7 mei 1954: de Franse nederlaag bij Dien Bien Phu

De Franse nederlaag bij Dien Bien Phu op 7 mei 1954 markeert het einde van de Franse militaire invloed in Azië. Eeuwenlang zijn de Vietnamezen de onderliggende partij geweest, bij Dien Bien Phu bewijzen ze de Europeanen met Europese middelen te kunnen verslaan.

Dien Bienphu2
Franse soldaten bij Dien Bien Phu

Geen Europees land heeft van het dekolonisatieproces zo’n bloedige puinhoop gemaakt als Frankrijk. In tegenstelling tot Groot-Brittannië, die andere grootmacht-die-geen-grootmacht-meer-is, weigert Frankrijk na afloop van de Tweede Wereldoorlog te accepteren dat de tijd van de grote koloniale rijken voorbij is. Op 2 september 1945 roept Ho Chi Minh in Hanoi de Democratische Republiek Vietnam (DRV) uit. Ho doet onder verwijzing naar het Atlantic Charter diverse keren een beroep op de Amerikaanse president Truman de Vietnamese onafhankelijkheid te erkennen, maar ontvangt nooit een antwoord. De Fransen weigeren de gang van zaken te accepteren en grijpen op 23 september met stilzwijgende instemming van de Britse gouverneur de macht in Saigon. Het conflict tussen de Fransen en de Vietnamese troepen (de Viet Minh) escaleert geleidelijk  tot een conventionele oorlog, waarbij de Sovjet-Unie de Viet Minh steunt en de VS de kant van Frankrijk kiest. De Fransen worden al snel in het defensief gedrongen en blijven alleen door de steun van de Amerikanen op de been.

In 1953 realiseert de Franse opperbevelhebber generaal Henri Navarre zich dat de oorlog niet meer gewonnen kan worden, het maximale resultaat is een zo sterk mogelijke onderhandelingspositie bij vredesbesprekingen.  Hij besluit de Vietnamezen in de val te lokken door hen een verleidelijk doelwit te bieden, in de hoop dat ze zich op dat doelwit stuk zullen lopen. Een zware nederlaag zal de Vietnamezen noodzaken concessies te doen tijdens de vredesbesprekingen. Navarre kiest voor Dien Bien Phu, hoog in de heuvels van Noordwest Vietnam.

DienBienPhu
Franse stellingen na een Vietnamees artillerie bombardement

Het blijkt een catastrofale misrekening te zijn. De Vietnamezen happen inderdaad, maar beschikken over veel meer zware artillerie en luchtafweergeschut dan de Fransen denken. Bovendien zijn ze in staat deze zware wapens dwars door de jungle naar Dien Bien Phu te verplaatsen, iets wat de Fransen niet voor mogelijk houden. Dien Bien Phu bevindt zich in een vallei, omringd door heuvels. De Vietnamezen – die onder leiding staan van de legendarische generaal Vo Nguyen Giap – sluiten Dien Bien Phu hermetisch af en plaatsen hun artillerie op de heuvels rond de vallei. De Fransen moeten machteloos toezien hoe de Vietnamezen vanaf de heuvels onophoudelijk hun stellingen beschieten. De Franse artillerie-commandant Charles Piroth verwijt zichzelf dat hij deze situatie niet  heeft voorzien en pleegt zelfmoord. Voor hun bevoorrading zijn de Fransen aangewezen op de luchtmacht, maar deze lijdt zwaar onder het Vietnamese luchtafweergeschut. Al snel lijden de Franse troepen honger. Tot overmaat van ramp begint de moesson. De zware regens veranderen Dien Bien Phu in een moeras. Nadat de Franse artillerie tot zwijgen is gebracht, begint de Vietnamese infanterie met een offensief. De Fransen vechten als leeuwen, maar  hun situatie is hopeloos. De Viet Minh neemt in bloedige man-tegen-man gevechten de ene stelling na de andere in. Uiteindelijk is het restant Franse troepen teruggedrongen tot een klein gebied rond de centrale commandopost, ter grootte van een voetbalveld.

dien bien phu 3
De Vietnamese vlag wordt gehesen op de Franse commandopost

Op 7 mei komt dan het einde: de Viet Minh – waar men ook zwaar heeft   geleden en de moraal niet meer optimaal is – zet nog één keer aan voor een offensief.  Als de duisternis al is ingevallen verschijnt nabij de Franse commandopost een witte vlag. Een soldaat van de Viet Minh steekt zijn hoofd uit de loopgraaf en vraagt “C’est fini?”. “Oui, c’est fini” antwoordt een Franse officier.

De Vietnamezen betalen een hoge prijs voor de overwinning bij Dien Bien Phu: naar schatting 25.000 Vietnamese soldaten komen tijdens het beleg om het leven.  De Franse moraal is echter definitief gebroken.

De Fransen zijn de toch al nooit bijzonder populaire oorlog spuugzat, de rechtse regering valt en de nieuwe, linkse Franse regering sluit een vredesverdrag met de DRV. Voor de Vietnamezen zal de oorlog met de Fransen echter niet meer dan een ouverture blijken te zijn. Voor hen eindigt het pas in 1975.

1 gedachte over “7 mei 1954: de Franse nederlaag bij Dien Bien Phu”

  1. Pingback: Kleine correctie op (overigens uitstekend) artikel over Dien Bien Phu | Krapuul

Reacties zijn gesloten.