaat is bij een regering met radicale/populistische ideeen die geen compromissen kan sluiten.

    Over het gebrek aan radicale/populistische standpunten:. Het is zowel logisch als democratisch dat de kiezer niet alleen de keuze heeft uit een centrum- een linkse en een rechtse partij die het spectrum opvullen. Er is met name in het centrum behoefte aan verfijning zodat een groot deel van de bevolking enige keuze heeft uit genuanceerde verschillen tussen partijen.

    Op de bereidheid tot het sluiten van compromissen (door ‘de gewone man’ ook wel volksverlakkerij/niet nakomen van beloften) genoemd hoef ik hopelijk niet nader in te gaan – ik neem aan dat de lezers van dit blog voldoende van politiek weten om dat te snappen.

  2. @3, Wouter

    Er valt veel voor je standpunt te zeggen. Dringen in het centrum van de macht is zeker aantrekkelijk. Als dat centrum het liberalisme in brede zin is, zullen allerlei nuanceringen van het liberalisme strijden om de kiezersgunst. Vanuit democratisch oogpunt is daar niets mis mee.

    Maar gezien de achtergrond van GroenLinks – onder meer communisme en pacifistisch socialisme – geeft een naar het liberalisme neigende GL een ontwikkeling aan die aan haar wortels vreemd is. Daarom kan ik de term ‘niksigheid’, die Arnold bezigde, goed begrijpen.

  3. @3
    Dit verhaal is in een vlaag van welwillendheid en spijt over GroenLinks geschreven.
    Beide gevoelens (want daar gaat het om) worden door dit soort opmerkingen weer danig op de proef gesteld.

  4. Ter illustratie van dit verhaal kan uitstekend een oud opiniestuk dienen van prominent Groenlinkser Pieter Hilhorst: ‘Leve de koehandel’ – http://bit.ly/Na4Ncp
    Hilhorst: ‘We beperken de hypotheekrenteaftrek en we liberaliseren de huren’. Dat is geen verdedigbare bereidheid compromissen te sluiten, dat is gewoon een stuitend gebrek aan oog voor verworvenheden die je als ‘linkse’ of gewoon sociale partij keihard moet verdedigen, in dit geval de sociale huursector en een nog niet ál te ver doorgeschoten woonapartheid tussen arm en rijk in dit land.
    Gezegd moet dat dit niet onversneden op de site van GroenLinks is terug te vinden, maar de partij steunt de ondermijning van het aantal betaalbare huurwoningen zonder enige twijfel.
    Verder blijven in de partij hardnekkig ‘moralistische wanen’ de hersenen bespoken. Recent de Kunduz-fictie van slechts de orde handhavende politieagenten; eerder het idee dat beginnende ‘sekswerkers’ een startsubsidie zouden moeten krijgen, zodat ze een fijn, veilig, pooiervrij en niks met enige mensenhandel te maken hebbend eigen bedrijfje konden opzetten – deze Halsemaneske idiotie is destijds terecht scherp aan de kaak gesteld door Karina Schaapman (PvdA en ex-prostitueé).

  5. “Een half jaar na je verkiezing opstappen omdat je maar eens iets beters moet gaan doen is minachting van de vertegenwoordigende democratie. Vooral als blijkt dat de vervanging van dit werk een sinecure in de vorm van een erehoogleraarschap is. En een commissariaat bij de Weekbladgroep.’

    Dit bewijst het verborgen elitarisme die blijkbaar de drijfveer van de betrokken persoon is geweest en de standart opgeblazen ego.

  6. The bigger the back the bigger the front.

    Hoe groter het iets hoe groter het niets.

  7. @6 goed artikel, kan me er voor een groot deel juist wel in vinden. als je oog voor verworvenheden belangrijk vindt dan past een progressief-linkse partij minder bij je en lijkt de SP mij een prima alternatief toch? Ik heb juist een hekel aan dat soort dogma’s al weet ik nog niet of ik op GL zal stemmen (maar dan vanwege een andere kwestie – ik ben sinds een paar weken bekeerd euro-scepticus).

    Al kan ik me in dit kader ook wel wat voorstellen bij @4, qua ‘roots’ is GL natuurlijk helemaal niet zo progressief (zie CPN).

  8. @9: “….als je oog voor verworvenheden belangrijk vindt dan past een progressief-linkse partij minder bij je en lijkt de SP mij een prima alternatief toch?”
    Wat valt er dan nog links te noemen aan wat jij aanduidt als ‘progressief-linkse partij’? Een partij die alleen sociaal-cultureel links (c.q. vrijzinnig) is maar sociaal-economisch niet, noem ik gewoon ‘liberaal’.

