Duitslands welgenegen onthaal van immigranten nabij?

Doden drijven nu nog geregeld per duizend in de Middellandse Zee. Voornamelijk op de vlucht voor geweld in hun thuislanden zijn ze verdronken. Aan deze humanitaire ramp lijkt vooralsnog geen einde te komen. Maar misschien is er vanuit onverwachte hoek een kentering mogelijk. Die heeft te maken met de situatie in Duitsland.

Catastrofe
Ons oostelijke buurland stevent af op een crisis. Althans volgens het artikel ‘Duitse economie naar catastrofe? Enkel massale immigratie kan redding brengen‘ in DeWereldMorgen. Auteur Jan Hertogen heeft de demografische ontwikkeling van de Bondsrepubliek onderzocht en geconstateerd dat een flinke bevolkingsafname in het verschiet ligt. Van 82 miljoen inwoners nu naar 70 miljoen of minder over veertig jaar. Dat houdt vooral een flinke vergrijzing in. Economische groei is uitgesloten, stelt Hertogen.

Bij het artikel vallen weliswaar de nodige vraagtekens te zetten. Zo is er de bewering dat Duitsland sinds 2000 een continu tekort aan werknemers kent. Met de huidige 6,4 procent werklozen is er evenwel nog steeds geen sprake van volledige werkgelegenheid. Maar de genoemde dalende trend in de bevolkingsgrootte is reëel en problematisch.

Positief effect
Het artikel staat echter niet op zich. Collega-scribent Hermann heeft bericht – de koppenmaker van Krapuul had weliswaar zijn dag niet – over een Duits artikel dat de positieve effecten van immigratie onderbouwt. Daarin wordt gesteld dat gedegen onderzoek tot dusver aantoont dat immigratie een positief effect heeft gehad op de economische groei in Europa. En een uitgebreid onderzoek van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling in 2013 heeft ontdekt dat het gemiddelde immigrantenhuishouden in Europa drieduizend euro meer belasting betaalde dan het in ontvangst nam in de vorm van uitkeringen.

Daarbij komt nog dat minister van Binnenlandse Zaken Thomas de Maizière (CDU) afgelopen april heeft aangegeven dat meer migranten voor Duitsland noodzaak zijn. Vaker moeten migranten overwegen naar de Bondsrepubliek te gaan omwille van kansen op werk. Daarvoor moet Duitsland publiciteit genereren.

Al deze tekenen wijzen dezelfde richting op: immigranten zullen in de toekomst in Duitsland worden verwelkomd.

Pegida
Maar er bestaat toch ook nog een beweging als Pegida? Die ziet buitenlanders liever gaan dan komen. Kunnen politici om die onderbuikstroom heen? De invloed van Pegida wordt echter vaak overdreven. Behalve in Dresden heeft Pegida betrekkelijk weinig aanhang verworven. Vooral in het westen van Duitsland waren tegenbetogingen vele malen omvangrijker dan die van Pegida.

Dresden is een bijzonder geval. De industriestad ligt in een hoek waar goedkope buitenlandse arbeidskrachten nabij zijn. Op een afstand van een goede honderd kilometer bevinden zich zowel de grens met Polen als die met Tsjechië. Veel arbeidsmigranten vertrekken naar de niet verafgelegen stad en er zijn ook dagelijkse pendelaars. Deze stromen zien Duitse tokkies in Dresden met lede ogen aan. Ze merken dat er werk is, maar niet voor hen. Meer dan tien taalfouten maken in een twitterbericht van 140 tekens levert hen geen probleem op, maar die vaardigheid is net iets wat werkgevers niet zoeken. Als tokkie evenwel zoek je nooit schuld bij jezelf, altijd bij de ander. Voor de hand ligt derhalve: buitenlanders raus.

Onderbouw
De tokkies kunnen nog zoveel haat voelen en misnoegen uiten, dat is om het even wanneer de economisch wind een andere kant opdraait. Karl Marx heeft daarover iets geschreven dat hij de bepalende onderbouw noemde. De harde economische realiteit maakt uit welke politiek domineert. Een politieke omslag staat evenwel nog niet meteen voor de deur. De huidige werkloosheid van 6,4 procent is daarvoor nog altijd te hoog. Maar populisme negerende politici – de Maizière – kijken vooruit en zien de hierboven geschetste trend. Dan wordt het tijd om de bevolking langzamerhand te winnen voor de acceptie van onontbeerlijke migranten.

Als de Duitse opvatting verandert, staan de Nederlandse haattokkies wel heel geïsoleerd. Ook de meerderheid der rechtse politici hier gaat dan roepen: die zijn slecht voor het imago van Nederland. Daarmee bedoelen ze dat die tokkieopvattingen de handel van Nederland schaden. En handel is hier heiliger dan de koe in India.