Groen kolonialisme, vanuit Nederland bezien

Er zijn zo’n 30 metalen en mineralen die je per se nodig hebt om ons aan ander energiegebruik te krijgen. Dus dingen met batterijen, maar dan grote. Goed. Waar komen die grondstofjes dan vandaan, tenminste nu? Inheemse leiders uit de hele wereld gaan deze week naar een VN-top in New York. Ze willen dat het westen stopt met groen kolonialisme. Dus met het delven naar van alles en nog in ongerepte gebieden dat zo nodig in de toekomstige Tesla’s moet.

En waar komen die zeldzame metalen en mineralen allemaal vandaan? Toevallig uit alle landen behalve meestal Europa of de VS… en in die andere landen wonen vaak nog allemaal vrij weerloze, onwesterse mensen. Die wonen daar over het algemeen al tientallen eeuwen en vaak in relatieve rust, zoals tot een halve eeuw terug in Amazonië. Of in Papua, dat wij deels kennen als Nieuw-Guinea.

Tot in de jaren ’60 hadden ‘wij’ (onze vaders en grootvader etc) dat ingepikt. Amerika vond dat we eruit moesten, en de Indonesiërs pikten het vervolgens in… en dat hielp eigenlijk niks voor de oude bewoners. Maar daar zit nu wel de grootste goudmijn ter wereld. Plus de rest…

Dat leidde weer tot een ’trage genocide’ – zo noemt tenminste Papua-activist Raki Ap het. Hij woont in Nederland en werd geïnterviewd door de BNNVARA’s Nieuws BV. Op geheel Nieuw Guinea leven rond 15 miljoen mensen – maar nogal ver uit elkaar. Namelijk gemiddeld met 18 m/v’s per kilometer. Het gebied is zo’n honderd keer of meer Nederland. Er staan nogal wat hoge bergen. Vergelijk dat met de dichtheid van de bevolking van Nederland: ruim 500 per kilometer. Goed: terug naar trage genocide.

In 1962 vetrokken ‘wij’ na een eeuw heilzame kerstenende arbeid en al snel namen de Indonesiërs het perfect over. Er kwam een ‘referendum’. Indonesië had van ‘ons’ al geleerd hoe je moest koloniseren, dus dat verliep verder allemaal gesmeerd. En daarna mijnen hier, mijnen daar. Vakbondje doen? Nou, moet dat? Lamaar.

De Grasberg Mine in het land blijkt nu daadwerkelijk de grootste goudmijn ter wereld. Maar ook de tweede kopermijn, en er komt zilver uit. Het zal niemand verbazen dat de Indonesische staat die mijn runt samen met een Amerikaans bedrijf, Freeport-Mc-MoRan. Omzet van die Amerikanen 2021 $ 23 miljard, winst 2021 $4,3 miljard. (Shell is ongeveer 15x groter)

De mijn heeft intussen een enorm gat in de grond geslagen van zo’n drie kilometer. Volgens Swanny van der Scheer, die in Papua gewoond heeft en de mijn zelf gezien heeft, is daar niets meer over van het oorspronkelijke land. Via Google maps kun je dat mooi zelf checken…  Los van het gat is dat daar volgens Swanny in feite een perfect stukje Amerika qua organisatie, wegen en bouw. En geld. Papua is verdwenen, althans daar.

Maar het gaat ook om andere zeldzame metalen. Die komen weer van andere verre plekken waar het er in principe ook zo aan toe gaat. De oude bevolking die er duizenden jaren woont, kan ‘effe moove’. En moet vooral geen praatjes krijgen over oude rechten en vakbonden of verzet bieden.

Op Papua is nu sprake van een ’trage genocide’ volgens actievoerders. Het Indonesische leger, vooral de special forces, houden daar geheel naar believen en ongecontroleerd huis. Journalisten komen er simpelweg niet in, andere pottenkijkers net zomin, soms wat mensen van hulpdiensten of kerken.

We wachten het af. Gek genoeg krijgen de ‘indigenous’ in de VS beetje bij beetje meer rechten. (Zie ook ‘De Canadese strijd van inheemsen en de foto van Amber Bracken’) Dat zal elders in de wereld heel wat meer moeite – en waarschijnlijk levens à la Wounded Knee kosten.

Gewoon door blijven gaan.

– Uitgelichte afbeelding: Door Alfindra Primaldhi, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2194076