  9. @ artikel : Quote : ” * Nog maar even: “libertair” is in de Europese traditie een synoniem voor “anarchistisch”, iets waar de doorsnee topgroenlinkser niet van wil weten en ook niets van afweet.” Ik denk dat onder de Groen Linksers , VVDrs en D66 de Amerikaanse betekenis van ” libertair ” namelijk het volledig niet willen meebetalen aan de zwakkeren & collectieve voorzieningen en volledig autonoom zijn op je eigen kleine stukje land best wel populair zal zijn …

  10. Ik moet opeens denken aan die voorganger van Halsema, die gast wat niet wilde komen een demonstratie van schoonmakers, begrijpelijk ….. had een leuk comissariaatje bij het schoonmaak bedrijf. Ach ja …….

  11. D66 is in de eerste plaats een vluchthaven voor wie even CDA, PvdA of VVD zat is. Ooit in kabinet Kok op 21 zetels, jaren later op 4 zetel en nu virtueel op 16. Dat geeft aan dat D66 geen echte vaste achterban heeft.
    D66 is inderdaad meer een soort kosmopolitisch gevoel vermoed ik. Waarom is men zo pro-Europa? CDA, PvdA en VVD waren dat -Nederland als founding father van de EU- ook al. Waarom is men het laatste jaar zo het alternatief voor liberalen? Waarom zo pro-marktwerking? Vreemd dat D66 zelden wordt aangesproken op de marktwerking, ze ontkomen vaak waar PvdA en VVD de klappen opvangen.

    GroenLinks heeft een zelfde achterban, voor de bühne zeer principieel maar men is snel vertrokken wanneer er ook maar enige negativiteit heerst. Principes en loyaliteit is gaan soms slecht samen wanneer concessies gedaan moeten worden of een eenduidige koers gekozen moet worden. Van de SP achterban zou ik ook wel eens de nieren willen proeven voor tegenvallende consessies.

    Daarom zouden peiligbureau’s naast peilingen houden ook de diverse achterbannen moeten vragen naar consessies zoals ze juist niet staan in het eigen verkiezingsprogramma. Dan komt het vluchtgedrag beter in kaart en zou meer nuance brengen in de speling tussen partijen.

  12. @9
    Off-topic, maar ik ben toch benieuwd.

    ik ben sinds een paar weken bekeerd euro-scepticus.

    Wat maakt je een bekeerling?

  13. @10 Je kunt ook wel degelijk sociaal-economisch links zijn zonder telkens mt je hakken in het zand te gaan staan voor de ‘verworven rechten’. Denk aan: Bereid zijn veranderingen door te voeren en heilige huisjes op te geven zonder de belangen van de economisch-zwakkeren in de samenleving uit het oog te verliezen. In de linktip van @6 staan een aantal voorbeelden waar ik mij best in zou kunnen vinden.

    Om maar een voorbeelt toe te voegen: De pensioengerechtigde leeftijd ophogen. Die 65 jaar is wat mij betreft typisch zo’n verworven recht dat achterhaald is door de tijdgeest: De meeste mensen WILLEN tegenwoordig langer doorwerken, en we zitten met de vergrijzing. Ik voel wel wat voor een partij die dan niet blijft hangen in verworven rechten, maar een vraagstuk inhoudelijk en ondogmatisch durft op te pakken.

  14. @14 OT en een beetje vaag misschien:

    * Het geloof dat hoe groter een systeem is – hoe onstabieler het is. Grenzen/heffingen fungeren economisch gezien als tussenschotten die voorkomen dat de lading van een schip gaat schuiven.
    * Het feit dat een overheid haar burgers beter kan bedienen indien deze kleinschalig en lokaal is (maatwerk, aansluiting bevolking, kennis lokale situatie)
    * De overtuiging dat een groot deel van de voordelen van Europa (1 munt/wisselkoersen, schaalvoordelen, grensoverschijdende problemen) inmiddels door de techniek zijn ingehaald en prima digitaal en bilateraal kunnen worden opgelost.
    * Het inzicht dat het ‘internationaal meetellen’-argument niet gaat werken omdat onze stem door de grootte van europa weer compleet verloren gaat.

    Ik ben hier lang blind voor geweest doordat ik het natuurlijk wel een mooi idee vindt – allen menschen wirden bruders….

  15. Ten tijde van de fusie tussen PSP, PPR en EVP woond ik in een studentenhuis. Ik was/ben vegetariër EN dienstweigeraar en hoewel overtuigd atheïst, bijzonder onder de indruk van mensen die vanuit hun geloof progressief handelen (Boff). Toen GL ontstond, dacht ik dat mijn ideale partij was opgericht.

    Eén van mijn huisgenoten had altijd commentaar als ik iets vegetarisch kookte. Eentje had er altijd commentaar over mijn dienstweigerschap. En eentje begreep niets van christenen (of moslims, of andere geloven). Het toeval wil dat al deze personen een en dezelfde waren. Maar politiek was wel leuk en voor de gemeenteraadsverkiezingen van 1990 had GL nieuwe kandidaten nodig.

    Vanaf dat moment werd mij duidelijk dat bij GL de grootste drollen altijd boven komen drijven.

Reacties zijn gesloten.