Met ontzetting en schaamte

3 panelen van de SIEV X  collection van Kate Durham
3 panelen van de SIEV X collection van Kate Durham
Op 2 november is het weer Allerzielen, de dag waarop van oudsher alle overledenen worden herdacht. In eerste instantie je eigen dierbaren, maar de dood is nou eenmaal bij uitstek zo’n situatie die de verbondenheid tussen alle mensen aan het licht brengt. Vaak wordt er dan ook stilgestaan bij het lot van anderen die eveneens gestorven zijn, bij voorbeeld degenen waar niemand zich om lijkt te bekommeren.

Sinds een paar jaar grijpen enkele sociaal bewogen christelijke organisaties in Amsterdam die gelegenheid dan ook aan om gedachten en woorden van rouw te wijden aan de naamloze vluchtelingen die jaarlijks verdrinken in de Middellandse Zee: ‘op weg naar Europa gestorven aan de hoop’. Deze herdenking vindt zondagmiddag wederom plaats op de steiger bij de Hermitage en is zo te zien uiterst sober, wat in ons hectische tijdsgewricht vaak al een hele verademing is.

Je zou dit kunnen zien als een volkomen loos en vrijblijvend gebaar wat geen zoden aan de dijk zet – maar dat is dan wel een optiek die getuigt van cynisme. Het is namelijk ook een oprecht en zelfs ontroerend gebaar, omdat het indruist tegen de heersende onverschilligheid en de zogeheten waan van de dag, door de gedachte aan dit soort tragedies levend te houden. Volgens het onderschrift hier:

“The greatest challenge of the day is: how to bring about a revolution of the heart, a revolution which has to start with each one of us?”

zouden ze met dat eenvoudige gebaar een vonk van compassie willen helpen doen ontvlammen in de harten van alle mensen. Dat zou te gek zijn, want die is al jaren met een kaarsje te zoeken.